Trong bối cảnh suy giảm kinh tế, nhiều doanh nghiệp (DN) vừa và nhỏ cố gắng kéo dài “sự sống”, tiếp tục tìm kiếm thị trường, tiếp thị sản phẩm, tự “cứu mình” trước khi chờ cơ hội phục hồi sản xuất, kinh doanh...
“Thuyền nhỏ” sóng lớn
Bức tranh sản xuất, kinh doanh đối với DN vừa và nhỏ năm 2014, theo dự báo của các chuyên gia kinh tế lại tiếp tục ảm đạm, chưa thể hồi phục sau thời gian khủng hoảng. “Sức khỏe” suy giảm rõ nhất tập trung ở các DN vừa và nhỏ trong lĩnh vực xây dựng, nông nghiệp, phát triển các làng nghề truyền thống. Thời gian qua, trên địa bàn tỉnh đã cắt giảm đáng kể những dự án đầu tư công, giá nguyên vật liệu phục vụ xây dựng leo thang, thị trường bất động sản “đóng băng” đã kéo theo hệ lụy nhiều nhà thầu gặp khó. Theo Sở Kế hoạch - đầu tư, năm qua có hàng chục DN đăng ký hoạt động trong ngành nghề cơ khí, xây dựng vừa mới “khai sinh” thì lại rơi vào cảnh làm ăn sa sút phải giải thể. Không ít DN đầu tư vào lĩnh vực nông nghiệp, làng nghề truyền thống cũng loay hoay tìm lối thoát.
Khó khăn chung của DN vừa và nhỏ là thị trường đầu ra thiếu ổn định. Trong ảnh: Sản xuất, chế biến gỗ mỹ nghệ tại Khu công nghiệp Chu Lai - Núi Thành. Ảnh: T.HỮU |
Ông Nguyễn Thanh Tuấn - Giám đốc Công ty TNHH Ân Cát (trụ sở đóng tại xã Tam Hiệp, Núi Thành) cho biết, những năm trước, đối tác khắp nơi nườm nượp đặt hàng mua con kỳ nhông, kỳ đà của trang trại, anh rất muốn mở rộng quy mô hơn, nhưng cái khó là tiếp cận nguồn vốn vay. Theo ông Tuấn, DN vừa và nhỏ vì thiếu sự “bảo trợ” của cơ quan chức năng trong việc tìm vốn, cam kết thị trường đầu ra nên nhìn chung không dám vươn ra. Tương tự, cơ sở đóng tàu thuyền truyền thống của DN tư nhân Hà Tiên Khôi (xã Tam Phú, TP.Tam Kỳ) hiện vẫn hoạt đồng cầm chừng. Theo chủ DN này, cái khó là có quá nhiều rườm rà trong thủ tục hành chính về đăng kiểm phương tiện, khiến ngư dân sợ đóng tàu công suất lớn tại các cơ sở địa phương. Đầu năm nay tuy vẫn có vài đơn đặt hàng đóng tàu nhưng giảm rõ so với các năm trước.
Thực tế là do ảnh hưởng của suy thoái kinh tế, sức tiêu thụ của thị trường giảm nên DN có tâm lý giảm đầu tư về quy mô, thu hẹp sản xuất, hoạt động èo uột. Ông Đặng Công Lệnh, Phó Giám đốc Sở Kế hoạch - đầu tư kiêm Giám đốc Trung tâm Thông tin, tư vấn và hỗ trợ DN vừa và nhỏ cho biết, hiện nay trên địa bàn tỉnh có khoảng 4.300 doanh nghiệp, trong đó có đến 92% là DN vừa và nhỏ. Phần lớn DN thiếu vốn để mở rộng sản xuất kinh doanh, chậm tiêu thụ sản phẩm, hạn chế trong khả năng tiếp cận thị trường, trình độ quản trị sản xuất kinh doanh còn thấp, thiếu chuyên nghiệp và mang tính tự phát. Khảo sát của ngành chức năng cho thấy, một trong những nguyên nhân khiến nhiều DN vừa và nhỏ phá sản do thiếu vốn và tồn kho hàng hóa. Chính sách thu hút đầu tư chưa thực sự tạo động lực mạnh cho DN vừa và nhỏ vươn ra “biển lớn”. Một số ngành, địa phương trong tỉnh quy hoạch chưa cụ thể, chưa có mặt bằng sạch đáp ứng yêu cầu nhà đầu tư. DN hạn chế trong năng lực canh tranh…
Nhiều DN vừa và nhỏ gặp trở ngại trong tiếp cận vốn vay ngân hàng để mở rộng sản xuất, kinh doanh. TRONG ẢNH: Cơ sở sản xuất mây tre lá Âu Cơ (Núi Thành). |
Tìm kế vượt khó
Năm 2013, suy giảm kinh tế đã ảnh hưởng xấu đến tình trạng phát triển DN vừa và nhỏ trên địa bàn tỉnh. Cụ thể, toàn tỉnh có 170 DN dừng hoạt động, 116 DN giải thể (tăng 82% so với năm 2012). Phần lớn DN vừa và nhỏ gặp khó khăn như sức cạnh tranh trên thị trường kém; sản phẩm đầu ra manh mún, thiếu ổn định; trình độ quản trị DN thấp, thiếu chuyên nghiệp. |
Theo ông Đặng Công Lệnh, không còn cách nào khác, DN vừa và nhỏ phải tự tìm đường ra, quyết định “số phận” con đường sản xuất, kinh doanh của mình. Năm 2014, với vai trò đồng hành cùng DN vừa và nhỏ, Trung tâm Thông tin, tư vấn và hỗ trợ DN vừa và nhỏ sẽ tiếp tục khảo sát nhu cầu của DN để tổ chức các khóa đào tạo trung hạn, ngắn hạn; đào tạo phát triển nguồn nhân lực cho DN vừa và nhỏ từ nay đến năm 2015. Thực hiện công tác tư vấn, hỗ trợ cho các DN vừa và nhỏ đăng ký thành lập mới, thay đổi giấy phép kinh doanh, đăng bố cáo thành lập. Thêm vào đó, ứng dụng cổng thông tin điện tử của đơn vị có hiệu quả, phục vụ tốt công tác tra cứu thông tin DN; giúp các DN tiếp thị, quảng bá các sản phẩm, hàng hóa của mình theo nhiều kênh khác nhau. “Chúng tôi sẽ tiếp tục giúp DN vượt khó, mạnh dạn đầu tư phát triển sản xuất kinh doanh, bằng cách hoàn thiện kết cấu hạ tầng, nâng cao chỉ số năng lực cạnh tranh, cải thiện môi trường đầu tư…” – ông Lệnh nói.
Chia sẻ với khó khăn của DN vừa và nhỏ, một số tổ chức nước ngoài đã đến khảo sát, thu thập dữ liệu và bàn thảo biện pháp khắc phục. Theo các chuyên gia của Đại học Bang Montana (Mỹ) nghiên cứu chuyên sâu về hoạt động của DN vừa và nhỏ thì các DN trong tỉnh phải “dũng cảm” nói không với tư duy làm ăn manh mún, thiếu liên kết; loại bỏ công nghệ, thiết bị cũ kỹ, lạc hậu; tiếp cận cách quản trị DN hiện đại trên thế giới, đặc biệt là Mỹ. Đồng thời bồi dưỡng các chương trình quản lý kinh tế cho đội ngũ lãnh đạo của tỉnh. Sắp đến, Trung tâm Thông tin, tư vấn và hỗ trợ DN vừa và nhỏ sẽ giới thiệu các tổ chức quốc tế để hỗ trợ các DN trên địa bàn tỉnh phát triển kinh tế, ổn định sản xuất bền vững hơn.
TRẦN HỮU