Lãng phí dự án giao thông
Sự ì ạch về giải phóng mặt bằng (GPMB) một số công trình giao thông trọng điểm không những tiềm ẩn nguy cơ tai nạn, môi trường khó đảm bảo mà còn gây lãng phí về thời gian và nguồn lực đầu tư.
Từ trục dọc
Qua địa phận Quảng Nam, tuyến đường ĐT607 (Đà Nẵng - Quảng Nam) bắt đầu từ phường Điện Ngọc (Điện Bàn) đến nội thị Hội An. Trục dọc này đi ngang qua các khu công nghiệp, khu đô thị, khu du lịch và nhất là Di sản văn hóa thế giới Hội An, vì vậy phương tiện hỗn hợp lưu thông rất đông đúc. Ngược lại, mặt cắt đường hẹp, bề mặt và nền hư hỏng nặng đã dẫn đến nhiều vụ tai nạn nghiêm trọng. Trước thực trạng đó, Quảng Nam quyết định nâng cấp, mở rộng trục này thành đường đôi, chia nhiều giai đoạn để làm. Ba giai đoạn đầu đã hoàn thành, giai đoạn 5 (địa bàn Hội An) đang GPMB để tiến tới khởi công ở tương lai gần.
Riêng giai đoạn 4 (km14+565-km18+000), ngày 16.9.2016, hợp đồng xây lắp từ nút giao tuyến ĐH8.ĐB vào ngã tư Thương Tín (Điện Bàn - Hội An) chính thức ký kết. “Điểm nghẽn” GPMB được tháo gỡ, gần như thông suốt, chỉ trừ lý trình km17+250 bên trái tuyến. Chính vì vậy, xe lưu thông từ Hội An ra bất ngờ phải chuyển sang đường bên trái, rồi mới qua lại được bên phải theo chiều đi của mình để tiếp tục cuộc hành trình. Nhiều người bức xúc phân tích, đường đang khai thác lại vừa thi công thì cần phải làm xong nhanh để đảm bảo an toàn giao thông và môi trường sống. Nếu ách tắc kéo dài, kinh phí bỏ ra sẽ khó phát huy nhanh hiệu quả, hay nói đúng hơn là lãng phí thời gian khai thác.
Một dự án chiến lược khác ở vùng đông, kết nối ven biển Tam Kỳ - Núi Thành đang triển khai là đường trục chính từ Khu công nghiệp Tam Thăng đến cảng Kỳ Hà và sân bay Chu Lai (đường 129 giai đoạn 2). Nhưng đến nay, địa phương mới bàn giao chiều dài mặt bằng được khoảng 11/26,5km cho gói thầu xây lắp số 01 và 02. Chủ đầu tư cho biết, gói thầu số 01 (đoạn từ km0+00-km15+880) còn vướng nhiều ngôi mộ ở xã Tam Phú (Tam Kỳ).
Tại địa phận Núi Thành, nhà thầu chưa thể thi công một số đoạn qua xã Tam Tiến do người dân cản trở, rồi mộ chưa được di dời, người dân chưa đồng tình với mức giá bồi thường, hỗ trợ... Với xã Tam Hòa (km10+640-km15+880), khơi thông mặt bằng gặp khó bởi liên quan đến xây dựng khu tái định cư, khu cải táng mồ mả, di dời mộ Nguyễn Liệu (vị tướng Triều đình nhà Nguyễn); cạnh đó là giải quyết rừng trồng phòng hộ, đất nuôi trồng thủy sản, đất nông nghiệp... Ách tắc mặt bằng với gói thầu số 02 là đoạn qua các xã Tam Hiệp, Tam Giang, Tam Nghĩa, Tam Quang và thị trấn Núi Thành.
Đến trục ngang
Hiện thực hóa chiến lược liên kết vùng, thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội địa phương, cải thiện đời sống nhân dân, Quảng Nam quyết định đầu tư thực hiện đường liên hoàn thuộc địa phận huyện Thăng Bình, bắt đầu từ ven biển Bình Minh lên gần nút giao đường cao tốc Đà Nẵng - Quảng Ngãi. Theo đó, tổng chiều dài đường nối từ đường cứu hộ, cứu nạn đến quốc lộ (QL) 1 (tại ngã ba Cây Cốc) và đường nối từ QL1 (tại ngã ba Cây Cốc) đến nút giao đường cao tốc Đà Nẵng - Quảng Ngãi với QL14E là 12,13km, triển khai thi công từ tháng 3.2017. Sau khi đi thực địa, lãnh đạo UBND tỉnh đã chỉ đạo địa phương GPMB, bàn giao cho chủ đầu tư, nhà thầu thi công hoàn thành cuối tháng 4.2018 (đoạn từ đường 129 lên).
Nhưng qua nhiều lần gia hạn, công trình chưa thể về đích. Nguyên nhân mặt bằng thi công ách tắc kéo dài. Đầu tháng 6 này, địa phương mới bàn giao 11,51km/12,13km. Trưởng phòng Quản lý dự án 1, Ban Quản lý dự án Đầu tư xây dựng các công trình giao thông tỉnh (đại diện chủ đầu tư) - ông Nguyễn Hữu Hòa thông tin, chiều dài còn lại chiếm lĩnh nhiều vị trí tại các xã Bình Minh (0,17km), Bình Đào (0,3km) và thị trấn Hà Lam (0,15km). Ngoài ra, một số đoạn đã bàn giao mặt bằng cũng chưa thảm nhựa lớp 2 được.
Theo thống kê, đoạn từ khu dân cư ven biển đến đường cứu nạn cứu hộ 129 (km0+00 - km1+1,63) vướng 5 hộ hai bên đường Thanh niên ven biển. Đoạn từ đường cứu hộ, cứu nạn đến QL1 (km1+1,63 - km8+300) chưa GPMB xong với 17 trường hợp tại xã Bình Đào và 5 trường hợp tại nút ngã ba Cây Cốc. Trong khi đó, GPMB đoạn nối từ QL1 (tại ngã ba Cây Cốc) đến nút giao đường cao tốc Đà Nẵng - Quảng Ngãi với QL14E (km8+300 - km12+130) tiến triển ì ạch với chiều dài 50m qua Hà Lam. “Đây là tuyến trục ngang quan trọng nối liền cao tốc Đà Nẵng - Quảng Ngãi, QL1 và đường 129.
Sau khi hoàn thành, cung đường góp phần phát triển kinh tế - xã hội, đặc biệt là thúc đẩy phát triển vùng đông của tỉnh. Với tầm quan trọng đó, UBND tỉnh luôn quan tâm chỉ đạo về công tác GPMB, nhiều lần gia hạn thời gian thi công. Muốn hoàn thành trong tháng 9.2019, huyện Thăng Bình cần quan tâm chỉ đạo các bên liên quan giải quyết xong các tồn tại, bàn giao mặt bằng thi công” - Phó Giám đốc Ban Quản lý dự án Đầu tư xây dựng các công trình giao thông tỉnh, ông Trần Cảnh Hà kiến nghị.