Đồng hành với người nộp thuế

Hôm nay 20.5, UBND tỉnh mở hội nghị tuyên dương người nộp thuế tốt năm 2015. Thông qua lễ vinh danh này, chính quyền và cơ quan thuế cam kết tạo môi trường kinh doanh thuận lợi, kêu gọi doanh nghiệp phát triển, đóng góp ngày càng nhiều vào ngân sách nhà nước.
Vinh danh những điển hình

Dù vẫn còn nhiều khó khăn nhưng năm qua nhiều doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh đã nỗ lực mở rộng sản xuất, đóng góp tích cực cho ngân sách nhà nước…

Nội lực của doanh nghiệp

Thu ngân sách của tỉnh cả nội địa và xuất nhập khẩu năm 2015 đạt 14.822 tỷ đồng, vượt mức dự toán HĐND tỉnh giao; quyết toán tổng thu nội địa của tỉnh cũng đạt 9.637 tỷ đồng, hoàn thành vượt mức 51,7% dự toán HĐND tỉnh giao và tăng 56% so với năm 2014… Những con số ấn tượng này đã minh chứng cho nỗ lực vượt khó của hơn 5.300 doanh nghiệp và hộ kinh doanh trên địa bàn Quảng Nam. Các nguồn thu liên quan trực tiếp đến doanh nghiệp đều tăng cho thấy Quảng Nam vẫn còn nhiều doanh nghiệp đủ khả năng trụ vững trên thị trường, ổn định sản xuất. Trên bảng vàng danh dự (65 doanh nghiệp nhà nước trung ương, 76 địa phương), những cái tên được ghi nhận không ngoài dầu khí PV Oil miền Trung tại Quảng Nam, thủy điện A Vương, Tập đoàn Viễn thông quân đội - Chi nhánh Quảng Nam, Điện lực Quảng Nam, Công ty Than điện Nông Sơn - Vinacomin, Chi nhánh Tổng Công ty Viễn thông tại Quảng Nam, Chi nhánh Ngân hàng ngoại thương Việt Nam tại Quảng Nam, Đội Quản lý và khai thác yến sào Hội An, Công ty CP Du lịch - dịch vụ Hội An, Công ty CP In - phát hành sách và thiết bị trường học Quảng Nam… Còn Công ty TNHH Nước giải khát Suntory Pepsico Việt Nam tại Quảng Nam, Công ty TNHH - MTV Sedo Vinaco… đại diện cho 115 doanh nghiệp FDI cũng được nêu lên để vinh danh.

Kết quả sản xuất kinh doanh thuận lợi của doanh nghiệp sẽ tạo ra nguồn tăng trưởng mạnh cho ngân sách nhà nước. Ảnh: N.K

Mạnh mẽ và đông đảo nhất vẫn là lực lượng tham gia sản xuất, kinh doanh thuộc kinh tế tư nhân. Khu vực này (4.906 doanh nghiệp, 12.150 cá nhân, hộ kinh doanh) đã đóng góp hơn 6.476 tỷ đồng, vượt gần 64% dự toán, tăng đến 79% so với cùng kỳ, chiếm tỷ trọng 67% tổng thu. Vị trí quán quân bao giờ cũng là Thaco khi chiếm đến 82% số nộp của khối dân doanh. Số còn lại thuộc về các ngành công nghiệp, dịch vụ với những cái tên thường xuyên được ghi danh. Đó là Kính nổi Chu Lai - (Indevco), Llumar Việt Nam, Sài Gòn Co.op Tam Kỳ, Tuấn Đạt II, Cổ phần Nam Sơn, Nhựa miền Trung, TNHH Bao bì Tấn Đạt, Hoằng Tiệp Việt Nam, TNHH Tiến Thành, Xí nghiệp Sản xuất gạch tuynel Bình Nguyên, Doanh nghiệp tư nhân Vi Phương và Công ty Thương mại - dịch vụ Á Đông Silk. Ngoài ra, hơn 1 vạn cá nhân, hộ kinh doanh không hề thua kém các doanh nghiệp lớn. Không chỉ đóng góp đến 120 tỷ đồng thuế năm 2015, họ còn cho thấy cuộc kinh doanh không chỉ vì mưu sinh mà còn khẳng định giá trị của sức lao động sáng tạo và lòng tự tôn của công dân, không ngừng mở rộng quy mô sản xuất kinh doanh và tăng trưởng thuế đáng kể…

Thêm một lời hiệu triệu

Nhiều người được vinh danh cho rằng làm tròn nghĩa vụ thuế là thể hiện trách nhiệm của người kinh doanh. Đó cũng là cách để xây dựng thương hiệu, uy tín doanh nghiệp, mở ra những cuộc hợp tác làm ăn. Họ cũng hy vọng những chính sách kích cầu, miễn, giảm, giãn thuế của chính phủ sẽ tạo cho các doanh nghiệp, doanh nhân giảm bớt gánh nặng khó khăn, ổn định sản xuất, kinh doanh hiệu quả, thực hiện tốt nghĩa vụ thuế. Giám đốc Á Đông Silk Trần Thái Do nói, ngoài chất lượng sản phẩm, văn hóa doanh nghiệp thì một thương hiệu được tạo dựng cũng còn được cộng đồng ghi nhận bởi sự đóng góp tích cực vào ngân sách nhà nước. Hoàn thành nghĩa vụ thuế hàng năm là một trong những mục tiêu đặt ra, được doanh nghiệp giám sát và thực hiện nghiêm túc. Thuế ngày càng thực sự là vai trò đòn bẩy kinh tế và một trong những thước đo giá trị của một doanh nghiệp.

Ngành thuế cho rằng số thu ngân sách gia tăng chính từ năng lực của doanh nghiệp. Những doanh nghiệp nộp thuế tốt, mỗi đóng góp của họ, dù ít hay nhiều cũng cần phải được vinh danh. Con số 291 doanh nghiệp, doanh nhân được tôn vinh lần này quả là bé nhỏ so với lượng doanh nghiệp đang hoạt động tại Quảng Nam. Nhưng có thể đó là những ngọn lửa được nhóm lên, trở thành lời hiệu triệu cộng đồng nỗ lực sản xuất, kinh doanh để đóng góp thêm nhiều nguồn lực vào ngân sách địa phương. Không ít doanh nghiệp cho rằng chính quyền tuyên dương lẫn kêu gọi, kèm theo xác lập động lực tăng thu ngân sách bằng những hành động cụ thể. Nhưng ý thức về việc đóng góp cho ngân sách tự thân doanh nghiệp, người dân cũng là điều quan trọng không kém. Ngược lại, từ phía người đóng thuế, không có gì kích thích họ tự nguyện nộp thuế, một khi các cơ quan công quyền tạo ra sự minh bạch, người dân phải được biết tiền thuế của họ đóng góp được dùng vào việc gì, sử dụng chính đáng, hiệu quả trong việc kiến tạo, phát triển địa phương hay không? Chính điều đó sẽ trở thành động lực để người đóng thuế xác lập tinh thần doanh nghiệp, đặt niềm tin vào sự điều hành của địa phương để ngày càng tăng thêm nguồn lực cho ngân sách nhà nước.

Chủ tịch UBND tỉnh Đinh Văn Thu cho rằng hiện tại Quảng Nam vẫn đứng trước nhiều khó khăn. Không tính toán kỹ các tác động trực tiếp sẽ bị hụt thu, khả năng “vỡ trận ngân sách” năm 2016. Quảng Nam đang rất cần huy động nguồn lực từ doanh nghiệp. Khu vực này tạo ra giá trị công nghiệp lớn nhưng đang gặp khó khăn cần cơ quan quản lý hỗ trợ, bởi cứu doanh nghiệp đồng nghĩa với cứu cả hàng ngàn con người và cứu cả ngân sách.

NAM KHA

Cuộc cộng sinh đặc biệt

Chuyển tư duy quản lý sang phục vụ doanh nghiệp, nuôi dưỡng nguồn thu, đẩy mạnh tăng thu… chính là “cuộc cộng sinh đặc biệt” giữa ngành thuế và người đóng thuế vì mục đích gia tăng ngân sách Quảng Nam.

Bối rối trước văn bản thuế

Cuộc gặp gỡ hàng trăm thương giới nhân ngày tuyên dương người nộp thuế hàng năm luôn vui tươi với bầu không khí thân mật. Hình ảnh cơ quan thuế đã bắt đầu thay đổi trong cái nhìn doanh nghiệp. Nhiều doanh nghiệp nói thông qua các cuộc đối thoại hay triển khai các chính sách thuế, cơ quan này đã trình bày bằng một văn bản gửi đến tay doanh nghiệp kèm theo những lời giải thích rõ ràng, cụ thể bằng cách xác định các tiêu chí đối tượng, căn cứ số vốn xác định doanh nghiệp vừa và nhỏ hoặc dùng các biểu đồ để hướng dẫn cách tính thuế chính xác… Sự cải tiến phương pháp làm việc của cơ quan thuế đã tạo điều kiện cho người nộp thuế tiếp cận được gói hỗ trợ, góp phần giúp họ “dễ thở” hơn trước biến động của thị trường. Những thắc mắc của doanh nghiệp liên quan tới việc thực hiện chính sách thuế, nhất là “được biết” về hiệu quả của các chính sách hỗ trợ doanh nghiệp vừa được công bố đã được cơ quan thuế giải quyết kịp thời. Tuy nhiên, không ít doanh nghiệp cho rằng những chính sách thuế quá phức tạp, nhiều, không rõ ràng lại thay đổi quá nhanh, khiến doanh nghiệp liên tục bối rối trước những sự thay đổi bất ngờ. Trong khi đó, việc triển khai các đợt tập huấn khi có sự thay đổi chính sách thuế mới cho doanh nghiệp còn quá chậm, những thắc mắc của doanh nghiệp chưa được trả lời thỏa đáng... Doanh nghiệp mong muốn điều này phải được thực hiện thường xuyên, cụ thể và hiệu quả hơn, nhất là duy trì việc truyền tải các chính sách mới cho doanh nghiệp thông qua internet. Ông Lê Tiến Dũng - Tổng Giám đốc Công ty CP Du lịch dịch vụ Hội An cho rằng năm 2015 có quá nhiều văn bản thay đổi về kế toán, tài chính, thuế… Nhiều văn bản ban hành sau nhưng lại có hiệu lực hồi tố, nhiều văn bản điều chỉnh, bổ sung, nên doanh nghiệp không thể tránh khỏi những sai sót do không cập nhật thường xuyên. Vì vậy, Cục Thuế cần mở thêm nhiều lớp tập huấn. Ngoài việc gửi nguyên văn bản mới, Cục Thuế cố gắng gửi cho doanh nghiệp trích dẫn tóm tắt các điểm mới nhằm giúp doanh nghiệp dễ nắm bắt hơn.

Cơ quan thuế luôn tạo điều kiện thuận lợi để người nộp thuế thực hiện nghĩa vụ đóng góp ngân sách. Ảnh: V.DŨNG

Cục Thuế cho biết, chỉ trong một thời gian ngắn thực thi các chính sách (đăng ký, kê khai thuế điện tử, hệ thống quản lý thuế tập trung, tự động hóa, hoàn thuế, thu hồi nợ…), ngành thuế đã tiết kiệm được nhiều thời gian và nhân lực, nhanh chóng giảm sự phiền hà, tốn kém cho doanh nghiệp. Sự công khai, minh bạch, bảo đảm công bằng, lành mạnh môi trường kinh doanh, bảo vệ người làm ăn chân chính, chấp hành tốt pháp luật thuế... luôn là những nhiệm vụ trọng tâm của ngành thuế. Thông qua những cuộc tiếp doanh nghiệp định kỳ, nhiều khúc mắc, khó khăn liên quan đến thuế đã được tháo gỡ ngay cho doanh nghiệp.

Đồng hành doanh nghiệp

Theo ông Lê Mai Khắc Hưng - Phó cục trưởng Cục Thuế, cơ quan thuế bị áp lực từ nhiều phía khi phải thu đủ, thu đúng và gia tăng ngân sách mỗi năm, nhưng thị trường và sản xuất, kinh doanh của doanh nghiệp nằm ngoài khả năng kiểm soát của ngành thuế. Tuy nhiên, không phải vì thế mà “quyết liệt tăng thu”. Ông Hưng thừa nhận kết quả tăng thu nhiều năm, không chỉ nỗ lực của cơ quan quản lý mà sức khỏe doanh nghiệp mới quyết định số thuế tăng trưởng. Vì vậy, giải pháp căn cơ, bền vững của ngân sách vẫn là sự vận hành cơ chế, chính sách hướng đến tháo gỡ khó khăn, tạo thuận lợi cho người nộp thuế kinh doanh hiệu quả, nuôi dưỡng nguồn thu. Ngân sách hạn hẹp, tăng thu là điều cần thiết. Nhưng nguồn thu từ doanh nghiệp chỉ có thể dồi dào khi họ ăn nên làm ra. Một khi doanh nghiệp “yếu ớt”, quyết liệt tăng thu chỉ đẩy họ gần với “cái chết” hơn. Từ thức nhận ấy, bên cạnh “quyết liệt tăng thu”, cần có biện pháp quan trọng hơn không kém là “quyết liệt” giải cứu doanh nghiệp và người đóng thuế. Ngoài tác động tài chính, giải pháp này còn tác dụng như một liệu pháp tinh thần, tiếp thêm sức lực cho doanh nghiệp vượt qua khó khăn. Biểu hiện rõ nhất của tác động tích cực này bắt đầu từ chuyện cụ thể hóa các giải pháp khả thi, chứ không chỉ là lời hứa hay văn bản của cơ quan thuế. Cơ quan này đã rất linh hoạt khi nhanh chóng triển khai các giải pháp hỗ trợ thị trường, hướng dẫn việc miễn, giảm, gia hạn một số khoản thu ngân sách nhà nước, sẵn sàng không tiến hành cưỡng chế, tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp, tiếp tục sản xuất để có tiền trả nợ thuế hay hoàn thuế nhanh chóng cho doanh nghiệp… Chính quan điểm này đã giúp Quảng Nam trong vòng 5 năm qua (trừ năm 2012 bị hụt thu) luôn tăng thu ngân sách trên 20% dù kinh tế khó khăn, thị trường bất ổn. Cơ quan thuế sẽ luôn là người đồng hành, luôn cầu thị, lắng nghe những góp ý và cộng sinh cùng doanh nghiệp. Những gì cản trở thuộc chức trách sẽ nhanh chóng được điều chỉnh, sửa đổi. Trong cuộc cộng sinh này, cơ quan thuế cũng rất cần những ý kiến thẳng thắn từ cộng đồng doanh nghiệp về những bất hợp lý để có thể cải cách hành chính, kiến nghị xây dựng chính sách thuế ngày càng hoàn thiện.

Theo Cục Thuế, để tạo điều kiện thuận lợi cho cộng đồng doanh nghiệp phát triển sản xuất, kinh doanh, tiết kiệm chi phí, thời gian thực hiện nghĩa vụ thuế, ngành thuế sẽ tăng cường trách nhiệm, hướng dẫn, giải đáp kịp thời, thuận lợi quá trình đăng ký, kê khai, hoàn thuế, miễn giảm thuế... Tiếp tục công khai các thủ tục, quy trình quản lý về thuế trên các phương tiện thông tin đại chúng và tại trụ sở cơ quan thuế; cung cấp thông tin đầy đủ, kịp thời về chính sách thuế đến từng tổ chức, cá nhân khi có sự thay đổi về quy định, phương pháp, mẫu biểu..., tránh gây phiền hà, khó khăn cho người nộp thuế. Mở rộng hình thức tuyên truyền, hỗ trợ phù hợp với từng đối tượng nhằm nâng cao sự hiểu biết và tính tuân thủ pháp luật thuế của người nộp thuế. Thông tin kịp thời, đầy đủ các chính sách thuế mới để người nộp thuế biết, thực hiện đúng quy định. Định kỳ tổ chức đối thoại để lắng nghe và tháo gỡ vướng mắc của người nộp thuế; duy trì đường dây nóng để thủ trưởng cơ quan thuế các cấp nắm bắt và xử lý kịp thời những hành vi vi phạm trong thực thi công vụ của cán bộ thuế...

PHAN TRỊNH

Lạc quan ngân sách
Cam kết mở rộng đầu tư, sản xuất kinh doanh lẫn ý thức trách nhiệm đóng góp ngày càng nhiều của cộng đồng doanh nghiệp cho nền kinh tế Quảng Nam, đủ để tin tưởng, lạc quan về khả năng tăng trưởng ngân sách năm 2016.

Giải cứu doanh nghiệp và tăng thu

Kết quả hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ thu ngân sách năm 2015 đã góp phần quan trọng vào việc hoàn thành chỉ tiêu thu thuế giai đoạn 2011 – 2015 của tỉnh. Số thu năm 2015 gấp 19 lần so với năm 2005 và gấp 49 lần so với năm 1997. Đây là điều kiện, tiền đề, nguồn lực quan trọng để Quảng Nam tiến hành những cuộc kiến thiết kinh tế - xã hội. Theo ông Ngô Bốn - Cục trưởng Cục Thuế, trong rất nhiều năm nay, Quảng Nam đã lọt vào nhóm 20/63 tỉnh, thành phố có số thu ngân sách cao nhất cả nước và đã gia nhập câu lạc bộ có số thu nội địa trên 5.000 tỷ đồng. Nhiều năm qua, chỉ có năm 2012 bị hụt thu ngân sách, còn lại việc tăng thu ngân sách hàng năm đều khá cao, vượt trên cả dự báo và kế hoạch.

Công ty CP Ô tô Trường Hải đang mở rộng quy mô đầu tư, sản xuất, hứa hẹn sẽ tạo nguồn thu lớn cho ngân sách nhà nước năm 2016. Ảnh: T.P

Theo dự toán, thu nội địa năm 2016 là 8.795 tỷ đồng, tăng 9,9% so với ước thực hiện năm 2015 và nếu loại trừ số thu tiền sử dụng đất thì dự toán thu ngân sách năm 2016 là 8.295 tỷ đồng, tăng 12,8%. Theo nhìn nhận của giới doanh nghiệp, nếu chỉ tiêu tăng thu 12,8% và phấn đấu vượt 8 -10% số thu đó thì số thuế thực thu năm 2016 sẽ tăng khoảng 20,8% đến 22,8% so với năm 2015. Chỉ tiêu này sẽ rất “căng thẳng” không chỉ với cơ quan thuế mà cả cộng đồng doanh nghiệp. Nhất là với số đông doanh nghiệp chưa có dấu hiệu hồi phục hay tăng trưởng mạnh mẽ sau một thời gian quá dài bơi trong cơn bão khủng hoảng, phải dẫn đến việc đóng thuế ít, chậm hoặc phải dẫn đến nợ thuế.

Với cơ quan hành thu, không còn con đường nào khác, việc nuôi dưỡng nguồn thu thông qua tạo lập môi trường kinh doanh thuận lợi, thúc đẩy sản xuất, kinh doanh phải được đặt lên hàng đầu. Ngoài việc thu đúng, thu đủ, cơ quan tài chính còn có trách nhiệm phải nuôi dưỡng nguồn thu để tạo nguồn cho ngân sách. Ông Ngô Bốn khẳng định việc thu đúng, thu đủ, chống thất thu, nợ đọng thuế, minh bạch, chuyên nghiệp, hiện đại, hiệu quả và tích cực hỗ trợ doanh nghiệp thực thi pháp luật thuế những nhiệm vụ hàng đầu của cơ quan thuế. Bên cạnh biện pháp quyết liệt tăng thu, cần phải có một biện pháp khác quan trọng không kém đó là giải cứu doanh nghiệp, giải cứu người đóng thuế. Nếu muốn ngân sách nhà nước nhiều hơn thì các chính sách hỗ trợ phải được ưu tiên thực hiện nhanh nhất.

Doanh nghiệp cam kết

Theo thống kê của Cục Thuế, kết thúc quý I.2016, đã huy động cho ngân sách nhà nước đạt gần 30% dự toán, tăng 30% so cùng kỳ. Thaco vẫn là đơn vị nộp ngân sách cao nhất với gần 1.600 tỷ đồng (chiếm trên 60% tổng thu). Thaco công bố sẽ đầu tư 2.256 tỷ đồng cho năm 2016 để phát triển thêm và nâng cấp các nhà máy lắp ráp ô tô, sản xuất linh kiện, phụ tùng lên tầm khu vực nhằm gia tăng tỷ lệ nội địa hóa cho sản phẩm ô tô, đẩy mạnh kinh doanh linh kiện, phụ tùng do Thaco sản xuất tại Chu Lai để cung cấp cho thị trường nội địa và xuất khẩu… Ngoài ra Thaco cũng đặt kế hoạch phát triển 14 sản phẩm mới, dự kiến bán ra thị trường gần 100.000 xe các loại, doanh thu đạt hơn 64.000 tỷ đồng; riêng Khu phức hợp Chu Lai - Trường Hải đặt kế hoạch sản xuất, lắp ráp 99.800 xe, tăng 36% so với năm 2015, dự kiến nộp ngân sách 14.000 tỷ đồng (nộp tại Quảng Nam 12.280 tỷ đồng, tăng 22% so với năm 2015, trong đó thuế nội địa dự kiến 6.850 tỷ đồng và thuế xuất nhập khẩu 5.430 tỷ đồng). Như vậy, nếu Thaco thực hiện đúng kế hoạch nộp ngân sách như đã công bố thì kế hoạch thu nội địa Quảng Nam còn lại phải thu chỉ vào khoảng 1.445 tỷ đồng và thu thuế xuất nhập khẩu không cần các doanh nghiệp khác cũng đã vượt thu đến 830 tỷ đồng. Ngay như ấn định số thu 6.240 tỷ đồng nội địa cho các thành phần kinh tế ngoài quốc doanh theo quyết định thì chỉ riêng Thaco cũng đã vượt con số này đến 610 tỷ đồng. Điều này cho thấy dù có phải dựa vào sức khỏe doanh nghiệp, dù rất khó có thể định lượng được phát sinh kinh tế, năng lực sản xuất, tiêu thụ của thị trường vốn trồi sụt bất ngờ…, thì cũng dễ dự đoán thu ngân sách Quảng Nam năm nay sẽ không bị suy giảm, có khả năng tăng trưởng hơn năm qua.

Một cuộc khảo sát mới đây của cơ quan thuế với Công ty CP Du lịch dịch vụ Hội An, Kính nổi Chu Lai, Bao bì Tấn Đạt hay Sedo Vinako… và nhiều doanh nghiệp khác cho thấy doanh nghiệp sẽ tiếp tục duy trì, phát triển và mở rộng sản xuất, kéo theo số thuế nộp ngày sẽ gia tăng. Ông Byung-Tae Kim - Giám đốc Sedo Vinako ở Đông Yên (xã Duy Trinh, Duy Xuyên) - doanh nghiệp FDI, xuất khẩu 100% mặt hàng lều, bạt, túi xách nói doanh nghiệp đang triển khai mở rộng dự án đầu tư giai đoạn 2, thu hút thêm 1.500 lao động, nâng số lao động làm việc tại công ty lên khoảng 4.500 người và khả năng số thuế nộp ngân sách sẽ không dừng ở vài tỷ đồng như hiện tại. Tuy nhiên, chính quyền vẫn dự lường về những thay đổi đột biến, khi 90% doanh nghiệp Quảng Nam chủ yếu nhỏ bé, yếu ớt phải bước vào một thời kỳ hội nhập, không dễ đương đầu với những cuộc cạnh tranh khốc liệt trên thị trường. Cách duy nhất để tạo ra sự yên tâm hay bền vững của ngân sách không gì khác chính là việc tháo nút từ khu vực sản xuất, nơi tạo ra của cải cho nền kinh tế. Cơ quan thuế cho hay sẽ thường xuyên theo dõi diễn biến tình hình thu, đôn đốc, khai thác nguồn thu, tăng cường thanh tra, kiểm tra thuế, rà soát toàn bộ doanh nghiệp, tổ chức, cá nhân trên địa bàn để đưa vào quản lý thu thuế, chống thất thu thuế...

NAM DI

NAM KHA