Lập lại trật tự hành lang đường bộ
Để lập lại trật tự hành lang an toàn giao thông (ATGT) đường bộ theo đúng lộ trình mà Quyết định số 994/QĐ-TTg ngày 19.6.2014 của Thủ tướng Chính phủ đã ban hành, Quảng Nam phải “hóa giải” nhiều tồn tại mới mong hoàn thành mục tiêu đề ra.
Đối mặt tồn tại
Thống kê của ngành chức năng cho biết, hệ thống quốc lộ (QL) trên địa bàn tỉnh gồm có 9 tuyến với chiều dài 697km. Những năm trước đây, hành lang ATGT ven các tuyến đường này bị xâm hại nghiêm trọng làm phá vỡ quy hoạch, tạo ra các xung đột bất ngờ gây mất an toàn cho người và phương tiện, giảm năng lực khai thác, khâu bảo trì gặp khó khăn. “Khi muốn đầu tư cải tạo, nâng cấp tuyến đường nào, nhà nước phải bồi thường, hỗ trợ công trình do cấp phép xây dựng, cấp đất sai quy trình và bởi công tác giải phóng mặt bằng hành lang ATGT không triệt để. Điều đó thật sự vô lý nhưng không còn cách xử lý nào khác vì nó xuất phát từ lịch sử” - Chánh Văn phòng Ban ATGT tỉnh, ông Trương Khuê nói. Chính vì thế, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Quyết định số 1856/QĐ-TTg về kế hoạch lập lại trật tự hành lang ATGT đường bộ và đường sắt. Các ngành và các địa phương của Quảng Nam đã triển khai nhiều biện pháp nhằm khắc phục tình trạng lấn chiếm, tái lấn chiếm, sử dụng trái phép hành lang ATGT. Tuy nhiên, hành vi vi phạm ngày càng phức tạp hơn, đáng báo động là trên các tuyến QL qua địa bàn tỉnh.
Tình trạng lấn chiếm hành lang ATGT trên QL1 diễn ra thường xuyên. Ảnh: C.TÚ |
Được giao nhiệm vụ quản lý, bảo trì 5 tuyến QL do trung ương ủy thác gồm 14B, 14D, 14E, 40B và 24C, Công ty CP Công trình giao thông vận tải (GTVT) Quảng Nam dẫu đã có những nỗ lực vượt bậc song vẫn có nhiều tồn tại. Rõ nhất là câu chuyện giải tỏa các công trình xây dựng trong hành lang ATGT hầu như chỉ thực hiện bằng…miệng. Bởi, nhiều nhà ở có trước khi nâng cấp, cải tạo các tuyến đường. Muốn giải tỏa, nhưng không triển khai được vì thiếu kinh phí bồi thường, hỗ trợ. Vướng mắc ấy gây phiền toái cho công tác quản lý hành lang và xử lý trường hợp phát sinh. Chủ tịch Hội đồng quản trị, Tổng Giám đốc Công ty CP Công trình GTVT Quảng Nam - ông Nguyễn Tuấn Anh cho biết thêm, việc thực hiện các quy định của pháp luật về sử dụng đất và hành lang ATGT đường bộ thiếu đồng bộ làm các địa phương khi triển khai không thống nhất. Chính quyền sở tại và đơn vị quản lý đường phối hợp thiếu chặt chẽ đã tạo cơ hội cho tổ chức, cá nhân tự cơi nới, lấn chiếm và trồng cây sát mép lề, đấu nối trái phép. Không được xử lý triệt để ngay từ đầu, thực trạng ấy tạo tiền lệ xấu cho người dân tự lấn chiếm và tái lấn chiếm hành lang ATGT. Còn theo Chánh Thanh tra Sở GTVT Võ Quang Lâm, các hộ khai thác keo trồng ven QL mở đường nhánh trái phép song lực lượng chức năng khó xử lý do không xác định được đối tượng.
Giải pháp tháo gỡ
Tháng 6.2014, Thủ tướng Chính phủ tiếp tục ban hành Quyết định số 994/QĐ-TTg về phê duyệt kế hoạch lập lại trật tự hành lang ATGT đường bộ, đường sắt giai đoạn 2014 - 2020. Đối với Quảng Nam, UBND tỉnh đã kiện toàn và ban hành quyết định thành lập Tổ công tác liên ngành cấp tỉnh triển khai nhiệm vụ. Riêng trên đường bộ, tổ công tác sẽ tiến hành tuyên truyền, phổ biến các quy định pháp luật liên quan; rà soát, thống kê, phân loại các loại đất, công trình và cây cối chưa bồi thường; lập quy hoạch điều chỉnh, bổ sung hệ thống đường gom, điểm đấu nối với QL; thu hồi phần đất bảo vệ, bảo trì và đền bù; cắm mốc giải phóng mặt bằng và mốc lộ giới... Trước mắt, UBND tỉnh yêu cầu UBND các huyện, thị, thành phố khẩn trương thành lập Tổ công tác liên ngành cấp huyện. Sở Xây dựng sớm lập quy hoạch điều chỉnh, bổ sung hệ thống đường gom, điểm đấu nối các tuyến QL để gửi Bộ GTVT chấp thuận rồi trình UBND tỉnh phê duyệt.
Để thực hiện tốt kế hoạch, Tổ công tác liên ngành cấp tỉnh đặt ra nhiều giải pháp mà cốt yếu là “hóa giải” những tồn tại triền miên. Ông Võ Quang Lâm hiến kế, chúng ta cần sớm rà soát, thống kê lập bản đồ hành lang tuyến hiện hữu trên các tuyến đường bộ và giao cho địa phương quản lý. Địa phương nào để xảy ra sai phạm mới thì phải áp dụng biện pháp chế tài. Doanh nghiệp vi phạm hành lang ATGT đường bộ nếu không chấp hành nộp phạt và đình chỉ hành vi vi phạm, UBND tỉnh không cho nhận thầu, tham gia đấu thầu trên địa bàn Quảng Nam (khi có văn bản đề nghị của cơ quan xử phạt). Nhằm đảm bảo ATGT trước mắt, Sở GTVT chỉ đạo các đơn vị quản lý đường cắm biển báo theo quy định tại điểm đấu nối đường bộ với đường nhánh trái phép mà các hộ khai thác keo trồng tự mở tồn tại lâu nay chưa thể xóa. Ngay trong năm nay, Công ty CP Công trình GTVT Quảng Nam đã, đang phối hợp cùng chính quyền dọc hai bên đường tuyên truyền nhân dân thực hiện các quy định liên quan. Vận động bà con tự giác tháo dỡ các công trình xây dựng trong hành lang đã được đền bù. Cùng với địa phương, doanh nghiệp cũng rà soát, thống kê phân loại đất, công trình, cây cối nằm trong đất của đường bộ hoặc đất hành lang ATGT đường bộ theo thời gian vi phạm để xây dựng kế hoạch bồi thường, hỗ trợ thu hồi đất, thực hiện các bước cho năm 2016. Kiểm tra hệ thống cọc mốc giải phóng mặt bằng, mốc lộ giới trên các tuyến QL ủy thác, qua đó đề xuất kế hoạch điều chỉnh, bổ sung hoặc cắm với số lượng theo yêu cầu. Có thể nói, lộ trình triển khai lập lại trật tự hành lang ATGT đường bộ trên địa bàn tỉnh được vạch ra rõ ràng và quyết tâm thực hiện cao. Nhưng để hanh thông, hai nhân tố quyết định cần phải hóa giải lực cản đó chính là ý thức chấp hành pháp luật chưa nghiêm của nhân dân và biện pháp xử lý hành vi vi phạm từ cơ quan có thẩm quyền không triệt để. Đặc biệt, nguồn kinh phí phải đảm bảo “có để chi”. Như vậy, mới không để xảy ra tình trạng “đánh trống bỏ dùi”.
CÔNG TÚ