Ý thức và năng lực công bộc
Theo thống kê của UBND tỉnh, 100% sở, ngành, địa phương đã thực hiện cắt giảm thời gian giải quyết thủ tục hành chính (TTHC) trên 30% so với quy định hiện hành. Sự vận hành suôn sẻ của trung tâm hành chính công và bộ phận tiếp nhận – trả kết quả cấp huyện đã giúp người dân, doanh nghiệp tiết kiệm chi phí, thời gian thực hiện TTHC.
Kết quả đó đúng là đã góp phần vào quá trình cải cách hành chính (CCHC) nhưng không phải là vấn đề chính. Nó chỉ mang tính số lượng chứ không phải chất lượng. Những kết quả ấy vẫn không thể khỏa lấp được những điểm yếu của cuộc cải cách này. Trong một văn bản gửi Phòng Thương mại và công nghiệp Việt Nam, UBND tỉnh thừa nhận một số cơ quan công quyền chưa thể hiện năng lực cải cách. TTHC một số lĩnh vực vẫn rườm rà, phức tạp. Tỷ lệ thực hiện cơ chế một cửa, một cửa liên thông một số địa phương chưa đạt yêu cầu; một số sở, ngành và địa phương còn trả kết quả trễ hạn so quy định. Việc kết nối với các phần mềm chuyên ngành do Trung ương triển khai còn khó khăn, bất cập (không có hướng dẫn về cách thức kết nối, trao đổi phần mềm với các dữ liệu của tỉnh)… Hành vi nhũng nhiễu, gây khó cho dân và doanh nghiệp vẫn ẩn tàng chưa thể chấm dứt.
Mấu chốt của CCHC là quy trình hoàn tất TTHC phải được vạch ra rõ ràng. Không cần xin và cũng không ai cho. Cắt giảm thời gian là điều tốt nhưng CCHC không chỉ là giảm bớt lượng giấy tờ mà người dân, doanh nghiệp phải khai hay nộp, không phải là giảm bớt số ngày phải chờ hay “cửa” phải đi qua; CCHC là cải cách quy trình thủ tục minh bạch, rõ ràng. Người tiếp nhận thực hiện TTHC được huấn luyện kỹ để lường trước mọi tình huống. Người tuân thủ biết họ phải làm gì, đi tới đâu, gặp ai, tiến hành những công đoạn nào. Một khi người dân, doanh nghiệp hiểu rõ lộ trình họ phải làm thì dù thêm một loại giấy tờ hay thêm một hai ngày chờ đợi không phải là vấn đề lớn nữa. Điều khó nhất là tạo sự chuyển biến, từ người lãnh đạo cao nhất đến từng công chức thấp nhất, đồng lòng hỗ trợ doanh nghiệp, dựng lại niềm tin của người dân, có lẽ cũng chính là khía cạnh tích cực nhất của các chỉ số này, thay vì chạy theo những con số chỉ tiêu mơ hồ và khô cứng.
Phải thừa hiểu một điều rằng những cam kết của chính quyền trước cộng đồng doanh nghiệp hay người dân, hay nói đúng hơn là trước một chủ trương đúng, một chính sách hợp lý sẽ rất cần đến những con người thừa hành có đủ năng lực. Không có năng lực nội sinh này mọi thúc ép đều trở nên vô nghĩa. Chỉ khi nào đặt nhiệm vụ trọng tâm là hướng đến cải cách con người để từ đó tạo ra cải cách thủ tục, giảm thiểu các bất lợi cho người dân thì mới tạo ra sự thông thoáng, mới là chỉ dấu tốt về năng lực điều hành của chính quyền, cơ quan quản lý thực thi công vụ về một nền hành chính phục vụ!
NHẬT PHONG