"Paris 15 phút": Giải pháp cho đô thị thông minh
Nhằm hướng đến một thành phố giảm thiểu khí thải CO2, đồng thời mang lại cuộc sống thuận tiện hơn cho người dân thành phố, thị trưởng Paris (Pháp) vừa tiết lộ kế hoạch xây dựng “Paris, 15 phút”.
Kế hoạch nhằm khôi phục màu xanh đô thị, bao gồm thông qua việc giảm lượng xe ô tô vốn gây nhiều khí thải, tạo ra không gian xanh, kết nối người dân địa đô thị. Theo các chuyên gia, tham vọng trên của Paris không phải là không có cơ sở khi trong nhiều năm qua, Paris là một thành phố mẫu mực về các chính sách đi lại.
Ví như, các sáng kiến ủng hộ việc đi bộ và giao thông công cộng khiến việc sử dụng phương tiện cá nhân tại thành phố Paris tráng lệ giảm từ 44% xuống còn 35% trong giai đoạn 1999 - 2016. Hay như phố đi bộ dài 3,3km trên tuyến đường nhộn nhịp chạy dọc bờ sông Seine thơ mộng cũng là bước tiến đáng kể của “kinh đô ánh sáng” xinh đẹp này trong việc xây dựng thành phố xanh - sạch.
Trong nhiều năm qua, một trong những yếu tố chính giúp Paris giải quyết vấn đề ùn tắc giao thông, giảm tiếng ồn đô thị, giảm nhiêu liệu hóa thạch, cải thiện sức khỏe người dân là nhờ vào xe đạp. Một cuộc khảo sát mới đây cho thấy số người đi xe đạp trên đường phố Paris tăng hơn 50%. Chỉ riêng trong năm 2019, Paris giảm được 8% lưu lượng xe hơi. Với kế hoạch “Paris, 15 phút”, chính quyền đô thị này hy vọng sẽ góp phần giảm hơn nữa lưu lượng xe hơi.
Kế hoạch cho một “Paris, 15 phút” không chỉ tạo ra thủ đô xe đạp và còn tạo ra các khu dân cư nơi mọi nhu cầu thiết yếu của cư dân đều có thể dễ dàng tiếp cận trong vòng 15 phút đi xe đạp hoặc đi bộ. Như người dân không mất quá 15 phút để đi làm hoặc đưa con đi học, đến phòng khám, giao thông công cộng, công viên, trung tâm mua sắm, cơ sở thể thao, văn phòng...
Thị trưởng Paris, bà Anne Hidalgo đưa ra lộ trình cắt giảm lượng ô tô trong thành phố. Đến năm 2024, tất cả đường phố phải có làn dành riêng cho xe đạp cũng như loại bỏ 60 nghìn chỗ đậu ô tô trên phố, thay thế vào đó là không gian xanh, khu giải trí, công viên. Chính quyền địa phương tạo điều kiện cho trẻ em đi bộ đến trường an toàn nhất, tham gia các hoạt động thể chất. Đó là lý do tại sao “Paris, 15 phút” là một chương trình hấp dẫn và đáng chú ý đối với người dân Paris, bởi nó tạo ra các quận hỗn hợp về kinh tế và xã hội để cải thiện chất lượng cuộc sống chung cho người dân và du khách. Không chỉ riêng tại Paris, nhiều thành phố như Melbourne (Australia), Ottawa của Canada đang áp dụng thử nghiệm mô hình đô thị này.
Lần đầu đắc cử thị trưởng Paris vào năm 2014, bà Anne Hidalgo từng cam kết xây dựng 1.400km đường dành cho xe đạp vào năm nay. Mặc dù chưa đạt kết quả như mong muốn nhưng đã có 1.000km đường này hoàn thành.
Bà Anne Hidalgo cho rằng, khủng hoảng Covid-19 đã làm thay đổi hoàn toàn lối sống của người dân và bối cảnh hiện tại của chúng ta có thể làm tăng tính cấp thiết của việc thiết lập mô hình này, được cho sẽ góp phần giúp thành phố phát triển bền vững hơn, an toàn hơn, giảm căng thẳng. Tuy nhiên, Paris sẽ từng bước điều chỉnh để phù hợp với sự phát triển của thành phố, bên cạnh gìn giữ những nét văn hóa cổ kính.
Carlos Moreno - Giáo sư về “thành phố thông minh” tại Đại học Paris 1 Pantheon-Sorbonne, người tham gia hình thành ý tưởng về “Paris, 15 phút” nói: “Tôi muốn thay đổi hoàn toàn tầm nhìn về các thành phố này. Một phần, đó là phản ứng với biến đổi khí hậu và ô nhiễm từ ô tô.