Cho vay xuất khẩu lao động theo Nghị quyết 51 HĐND tỉnh: Thiếu và chậm
Nghị quyết số 51, ban hành ngày 6.12.2018 của HĐND tỉnh về hỗ trợ người lao động tỉnh đi làm việc ở nước ngoài giai đoạn 2019 - 2021 được triển khai từ đầu năm 2019 mang lại những kỳ vọng lớn cho công tác xuất khẩu lao động (XKLĐ). Nhưng việc triển khai còn chậm và thiếu khiến người LĐ ở các địa phương gặp khó.
Mục tiêu của tỉnh đề ra trong năm 2019 phải đạt 1.500 người đi XKLĐ nên nhiều giải pháp đã được triển khai. Một trong những giải pháp có tính chất quyết định nhất là cho vay vốn để người LĐ đủ điều kiện đi XKLĐ. HĐND tỉnh đã ban hành Nghị quyết số 51, theo đó người có nhu cầu đi XKLĐ có thể vay vốn đến 100 triệu đồng đối với hai thị trường Hàn Quốc, Nhật Bản mà không cần thế chấp, mức lãi suất như lãi suất đối với hộ nghèo. Chính sách này ngay lập tức được các địa phương tuyên truyền rộng rãi cho người dân biết. Người LĐ rất cần nguồn vốn này, nhưng ngân sách tỉnh lại chưa thể bố trí đủ nguồn vốn cho vay.
Ông Mai Minh Nguyệt - Trưởng phòng LĐ-TB&XH huyện Tiên Phước cho biết: “Nghị quyết 51 ra đời rất hợp lòng dân, người dân nghe tuyên truyền rất hưởng ứng, đặc biệt là nhóm đối tượng không thuộc diện cho vay theo chính sách của Trung ương (hộ nghèo, dân tộc thiểu số, hộ chính sách). Chi nhánh Ngân hàng Chính sách xã hội huyện đã tổng hợp danh sách 11 người có nhu cầu vay đã được làm hồ sơ, với số tiền gần 1,1 tỷ đồng, và có thêm khoảng 10 người nữa có nhu cầu vay để đi XKLĐ nhưng do chưa có kinh phí nên huyện chưa dám làm hồ sơ cho người dân. Bởi người dân trông chờ nhưng không có nguồn vốn thì khó trả lời. Có trường hợp vì cận ngày xuất cảnh quá mà không có tiền cho vay nên họ phải vay mượn nơi khác để đi. Rồi cha mẹ của LĐ ở nhà cũng tìm đến Phòng LĐ-TB&XH huyện để hỏi về nguồn tiền vay, nhưng vì chưa có tiền mà cũng chưa có hướng dẫn nên cứ hứa thôi chứ không biết làm sao”.
Ông Lê Huy Tứ - Trưởng phòng Lao động - việc làm Sở LĐ-TB&XH cho biết, sở đã tổng hợp và có 3 văn bản gửi Sở Tài chính tỉnh vào ngày 15.3.2019, 26.3.2019 và 26.7.2019 đề nghị tham mưu UBND tỉnh bố trí nguồn vốn cho vay theo Nghị quyết 51. Sở LĐ-TB&XH đề nghị bố trí 15 tỷ đồng (gồm hơn 1,2 tỷ đồng hỗ trợ học ngoại ngữ và bồi dưỡng kiến thức cần thiết cho người LĐ, hơn 13,7 tỷ đồng cho vay). “XKLĐ đến các thị trường chất lượng cao thì người LĐ hoàn toàn đủ khả năng trả nợ vay, nên khi Nghị quyết 51 ra hy vọng sẽ tạo cú hích tác động mạnh đến công tác XKLĐ của tỉnh. Nhưng nguồn vốn được bố trí chậm nên các địa phương than phiền rất nhiều. Chúng tôi cũng chỉ biết chờ, trong khi các huyện có nhu cầu cao như Tiên Phước, Đại Lộc, Thăng Bình, Quế Sơn ngày nào cũng điện thoại về sở hỏi nguồn vốn” - ông Tứ nói.
Nguồn vốn thiếu
Tính đến tháng 10.2019, toàn tỉnh đã có 1.145 người đi XKLĐ, trong đó Nhật Bản có 997 LĐ, Hàn Quốc 56 LĐ, các thị trường khác 92 LĐ. Trong số người đi này, chi nhánh Ngân hàng CSXH các huyện, thị xã, thành phố đã cho vay số tiền 8 tỷ đồng.
Ông Lê Hùng Lam - Phó Giám đốc chi nhánh Ngân hàng CSXH tỉnh cho biết, từ đầu năm, tỉnh đã ủy thác qua chi nhánh 45 tỷ đồng, cho vay 6 chương trình. Các chương trình như hộ nghèo, cận nghèo, mới thoát nghèo thì chi nhánh tận dụng nguồn vốn Trung ương bố trí để giảm áp lực lên nguồn vốn ngân sách tỉnh, 45 tỷ đồng chỉ dành cho chương trình cho vay giải quyết việc làm (37 tỷ đồng) và XKLĐ (8 tỷ đồng) với các đối tượng mà Trung ương không cho vay. Bình quân mỗi LĐ vay 100 triệu đồng thì chỉ giải quyết nhu cầu của 80 LĐ. Các chi nhánh ở huyện báo cáo đã hoàn thiện hồ sơ nhưng chưa giải ngân được khoảng 2,5 tỷ đồng. Cũng vì lý do đó mà đơn vị phải yêu cầu các chi nhánh ngừng tiếp nhận, hoàn thiện hồ sơ mới, vì làm hồ sơ cho người dân mà không giải quyết được thì người dân sẽ bức xúc. Với hồ sơ đã hoàn thiện nhưng chưa giải ngân, nếu người LĐ đã xuất cảnh thì theo quy định cũng sẽ không giải quyết cho vay được.
Theo thông tin mới nhất được Sở LĐ-TB&XH cung cấp, Sở Tài chính đã tham mưu UBND tỉnh bố trí 7,5 tỷ đồng cho vay theo Nghị quyết 51 của HĐND tỉnh trong năm 2019. Nhu cầu của người LĐ cần theo như Sở LĐ-TB&XH kiến nghị là 15 tỷ đồng, nên số tiền 7,5 tỷ đồng này sẽ không đủ để cho người LĐ vay. Đến nay, nguồn vốn này UBND tỉnh cũng chưa có quyết định phân bổ về các địa phương, nên các địa phương có nhu cầu XKLĐ cao đều đang rất cần để hỗ trợ người LĐ đi XKLĐ.