Khơi gợi đam mê sáng tạo
Cuộc thi Sáng tạo dành cho thanh thiếu niên, nhi đồng tổ chức thường niên đã khơi gợi tiềm năng và tư duy sáng tạo trong thanh thiếu niên, nhi đồng Quảng Nam, trở thành “sân chơi” của học trò đam mê sáng tạo gần 15 năm nay. Các đề tài/mô hình/sản phẩm (gọi chung là mô hình) dự thi được đánh giá cao về tính sáng tạo và khả năng áp dụng trong thực tế.
Cuộc thi Sáng tạo dành cho thanh thiếu niên, nhi đồng Quảng Nam lần thứ XIV năm 2021 do Liên hiệp các Hội Khoa học và kỹ thuật tỉnh phối hợp với Tỉnh đoàn, Sở GD-ĐT, Sở KH&CN, Đài Phát thanh - truyền hình Quảng Nam, Báo Quảng Nam tổ chức, thu hút 238 mô hình của thanh thiếu niên, nhi đồng trong tỉnh dự thi.
Ban tổ chức cuộc thi Sáng tạo dành cho thanh thiếu niên, nhi đồng tỉnh lần thứ XIV năm 2021 trao 32 giải (2 giải nhất, 5 giải nhì, 5 giải ba, 20 giải khuyến khích) cho các mô hình và chọn 13 mô hình tham dự cuộc thi sáng tạo thanh thiếu niên, nhi đồng toàn quốc lần thứ 17 năm 2021. Ngoài ra, ban tổ chức tặng giấy khen cho 3 tập thể và 7 cá nhân có thành tích xuất sắc trong việc tuyên truyền, phổ biến và tổ chức tốt cuộc thi.
Các mô hình tập trung ở 5 lĩnh vực: đồ dùng học tập; phần mềm tin học; sản phẩm thân thiện với môi trường; dụng cụ sinh hoạt gia đình và đồ chơi trẻ em; giải pháp kỹ thuật ứng phó với biến đổi khí hậu, bảo vệ môi trường và phát triển kinh tế. Các mô hình, sản phẩm dự thi đều làm từ nguyên liệu, vật liệu sẵn có, thân thiện với môi trường và sức khỏe con người.
Sáng tạo, thiết thực
Đề tài “Thiết bị bay phun thuốc trừ sâu thông minh” của Lê Hoàng Đức - học sinh Trường THPT Thái Phiên (Thăng Bình) được đánh giá rất cao. Đức nảy sinh ý tưởng sáng tạo mô hình này để tiết kiệm thời gian và tránh tác hại do thuốc trừ sâu gây ra khi người dân trực tiếp phun thuốc.
Đề tài của Hoàng Đức đáp ứng nhiều tiêu chí, như thiết bị bay cất cánh tại chỗ, có hệ thống cảm biến chống va chạm, hệ thống phun thuốc tự động, có hệ thống định vị thiết bị bay GPS...
Ở lĩnh vực bảo vệ môi trường và phát triển kinh tế, “Máy xới đất và gieo hạt” của Nguyễn Nguyên Khôi và Nguyễn Lê Bảo (Trường THCS Lý Tự Trọng, Tiên Phước) giàu tính sáng tạo khi kết hợp giữa xới đất và gieo hạt, áp dụng được ở nhiều địa hình, tiết kiệm thời gian và tăng hiệu quả lao động, có thể dùng bộ điều khiển từ xa để vận hành tự động hoặc bán tự động.
Nguyễn Quốc Dinh (dự thi khi đang là học sinh Trường THCS Phan Thúc Duyện, Điện Bàn, nay Dinh học lớp 10 Trường THPT Hoàng Diệu) sáng tạo mô hình báo chữa cháy. Đề tài của Dinh xuất phát từ thực tế nhiều vụ hỏa hoạn gây thiệt hại lớn về người và tài sản, nhất là khi ở vùng có khí hậu nắng nóng, nguy cơ cháy nổ cao như Quảng Nam.
Mô hình của Dinh khá đơn giản nhưng hiệu quả và khả dụng trong thực tế: chỉ một miếng mica, một máy bơm nước, chuông báo cháy, cảm biến nhiệt độ, dây điện, bình ắc quy. Nguyên lý hoạt động của mô hình này là khi nhiệt độ trong nhà cao hơn 550C, cảm biến nhiệt độ sẽ tác động lên chuông khiến chuông báo động. Cùng lúc đó, máy bơm được kích hoạt, hút nước và dập lửa hoàn toàn tự động.
Khơi niềm đam mê sáng tạo
Ông Huỳnh Đức Dũng - Phó Chủ tịch kiêm Tổng Thư ký Liên hiệp các hội Khoa học - kỹ thuật tỉnh, Trưởng ban Tổ chức cuộc thi cho rằng cuộc thi khơi dậy tiềm năng và phát huy tư duy sáng tạo kỹ thuật của thanh thiếu niên, nhi đồng; giúp các em trau dồi kiến thức, rèn luyện kỹ năng sáng tạo, thực hiện ước mơ trở thành nhà sáng chế trong tương lai.
Những “nhà sáng tạo nhí” tham gia cuộc thi cho biết, thời gian tới sẽ tiếp tục nghiên cứu, sáng tạo những sản phẩm hữu ích trong cuộc sống.
Nhiều mô hình của các em ở lứa tuổi nhi đồng như “Đôi dép làm từ xơ mướp” của em Ngô Đình Tùng (Trường Tiểu học số 1 Nam Phước, Duy Xuyên) hay “Túi xách thân thiện” của em Phạm Thị Mai Sang (Trường Tiểu học Lê Văn Tám, Thăng Bình)… được đánh giá cao, cho thấy niềm đam mê sáng tạo cũng như sự quan tâm của học sinh trong sáng chế sản phẩm thân thiện môi trường.
Ông Hồ Vĩnh Hòa - Trưởng ban Khoa học công nghệ - tư vấn phản biện (Liên hiệp các Hội Khoa học và kỹ thuật tỉnh) bày tỏ hy vọng, cuộc thi này là điểm khởi đầu thuận lợi để thanh thiếu niên, nhi đồng xứ Quảng tiếp tục nuôi dưỡng niềm đam mê sáng tạo, nghiên cứu khoa học và cuộc thi sẽ tạo tiền đề cho nhiều công trình nghiên cứu khoa học có giá trị trong tương lai.