Vinh danh kinh tế hợp tác

Trong 40 doanh nghiệp và 31 doanh nhân vừa được trao tặng danh hiệu “Doanh nghiệp, doanh nhân tiêu biểu” Quảng Nam lần thứ II – 2014, có đến 7 đơn vị thuộc về kinh tế hợp tác.

Những đơn vị kinh tế tập thể được vinh danh lần này là Hợp tác xã (HTX) Đại Hiệp, HTX Điện Ngọc I, Quỹ tín dụng Tây Điện Bàn, HTX Vận tải Hội An, Mây tre lá Âu Cơ, HTX Điện Quang và HTX Duy Sơn II. Đây là những HTX đạt được nhiều thành công trong thời gian qua, tạo việc làm, thu nhập ổn định cho xã viên và người lao động.

Đổi mới phương thức kinh doanh

Để duy trì và phát triển kinh tế ở thời điểm mà các doanh nghiệp trên địa bàn gặp khó khăn luôn là thách thức lớn đối với các HTX. Ông Phạm Văn Du - Giám đốc HTX Duy Sơn II cho biết: “Ở thời buổi kinh tế thị trường, nếu chỉ chăm chăm vào các dịch vụ nông nghiệp, không thoát ra khỏi cái vỏ bọc cũ kỹ trước đây thì sẽ đi vào ngõ cụt. Bởi sự cạnh tranh hiện nay là rất lớn, đòi hỏi cần có sự thay đổi cả về tư duy và các ngành nghề kinh doanh, phải đa dạng hóa các dịch vụ thì mới có thể tồn tại và phát triển được. Chính vì thế, HTX Duy Sơn II trong những năm qua đã nỗ lực hết sức để có thể mở rộng các ngành nghề kinh doanh, đáp ứng nhu cầu của bà con nông dân trên địa bàn”. Không như các doanh nghiệp khác là quyền quyết định có thể chỉ ở một người, các HTX cần phải có sự đồng lòng của mọi thành viên, khi đó mới tạo được sự đoàn kết để phát triển. Chính vì vậy, điều đầu tiên cần phải làm là tạo được niềm tin cho các thành viên của HTX.

Với phương thức sản xuất kinh doanh linh hoạt, thời gian qua nhiều HTX đã đem lại lợi nhuận cao cho xã viên. TRONG ẢNH: HTX Vận tải Hội An với dịch vụ du lịch bằng đường thủy. Ảnh: N.D

Nắm rõ điều này, HTX Đại Hiệp luôn cố gắng xây dựng niềm tin đối với xã viên. “Ban trị sự HTX luôn xác định, HTX phải thực sự là chỗ dựa tin cậy của nông dân. Xã viên trong HTX luôn được đảm bảo quyền lợi, từ đó mới duy trì sự phát triển về lâu dài. Chính vì vậy, các yếu tố đầu vào cho sản xuất nông nghiệp đều do HTX đảm nhận, xã viên sau khi sản xuất đến cuối vụ mới thanh toán, hoàn trả các khoản chi phí cho HTX. Điều này giúp cho hộ nông dân thiếu vốn, thiếu sức lao động vẫn yên tâm sản xuất nông nghiệp…” - ông Phạm Thành Sự, Chủ nhiệm HTX Đại Hiệp cho biết. Đại Hiệp là nơi có thể giao thương với cả Đà Nẵng và huyện Đại Lộc, đây cũng chính là lợi thế để HTX phát triển.

Chia sẻ về thành công của HTX trong thời gian qua, ông Phạm Kiệt - Chủ nhiệm HTX Dịch vụ nông nghiệp & kinh doanh tổng hợp Điện Ngọc I cho biết, HTX đã tổ chức chuyển đổi từ loại hình HTX trực tiếp tổ chức sản xuất điều hành, quản lý các hoạt động sản xuất nông nghiệp sang gián tiếp quản lý sản xuất, hướng dẫn dịch vụ sản xuất kinh doanh. “Hiện nay, HTX đang chịu sự cạnh tranh khốc liệt từ nền kinh tế thị trường, nhưng lại không đảm bảo được nguồn vốn để mở rộng đầu tư, đảm bảo hoạt động sinh lời của HTX. Chính vì vậy phải chuyển đổi từ trực tiếp tham gia sản xuất sang gián tiếp quản lý sản xuất. Hằng năm, ban quản trị xây dựng bảng kế hoạch công tác cho từng ngành, kể cả giao khoán chi phí, khoán trách nhiệm cho xã viên, như vậy mới đảm bảo quyền lợi của họ gắn liền với công việc chung của HTX, khi đó mỗi xã viên lại càng có trách nhiệm với công việc chung hơn…” - ông Kiệt nói.

Phát triển bằng nội lực

Với đặc thù của mình, nhiều HTX đã trở thành “bà đỡ” cho nông dân trong những lúc khó khăn, qua đó từng bước khẳng định được vai trò của mình, và thành công cũng bắt đầu từ đó. Ông Phan Phụng Đường - Chủ tịch Hội đồng quản trị Quỹ tín dụng Tây Điện Bàn tâm sự: “Trước đây đã có nhiều nông dân vì không đủ vốn để tiếp tục sản xuất nên phải bán sản phẩm non, chỉ thu được 50% so với giá trị sản phẩm ở thời điểm thu hoạch nên chịu thiệt thòi. Chính vì vậy, quỹ luôn cố gắng tạo mọi điều kiện để người dân được vay vốn phục vụ sản xuất. Có lẽ quỹ vẫn có thể đứng vững như hôm nay chính là nhờ sự gần gũi với người dân. Mình tạo điều kiện cho họ phát triển, khi đã có kết quả thì họ quay lại, gửi tiết kiệm ở quỹ, đó là một sự hỗ trợ lẫn nhau để cùng phát triển…”.

Ngoài những vấn đề về vốn, con người…, các HTX đã biết tận dụng thế mạnh của từng địa phương để phát triển kinh tế, có định hướng cụ thể đúng với thời điểm, giai đoạn cụ thể. Đó cũng là một trong những bí quyết thành công của các HTX. Ông Hoàng Văn Thùy - Chủ nhiệm HTX vận tải Hội An chia sẻ, hiện nay các HTX kinh doanh dịch vụ vận tải trên địa bàn đang gặp phải sự cạnh tranh rất khốc liệt, nếu không thể thay đổi, bắt kịp với thời cuộc thì không thể duy trì hoạt động của HTX nữa.  Chính vì vậy, đơn vị đã chủ động khai thác thêm luồng tuyến đường bộ, dịch vụ vận tải mới kết hợp với đầu tư theo chiều sâu, khai thác mạnh dịch vụ du lịch đường thủy, biển và hải đảo…Các phương tiện của đơn vị đã được thay đổi phù hợp hơn với thị hiếu của khách hàng, đảm bảo đủ lực để cạnh tranh trong cơ chế thị trường hiện nay… Xác định dịch vụ du lịch đường thủy đang là một thế mạnh tại Hội An, phù hợp với hướng phát triển của ngành nên HTX đã vận động nhiều xã viên nâng cấp đầu tư mới phương tiện lớn hơn về quy cách và công suất để đáp ứng tốt nhu cầu đi lại trên các tuyến thủy nội địa của khách hàng. “Điều quan trọng là phải quyết đoán trong từng thời điểm, dám nghĩ, dám làm thì mới tạo được sự đột phá. Mặc dù vẫn đang gặp nhiều khó khăn nhưng tin rằng HTX sẽ tìm được chỗ đứng vững chắc trong giai đoạn hiện nay cũng như sắp tới…” - ông Thùy nói.

NGUYỄN DƯƠNG