Hiệu quả mô hình nông nghiệp thông minh

Tam Xuân 2 có tổng diện tích đất sản xuất lúa 2 vụ là 720ha. Nông dân vẫn còn tập quán sạ lúa với mật độ dày (5 - 6 kg giống/sào), việc bón phân cho lúa thường không cân đối, nông dân bón nhiều phân urê. Cạnh đó, việc phun thuốc phòng trừ sâu bệnh cho lúa còn tùy tiện làm ảnh hưởng đến sức khỏe cộng đồng, môi trường sinh thái bị ô nhiễm… Xuất phát từ thực tế trên, vụ hè thu 2019, được sự hỗ trợ của Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng các công trình NN&PTNT tỉnh, Trung tâm Kỹ thuật nông nghiệp huyện Núi Thành phối hợp với UBND xã Tam Xuân 2, HTX dịch vụ nông nghiệp Tam Xuân 2 triển khai thực hiện “Mô hình trình diễn các hoạt động CSA trong canh tác lúa” với mục đích giúp nông dân tiếp cận thực hành nông nghiệp thông minh thích ứng với biến đổi khí hậu, góp phần giảm phát thải khí nhà kính, đồng thời nâng cao năng suất, chất lượng nông sản và hiệu quả kinh tế, bảo vệ môi trường, sức khỏe của con người, hướng đến sản xuất nông nghiệp sạch, bền vững.

Mô hình được triển khai trên diện tích 50ha, trong đó thôn Bích Ngô 25ha, Thạch Kiều 25ha với tổng số 212 hộ tham gia; Trung tâm Kỹ thuật nông nghiệp huyện Núi Thành hỗ trợ kỹ thuật và 100% giống lúa Khang dân 18 cùng công cụ sạ hàng. Kỹ sư Hà Văn Tâm - cán bộ Trung tâm Kỹ thuật nông nghiệp huyện Núi Thành cho biết, kỹ thuật viên trung tâm đã giới thiệu cho nông dân nắm được mục đích triển khai mô hình, về thực hành nông nghiệp thông minh thích ứng biến đổi khí hậu, đi sâu phân tích những giải pháp kỹ thuật được áp dụng trong mô hình như: chương trình “3 giảm 3 tăng” (ICM); kỹ thuật “1 phải 5 giảm”; phòng trừ dịch hại tổng hợp IPM; kỹ thuật tưới nước tiết kiệm “Ướt - khô xen kẽ”… Qua đó giúp cho nông dân dần thích ứng được với điều kiện biến đổi khí hậu như hiện nay, đặc biệt giảm được lượng lớn phát thải khí nhà kính thông qua giảm được phân đạm, thuốc bảo vệ thực vật, nước tưới, không đốt phế phụ phẩm sau thu hoạch.

Kết quả thực tế cho thấy, mặc dù trên ruộng mô hình CSA có số bông lúa/m2 ít hơn so với ruộng làm theo tập quán, tuy nhiên, số hạt chắc/bông là 104 hạt, trong khi ruộng ngoài mô hình là 92 hạt chắc/bông. Nhờ vậy, năng suất lúa mô hình CSA đạt 61,5 tạ/ha, cao hơn ruộng ngoài mô hình 5,9 tạ/ha. Theo đó, lúa trong mô hình CSA vụ hè thu 2019 có lãi tăng hơn so với lúa sản xuất lúa đại trà ngoài mô hình hơn 330.000 đồng/sào (tương ứng với tăng hơn 6,7 triệu đồng/ha). Ông Lương Quang Trúc - nông dân xã Tam Xuân 2 nói: “Nhờ thực hiện tốt các biện pháp quản lý sâu bệnh nên các đối tượng dịch hại phát sinh gây hại trên ruộng mô hình CSA đều có mật độ, tỷ lệ thấp hơn so với ruộng ngoài mô hình. Năng suất, sản lượng lúa đạt cao, bà con nông dân phấn khởi”. Qua thực tế, số lần phun thuốc bảo vệ thực vật trên ruộng mô hinh CSA ít hơn ruộng làm theo tập quán 2 lần/vụ. Ngoài ra, lượng phân bón (phân urê) trên ruộng CSA ít hơn so với ruộng làm theo tập quán 2 kg/sào.

Theo kỹ sư Hà Văn Tâm, để mô hình trình diễn các hoạt động thực hành CSA trong canh tác lúa tiếp tục đem lại hiệu, trung tâm đang khuyến khích nông dân mạnh dạn duy trì và ứng dụng mô hình cánh đồng CSA vào thực tế sản xuất cho những vụ tiếp theo; đồng thời vận động nông dân các địa phương khác cùng thực hiện. Cạnh đó, chính quyền địa phương cần hỗ trợ để nông dân tiếp tục duy trì mô hình này trong thời gian đến; phối hợp với các cơ quan chuyên môn tổ chức hướng dẫn phương pháp ủ phân vi sinh bằng nguyên liệu hữu cơ, đặc biệt là rơm rạ; tuyên truyền, vận động nông dân sử dụng phân hữu cơ bón cho đồng ruộng, nhằm cải tạo độ màu mỡ của đất. Huyện Núi Thành cũng đề nghị Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng các công trình NN&PTNT tỉnh tiếp tục hỗ trợ mở rộng mô hình CSA trên đại trà tại địa phương.

VĂN PHIN