Tranh chấp 120m2 đất ở Điện Bàn: Sự thật chưa sáng tỏ

Vụ tranh chấp quyền sử dụng đất giữa 2 hộ dân sống liền kề vẫn chưa  có hồi kết vì sự phán quyết của tòa sơ thẩm trái ngược với tòa phúc thẩm, khiến 2 hộ phải đâm đơn kiện qua kiện lại, gây bức xúc trong cộng đồng...

Lấn chiếm 120m2 đất?

Trong đơn khiếu nại gửi đến Báo Quảng Nam vợ chồng ông bà Lê Đình Khanh - Trần Thị Thu ở thôn 5, xã Điện Nam Trung (Điện Bàn) trình bày: Trước giải phóng, mẹ ông Khanh là bà Huỳnh Thị Mẹo đến khu vực thôn 5 xã Điện Nam Trung khai khẩn đất hoang và dựng nhà cửa sinh sống. Năm 1988, bà Mẹo xây dựng nhà ở kiên cố trên một phần diện tích đất này. Năm 1995, bà Mẹo được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (GCNQSDĐ) với diện tích 940m2, thuộc thửa số 373, tờ bản đồ số 6. Năm 2004, vợ chồng ông Khanh phá bỏ hàng rào bằng cây keo và trồng 12 cây trụ bê tông (cao 1,5m) làm ranh giới liền kề với thửa đất hộ bà Lê Thị Dân. Hộ bà Dân cũng xây tường gạch cao khoảng 0,5m áp vào thân các trụ bê tông để làm ranh giới chung giữa hai khu vườn. Ranh giới này đến nay vẫn không thay đổi. Ngày 9.6.2009, bà Mẹo lập thủ tục tặng quyền sử dụng đất và tài sản gắn liền với đất đối với diện tích đất trên cho vợ chồng ông Khanh. Tuy nhiên, sơ đồ thửa đất trong GCNQSDĐ của vợ chồng ông Khanh được cấp ngày 12.11.2009 thể hiện chiều rộng phía bắc giáp với đường bê tông là 13m, so với thực tế là thừa 5,8m. Từ đây, hộ bà Dân cho rằng, diện tích 120m2 đất mà bà được Nhà nước cấp GCNQSDĐ đã bị vợ chồng ông Khanh lấn chiếm nên đã có đơn khởi kiện ra TAND huyện Điện Bàn đòi hộ ông Khanh tháo dỡ các vật kiến trúc có trên đất để trả lại đất cho gia đình bà.

Căn nhà bà Huỳnh Thị Mẹo xây dựng từ năm 1988 nằm trên phần đất mà bà Dân cho là đất lấn chiếm.Ảnh: H.G

Ngày 19.9.2012, TAND huyện Điện Bàn mở phiên tòa xét xử sơ thẩm vụ án dân sự số 49/2012/DSST về việc “Tranh chấp quyền sử dụng đất” giữa bà Lê Thị Dân và ông Lê Đình Khanh. Thửa đất hộ ông Khanh sử dụng ổn định từ năm 1975 đến nay, hình thể thửa đất không đổi, tứ diện có ranh giới rõ ràng, vật kiến trúc xây dựng kiên cố từ lâu. Phần đất tranh chấp có diện tích 120m2 đã có trong tổng diện tích 329,59m2 mà bà Dân đang quản lý, sử dụng. Hộ bà Dân cũng không đưa ra được các chứng cứ gì để chứng minh phần đất có diện tích 329,59m2 là của mẹ và cậu bà để lại và do bà khai hoang thêm. Trong khi đó, trên thực tế hộ ông Khanh lại thiếu 17,83m2 so với GCNQSDĐ. Căn cứ vào các chứng cứ có liên quan, TAND huyện Điện Bàn đã bác đơn kiện của bà Lê Thị Dân đối với hộ ông Lê Đình Khanh.
Sự thật chưa sáng tỏ

Không thống nhất với phán quyết của TAND huyện Điện Bàn, bà Lê Thị Dân tiếp tục có đơn kháng cáo lên TAND tỉnh. Sau khi nhận thụ lý vụ án, TAND tỉnh tiến hành thẩm định tại chỗ đối với diện tích đất và tài sản trên đất đối với 2 hộ. Kết quả, diện tích đất ở của hộ ông Khanh là 1.122m2, thừa so với GCNQSDĐ là 182m2, thừa 7,65m chiều rộng giáp mặt tiền đường bê tông. Tổng diện tích đất của bà Dân là 326m2, thừa 246m2 so với GCNQSDĐ. Ngày 30.5.2013, TAND tỉnh đã mở phiên xét xử phúc thẩm vụ việc “Tranh chấp quyền sử dụng đất” giữa hộ bà Lê Thị Dân và hộ ông Lê Đình Khanh. Theo đó, TAND tỉnh đã chấp nhận kháng cáo của hộ bà Dân, sửa Bản án dân sự sơ thẩm số 49/2012/DSST ngày 19.9.2012 của TAND huyện Điện Bàn. Chấp nhận yêu cầu khởi kiện của bà Lê Thị Dân: Buộc vợ chồng ông Lê Đình Khanh - Trần Thị Thu trả lại cho bà 100m2 (chiều ngang 5m x chiều dài 20m) thuộc thửa số 374, tờ bản đồ số 6 và 25 triệu đồng (trả tài sản được định giá đối với 20m2 đất còn lại).

Đang sinh sống yên ổn hàng chục năm nay, bỗng dưng bị “khép tội” lấn chiếm đất khiến vợ chồng ông Khanh bức xúc. Không đồng tình với phán quyết của TAND tỉnh, ông Khanh có đơn kháng nghị theo thủ tục giám đốc thẩm.

Chúng tôi tìm hiểu, được biết ngày 23.2.2013, UBND huyện Điện Bàn có Công văn số 161/UBND về việc trả lời Văn bản số 02/CV-TA ngày 17.1.2013 của TAND tỉnh. Trong đó, UBND huyện Điện Bàn nhận định việc hộ ông Lê Đình Khanh thừa diện tích 182m2 và thừa chiều rộng 7,65m2 là do trong quá trình đo đạc và lập bản đồ không đúng theo hiện trạng sử dụng đất nên diện tích sử dụng thực tế của hộ ông Khanh tăng lên so với GCNQSDĐ chứ không phải do lấn chiếm đất của bà Dân mà có. Việc sử dụng đất của hộ bà Dân tại thửa số 374, tờ bản đồ số 6 sau khi đo đạc lại thực tế vào ngày 15.3.2013 cũng đã tăng 209,59m2 so với GCNQSDĐ mà hộ bà được cấp. Tuy nhiên, TAND tỉnh không căn cứ vào văn bản của UBND huyện Điện Bàn, mà cho rằng UBND huyện Điện Bàn đã không thực hiện đầy đủ các yêu cầu có liên quan của tòa khiến cho việc xác định sự thật của vụ án gặp nhiều khó khăn. Điều đáng lưu ý là, tại phiên tòa xét xử sơ thẩm ngày 20.9.2012 (bản án số 58/2012/DSPT) của TAND huyện, bà Dân đã không đưa ra được chứng cứ chứng minh là đất của bà bị lấn chiếm. Thêm nữa, năm 2009, UBND xã Điện Nam Trung lập thủ tục thừa kế cho hộ ông Khanh, bà Dân cũng đã ký xác nhận ranh giới. Vậy đâu là sự thật về 120m2 đang tranh chấp? Câu hỏi này đang chờ sự phán quyết nghiêm minh của tòa giám đốc thẩm.

HÀN GIANG