Sôi động thị trường thực phẩm nhà làm
Thị trường đang sôi động bởi các loại thực phẩm nhà làm. Từ bánh mứt, giò chả đến các đặc sản vùng miền... đều có thể dễ dàng mua được từ các trang mạng xã hội.
Thay vì phải chen lấn ở chợ truyền thống hay xếp hàng chờ tính tiền ở siêu thị, chị Nguyễn Hà (TP.Tam Kỳ) lựa chọn đặt hàng ở trang cá nhân của một người quen. Chỉ cần một vài dòng bình luận trên trang cá nhân, chủ tài khoản facebook sẽ gởi tin nhắn đến khách hàng và một danh mục sản phẩm thủ công khá đa dạng.
Từ giò, chả, khô gà lá chanh, bò khô, lạp xưởng, mứt củ quả... cho đến các loại hoa mận, hoa đào chưng tết. Người tiêu dùng chỉ cần đồng ý và nhắn địa chỉ, đúng ngày giờ hàng sẽ ship đến tận nơi.
Ngày càng có nhiều người chọn cách đặt mua các loại thực phẩm quê, thực phẩm handmade cho gia đình hoặc làm quà dịp tết. Chính điều đó khiến thị trường bắt đầu sôi động trên mạng xã hội ngay từ những ngày đầu tháng Chạp. Mua bán bằng niềm tin là cách để cả người tiêu dùng lẫn kinh doanh trải nghiệm khi đến với sản phẩm handmade.
Để tạo tin cậy từ người tiêu dùng, nhiều người kinh doanh hàng handmade đã đầu tư hệ thống máy sấy, máy hút chân không, bao bì, nhãn mác lẫn phát trực tiếp (livestream) các quy trình từ chọn nguyên liệu đến chế biến. Được quảng cáo là không chất bảo quản, phụ gia, giá cả hợp lý nên thực phẩm handmade đang được lòng nhiều người tiêu dùng.
Tuy nhiên, theo Chi cục An toàn vệ sinh thực phẩm Quảng Nam, hầu hết tài khoản kinh doanh online, đặc biệt với những người kinh doanh thực phẩm theo kiểu nhà làm thường không có giấy phép hoặc chứng nhận về an toàn thực phẩm.
Chính vì vậy, việc kiểm soát chất lượng đối với các loại thực phẩm được mua bán online hết sức khó khăn. Hiện tại, việc kiểm tra, xử lý các cơ sở kinh doanh này phải có dấu hiệu, chứng cứ vi phạm cụ thể, nhưng có tới 90% giao dịch trên online thường không có hóa đơn, chứng từ, nên gần như không thể xử lý.
Do vậy, việc quản lý chất lượng an toàn thực phẩm nhà làm đang bị bỏ ngỏ, nhất là với các sản phẩm đang được chào bán trên chợ mạng với những lời quảng cáo hàng sạch, thực phẩm nhà làm hoặc ở quê gửi lên...
Hầu hết sản phẩm nhà làm đều được sản xuất nhỏ lẻ, không được kiểm tra chất lượng và thường được người bán cam kết bằng miệng. Trong khi đó, theo ngành chức năng, việc quản lý hình thức kinh doanh này vẫn chưa chặt chẽ, do vậy các địa phương cần chủ động hơn trong bảo vệ người tiêu dùng, tăng cường thanh tra, kiểm tra việc mua bán thực phẩm online, nhất là trong dịp Tết Nguyên đán
Chi cục An toàn vệ sinh thực phẩm tỉnh khuyến cáo người tiêu dùng nên mua hàng tại những website đã đăng ký. Các website phải cung cấp đầy đủ thông tin, như chủ sở hữu website, giấy chứng nhận đủ điều kiện an toàn vệ sinh thực phẩm, thông tin về điều kiện giao dịch chung, các chính sách như đổi trả hàng và hoàn tiền, chính sách giao nhận, vận chuyển, thanh toán, bảo mật thông tin cá nhân người tiêu dùng. Nếu mua hàng qua các kênh mạng xã hội, cần phải tìm hiểu các đánh giá của người mua trước, tìm hiểu kỹ thông tin về người bán, xem xét về vấn đề nguồn gốc hàng hóa...