Xử lý nợ ưu đãi đầu tư, ai quyết?
Nợ thuế ưu đãi vượt trội (khoảng 71,781 tỷ đồng) lưu cữu nhiều năm của các doanh nghiệp được cấp giấy chứng nhận ưu đãi đầu tư của UBND tỉnh trước ngày 31.12.2005, đã trở thành vấn đề được quan tâm tại các cuộc họp gần đây. Các thành viên HĐND tỉnh hay cơ quan thuế đều mong muốn có ngay cơ chế xử lý ưu đãi vượt trội.
Nhiều người nói không thể cứ để bị phê bình, kiểm toán nhắc nhở truy thu, nên có thể trích nguồn vượt thu cho doanh nghiệp nộp trả vào ngân sách bằng một bút toán “ghi thu, ghi chi” mà thực chất là ngân sách không mất đi. Ông Nguyễn Đức - Trưởng ban Kinh tế và ngân sách HĐND tỉnh cho rằng UBND tỉnh đã từng có cách giải quyết cơ chế ưu đãi vượt trội cho Khu công nghiệp Điện Nam - Điện Ngọc thì cũng nên tìm cách xử lý dứt điểm lần này, không thể để sự lúng túng kéo dài. Quyền tự quyết thuộc về điều hành ngân sách của chính quyền. Kiểm toán đã nhiều lần nhắc nhở nhưng không ai giải quyết. Cần một thái độ dứt khoát để xử lý dứt điểm cơ chế ưu đãi vượt trội này. Cam kết nửa chừng có thể sẽ bị tai tiếng, ảnh hưởng đến môi trường đầu tư nhưng buộc phải dừng lại cơ chế ưu đãi này. Thà một lần đau, một lần bị tai tiếng còn hơn cứ phải treo nợ dai dẳng!
Trước nợ cơ chế ưu đãi này có khá nhiều ý kiến trái chiều. Các cơ quan tài chính khẳng định không thể tháo gỡ được và bác bỏ việc lấy ngân sách đưa cho doanh nghiệp, rồi doanh nghiệp nộp lại cho Nhà nước (dù biết thuế cứ treo nợ phải thu và doanh nghiệp sẽ không trả nợ này), vì đó là điều không đúng luật. Trong khi đó, doanh nghiệp phản ứng khi đã được cam kết ưu đãi. Như vậy, kết quả èo uột của việc thu hồi số nợ này chính là sự ràng buộc của cơ chế. Thực tế, nếu không có cơ chế ưu đãi vượt trội này thì liệu số doanh nghiệp có gia tăng đầu tư vào Quảng Nam như hiện tại? Chính các ưu đãi này đã góp phần tăng trưởng sản xuất, để có được con số thu ngân sách hàng ngàn tỷ đồng so với vài trăm tỷ thu ngân sách như trước đây. Vì vậy, quả bóng trách nhiệm hay quyền tự quyết xử lý chuyện ưu đãi vượt trội này thuộc về chính quyền, nhưng sao quá nhiều năm vẫn không xử lý được?
Mới đây, UBND tỉnh đã phát đi công văn thông báo cho doanh nghiệp liên quan và cơ quan thuế theo dõi, không thu các khoản tiền thuê đất, thuế thu nhập doanh nghiệp được hưởng ưu đãi vượt quy định của Chính phủ; không tính khoản tiền nộp phạt phát sinh và các nghĩa vụ khác đối với đơn vị đã được cấp Giấy chứng nhận ưu đãi đầu tư kể từ ngày 1.6.2016 trở về trước. Tỉnh ủy cũng đã có văn bản gửi Thường trực HĐND tỉnh, UBND tỉnh định hướng xử lý ưu đãi đầu tư. Chắc chắn, chính quyền Quảng Nam sẽ nhanh chóng tìm ra biện pháp để xử lý rốt ráo vụ việc này nhằm bảo vệ uy tín của chính quyền khi đã cam kết với các nhà đầu tư. Uy tín này không chỉ tạo sự yên tâm cho các nhà đầu tư hiện tại mà còn giúp các nhà đầu tư tương lai có cái nhìn thiện cảm hơn về hiệu lực của những cam kết về cải thiện môi trường đầu tư đã được chính quyền công bố.
Câu chuyện nợ thuế do ưu đãi vượt trội loay hoay mãi nhiều năm đã bắt đầu đem ra bàn thảo, nhưng hiện tại vẫn chưa tìm ra được ai sẽ là người giải quyết và kết thúc vấn đề lưu cữu nhiều năm này?
NHẬT PHONG