Dự án nhà máy sản xuất phân bón vi sinh tại Núi Thành: Hơn 12 năm chưa cho ra sản phẩm

Không những dự án chưa đạt mục tiêu đề ra, chưa tạo ra sản phẩm cho thị trường, gây ảnh hưởng đến môi trường, mà Công ty CP Đồng Bảo Tín còn mắc các sai phạm như để cho doanh nghiệp khác sử dụng đất không đúng quy định...

Nhiều vi phạm

Theo hồ sơ của UBND huyện Núi Thành, tại đề xuất dự án do Công ty CP Đồng Bảo Tín lập ngày 2.10.2009, dự án đầu tư sản xuất phân bón vi sinh có công suất 1.000 tấn/năm, tổng vốn đầu tư 1,5 tỷ đồng.

Giai đoạn 1 từ năm 2010 đầu tư xưởng sản xuất, văn phòng, hạ tầng, lắp đặt máy móc sản xuất thử nghiệm. Giai đoạn 2, từ năm 2011, xây dựng hoàn chỉnh nhà xưởng, kho bãi, sản xuất theo đúng công suất đăng ký.

Trong phạm vi 1,44ha được giao, Công ty CP Đồng Bảo Tín thỏa thuận cho Cơ sở sản xuất bao bì của bà Phan Thị Nhựt Chuẩn xây dựng xưởng bao bì với diện tích 0,24ha để phục vụ đóng gói cho sản phẩm phân bón.

Trong quá trình triển khai dự án, công ty đã gây ô nhiễm môi trường và các cơ quan chức năng của huyện Núi Thành nhiều lần vào cuộc xử lý. Đơn cử, ngày 14.4.2014, Trung tâm Phát triển cụm công nghiệp Núi Thành xác định, Công ty CP Đồng Bảo Tín hoạt động ngành nghề kinh doanh không đúng điều kiện và không đúng với mục đích UBND tỉnh cho thuê đất, qua đó đề nghị doanh nghiệp dừng ngay sản xuất bao bì gây ô nhiễm.

Ngày 11.8.2015, Công ty CP Đồng Bảo Tín đổi tên thành Công ty CP Red Diamond Chu Lai và điều chỉnh bổ sung dự án đầu tư nâng cấp nhà máy sản xuất phân bón hữu cơ vi sinh với tổng mức đầu tư hơn 16,4 tỷ đồng, công suất 9.000 tấn/năm.

Tuy nhiên, sản xuất lại gây ô nhiễm môi trường, người dân phản ánh, ngành chức năng của Núi Thành lại nhiều lần vào cuộc, yêu cầu doanh nghiệp tạm dừng sản xuất để khắc phục các tồn tại.

Ngày 27.12.2016, Công ty CP Red Diamond Chu Lai đổi tên thành Công ty CP Sản xuất Sunwah tiếp tục lập các thủ tục liên quan và đầu tư dự án, không tiến hành sản xuất sản phẩm.

Đến ngày 17.6.2020, Công ty CP Sản xuất Sunwah đổi tên thành Công ty CP chế phẩm sinh học Việt - Úc (Công ty Việt - Úc). Đến ngày 8.2.2021, công ty có văn bản đăng ký chạy thử dây chuyển sản xuất phân vi sinh; tuy nhiên xét thấy dây chuyền công nghệ của công ty không có trong dự án và kế hoạch bảo vệ môi trường nên UBND huyện Núi Thành không cho phép.

Từ ngày 9.12.2021 đến ngày 21.1.2022, Thanh tra tỉnh đã tiến hành thanh tra toàn diện dự án nhà máy sản xuất phân bón vi sinh công đoạn tạo viên và đóng gói sản phẩm của Công ty Việt - Úc.

Ông Nguyễn Đức Tiến - Chánh Thanh tra tỉnh cho rằng, chính quyền tỉnh cho thuê đất với ưu đãi 11 năm đầu được miễn tiền thuê đất nhưng đến nay doanh nghiệp chưa đi vào hoạt động chính thức là lãng phí đất đai. Không những vậy, Công ty Việt - Úc trong quá trình thi công xây dựng các hạng mục nhà điều hành, xưởng, kho không có giấy phép xây dựng, không có hồ sơ thiết kế bản vẽ thi công.

Quản lý lỏng lẻo

Trở lại việc Công ty CP Đồng Bảo Tín thỏa thuận cho Cơ sở sản xuất bao bì (nay là Công ty Công ty TNHH MTV Sáng My) của bà Phan Thị Nhựt Chuẩn trên diện tích 0,24ha. Ngày 29.1.2019, tại Quyết định số 304 về việc xử lý kết luận thanh tra công tác quản lý, sử dụng đất tại Núi Thành, Chủ tịch UBND tỉnh thống nhất chủ trương cho Công ty TNHH MTV Sáng My được thuê diện tích đất 0,24ha đã xây dựng xưởng sản xuất bao bì từ năm 2010 theo thỏa thuận với Công ty CP Đồng Bảo Tín, với lý do công ty đã đầu tư xây dựng trên diện tích đất này từ năm 2010, hoạt động sản xuất ổn định từ trước đến nay và thực hiện đầy đủ nghĩa vụ của doanh nghiệp đối với Nhà nước theo quy định.

Công ty Sáng My đã xây dựng khu nhà xưởng có lắp đặt dây chuyền thiết bị để sản xuất bao bì nhựa, xây dựng, đưa vào sử dụng công trình nhà văn phòng làm việc có kết cấu bê tông cốt thép 2 tầng từ năm 2020 đến nay.

Công ty Sáng My xây dựng các công trình nói trên khi chưa được cơ quan có thẩm quyền cấp phép. Theo bà Phan Thị Nhựt Chuẩn, thời điểm đó bà đang thực hiện các thủ tục thuê đất theo Quyết định 304 của UBND tỉnh, nhưng do dịch bệnh Covid-19 diễn biến phức tạp nên thời gian kéo dài, trong khi đó mưa gió gây hư hại, cần xây cơ sở kiên cố hơn.

Thanh tra tỉnh đã chỉ ra hàng loạt tồn tại, thiếu sót của các bên, trong đó có Công ty Việt - Úc (trước đây là Công ty CP Đồng Bảo Tín), UBND huyện Núi Thành, Sở TN-MT.

Cụ thể, UBND huyện Núi Thành đã không đôn đốc, theo dõi việc lập thủ tục đề nghị gia hạn tiến độ sử dụng đất của Công ty Red Diamond Chu Lai theo Quyết định 588 của UBND tỉnh; không có biện pháp quyết liệt để bắt buộc chủ đầu tư dự án phải thực hiện đúng quy định; quản lý đất đai đối với dự án chưa chặt chẽ, để xảy ra các sai phạm của các doanh nghiệp.

Ngày 20.7.2020, Sở TN-MT mặc dù đã tham mưu UBND tỉnh điều chỉnh tên doanh nghiệp thuê đất là Công ty CP Sản xuất Sunwah, tuy nhiên thay vì giảm diện tích thuê đất là 1,2ha thì vẫn giữ nguyên diện tích thuê là 1,44ha.

Mới đây, ngày 17.5.2022, Chủ tịch UBND tỉnh Lê Trí Thanh đã ký ban hành kết luận xử lý vụ việc sau thanh tra. Theo đó yêu cầu các cơ quan, đơn vị, cá nhân có liên quan đến triển khai dự án nhà máy sản xuất phân bón vi sinh công đoạn tạo viên và đóng gói sản phẩm tại Cụm công nghiệp Nam Chu Lai rút kinh nghiệm đối với các hạn chế, thiếu sót.

Sở TN-MT căn cứ vào Luật Đất đai năm 2013 và các quy định của pháp luật, lập các thủ tục để tham mưu UBND tỉnh thu hồi diện tích đất 0,24ha mà Công ty Sáng My đang sử dụng, giao UBND huyện Núi Thành quản lý; lập các thủ tục điều chỉnh diện tích đất cho Công ty Việt - Úc thuê là 1,2ha.

Đồng thời, rà soát, theo dõi việc sử dụng đất tại Cụm công nghiệp Nam Chu Lai đảm bảo theo quy định; đối với các trường hợp sử dụng đất không hiệu quả, trái quy định thì đề xuất các biện pháp xử lý.

Chủ tịch UBND tỉnh yêu cầu UBND huyện Núi Thành chủ trì, phối hợp với các cơ quan, đơn vị hướng dẫn các thủ tục cần thiết để Công ty Việt - Úc hoàn chỉnh dự án đúng quy định để vận hành, đưa vào sử dụng hiệu quả nhà máy sản xuất phân bón vi sinh công đoạn tạo viên và đóng gói sản phẩm.

Công ty Việt - Úc nếu không thực hiện đầy đủ các thủ tục thì tham mưu UBND tỉnh thu hồi đất, chấm dứt hoạt động dự án. Cùng với đó, rà soát, đánh giá hiện trạng sử dụng đất, sản xuất của Công ty Sáng My để có hướng xử lý.

Ông Trương Văn Trung - Phó Chủ tịch UBND huyện Núi Thành cho biết, chính quyền địa phương đang khẩn trương vào cuộc để thực hiện đúng, đầy đủ chỉ đạo của UBND tỉnh.

NGUYỄN QUANG