Trà Linh - vùng rau tự nhiên
Xã Trà Linh (huyện Nam Trà My) có dãy núi Ngọc Linh cao 2.596m. Điều kiện khí hậu, thổ nhưỡng khác biệt đã tạo nơi này thành vùng rau tự nhiên đa dạng, trù phú.
Từ điểm cuối đường ô tô lên xã Trà Linh, băng qua những chân ruộng bậc thang, đã thấy rau xanh mọc tràn. Nào là rau cần, ngổ điếc, ngò gai, mã đề, húng, quế… Chẳng ai trồng, không ai chăm, rau xanh ở Trà Linh vẫn quanh năm xanh tốt. Rau nhiều đến nỗi người dân bản địa không sử dụng hết phải cuốc bỏ, lấy đất trồng các loại cây khác. Ở đây mọc nhiều nhất là rau diếp cá và rau má. Hình dạng thân, lá diếp cá ở đây cũng như dưới đồng bằng, chỉ có điều ở đây thân cây cao hơn, lá to hơn bàn tay người lớn, rất thơm ngon khi nấu với cá sông hoặc nấu canh chua. Chị Trần Thị Thọ (quê Núi Thành) lên đây mở cửa hàng tạp hóa đã hơn 10 năm cho biết: “Hồi mới lên đây, thấy rau xanh mọc tràn lan nên ngày nào cũng hái về ăn. Chỉ cần 15 phút ra rừng, có thể mang về cả mớ rau xanh”. Với bà con Xê Đăng ở Trà Linh, mùa này rau lên xanh tốt, mềm mại, thơm ngon, nên bà con thường hái về chế biến món ăn đãi khách. Rau ngò gai, ngổ điếc, bà con băm nhỏ trộn với thịt rồi nướng ống nứa cho mùi vị rất thơm ngon. Hay rau cần nấu với thịt bò cho vị ngọt, thơm lừng; diếp cá, rau húng nấu món canh chua với cá sông cho vị chua chua, cay cay, thơm ngon vô cùng.
Bà con nơi đây cho biết, các loại rau xanh mọc khắp nơi trên vùng đất Trà Linh. Rau mọc đầy rẫy từ lối đi cho đến nương rẫy, bờ ruộng, sau vườn nhà nên ai thích thì cứ hái tự nhiên, không có chuyện mua bán hay trao đổi. Trước kia rau ít được bà con ưa chuộng vì cuộc sống khó khăn; chẳng có thịt, cá để chế biến món ăn, mà ăn rau “chay” lâu ngày cũng chán. Bây giờ cuộc sống đã đổi thay, con cá được cõng lên tận các làng nóc, thịt cũng bán tại xã nên cây rau được người dân hái về để chế biến. Ông Hồ Văn Do - Trưởng thôn 2 cho biết: “Rau Trà Linh hơn hẳn rau ở các vùng khác dưới đồng bằng bởi độ an toàn tuyệt đối cho sức khỏe. Rau ở đây không có phân hóa học, hóa chất kích thích tăng trưởng hay thuốc trừ sâu. Hiện nay tuyến đường giao thông về xã đang được mở ra nối thẳng xuống đường Nam Quảng Nam. Trong tương lai nếu thành lập được vùng chuyên canh rau xanh ở Trà Linh, chắc chắn sẽ tạo được nguồn thu nhập ổn định cho người dân nơi đây”.
Chúng tôi bàn vui với nhau, nếu địa phương có thể đầu tư kinh phí hỗ trợ thành lập các tổ hợp chuyên sản xuất rau xanh và đăng ký nhãn hiệu rau sạch Trà Linh, có xe chuyên dụng bảo quản rau đưa đi tiêu thụ ở vùng đồng bằng thì hay biết mấy. Hiện tại nhu cầu sử dụng rau xanh sạch và an toàn cho sức khỏe được mọi người ưa chuộng. Với lợi thế của vùng rau tự nhiên sẵn có như ở Trà Linh, nếu có điều kiện và biết khai thác một cách hợp lý, khoa học chắc chắn sẽ giúp đồng bào Xê Đăng trong vùng thoát khỏi đói nghèo.
HOÀNG THỌ