Nở rộ thực phẩm nhà làm
Quản lý thực phẩm nhà làm hiện vẫn là bài toán khó đối với các ngành chức năng. Trong đó, khó nhất vẫn là việc kiểm chứng chất lượng cũng như đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm...
Mua qua kênh... quen biết
Mùa trung thu năm nay tiếp tục chứng kiến sự “lên ngôi” của các loại bánh nhà làm. Tại TP.Tam Kỳ, thay vì đến các cửa hàng tìm mua, nhiều người đặt mua tại các trang Facebook hay Zalo, Instagram. Mức giá được cho là khá cao so với các loại bánh bày bán sẵn tại những cửa hàng, nhưng các loại bánh handmade này vẫn được khá đông người tiêu dùng lựa chọn.
Chị Kiều Uyên (phường Tân Thạnh, Tam Kỳ) cho biết, hai cô con gái chị thích ăn bánh từ tài khoản K.A nên trung thu năm nào chị cũng đặt mua tại đây. Với giá từ 60 nghìn đồng trở lên tùy thuộc từng loại, bánh trung thu nhà làm được quảng bá lựa chọn nguyên liệu sạch, đảm bảo vệ sinh và không có chất bảo quản. Để thu hút khách hàng, nhiều người kinh doanh online nhận làm bánh trung thu theo hình thù, trọng lượng, loại nhân yêu cầu của khách.
Không chỉ với thực phẩm theo mùa, các sản phẩm nhà làm đang được nhiều người lựa chọn. Với lý do lo sợ thực phẩm có hóa chất nguy hại, nhiều người chuyển sang chọn thực phẩm được quảng cáo là nhà làm, nhà trồng, nhà nuôi... Việc mua bán chủ yếu là tin tưởng nhau, không nhãn mác, không đăng ký chất lượng. Và lượng khách hàng lựa chọn mua ở kênh này rất đáng kể.
“Có đủ loại mặt hàng lại được giao tận nơi, được giới thiệu từ những người quen biết cho đến đăng tải ở các trang mạng xã hội. Đó cũng là lý do để người tiêu dùng ưa chuộng thực phẩm nhà làm hơn” - chị Kim Hoàng ở Tam Kỳ cho biết. Dù vậy, bên cạnh những thực phẩm bảo đảm an toàn vệ sinh, chất lượng tốt, nhưng cũng không ít trường hợp người tiêu dùng mua phải hàng kém chất lượng, không giống như những lời rao “có cánh”…
Tỉnh táo lựa chọn
Về chuyện bánh trung thu nhà làm, bà Lê Thị Hồng Cẩm - Chi cục phó Chi cục An toàn vệ sinh thực phẩm cho rằng, nhược điểm của cơ sở sản xuất bánh làm thủ công là có nguy cơ nhiễm khuẩn. Từ khâu lựa chọn nguyên liệu đến chế biến nếu không đảm bảo vệ sinh, có thể gây ngộ độc thực phẩm.
Bánh sản xuất thủ công thường có hạn sử dụng ngắn, bên cạnh việc dễ bị ô xy hóa vì bánh có nhiều loại chất béo và nguyên liệu tươi, trong điều kiện không đảm bảo, quá hạn dùng, bánh dễ bị nấm mốc, nhiễm khuẩn gây ngộ độc hệ tiêu hóa.
“Vì được làm với quy mô nhỏ và không đăng ký với cơ quan chức năng, chủ yếu bán qua mạng nên rất khó kiểm soát về chất lượng, tiềm ẩn nhiều nguy cơ không đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm. Mức độ rủi ro về an toàn thực phẩm khi sử dụng các sản phẩm này là khá cao và nếu có sự cố ngộ độc khi ăn vào hay ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe… thì chính người tiêu dùng chịu thiệt” - bà Cẩm nói.
Hầu hết tài khoản kinh doanh online, đặc biệt với những người kinh doanh thực phẩm theo kiểu nhà làm thường không có giấy phép hoặc chứng nhận về an toàn thực phẩm. Chính vì vậy, việc kiểm soát chất lượng đối với các loại thực phẩm được mua bán online hết sức khó khăn.
Chưa kể, việc kiểm tra, xử lý các cơ sở kinh doanh này phải có dấu hiệu, chứng cứ vi phạm cụ thể, nhưng có tới 90% giao dịch trên online thường không có hóa đơn, chứng từ, nên gần như không thể xử lý. Do vậy, người tiêu dùng nên cẩn trọng trong lựa chọn thực phẩm qua hình thức online.
Đặc biệt trong giai đoạn dịch bệnh Covid-19 diễn biến phức tạp, việc mua hàng online hoặc mua qua giới thiệu, giao hàng tại nhà là rất phổ biến nên việc lựa chọn các loại sản phẩm đảm bảo an toàn cần phải được chú trọng.
Người tiêu dùng cần phải tìm hiểu kỹ các đánh giá của người mua trước, tìm hiểu kỹ thông tin về người bán, xem xét về vấn đề nguồn gốc rõ ràng, và cơ sở đã được cơ quan quản lý kiểm tra về an toàn thực phẩm.
Theo khuyến cáo từ Chi cục An toàn vệ sinh thực phẩm, người tiêu dùng nên mua hàng tại những website đã đăng ký. Các website phải cung cấp đầy đủ thông tin, như: chủ sở hữu website, giấy chứng nhận đủ điều kiện an toàn vệ sinh thực phẩm, thông tin về điều kiện giao dịch chung, các chính sách như đổi trả hàng và hoàn tiền, chính sách giao nhận, vận chuyển, thanh toán, bảo mật thông tin cá nhân người tiêu dùng.
Nếu mua hàng qua các kênh mạng xã hội, cần phải tìm hiểu các đánh giá của người mua trước, tìm hiểu kỹ thông tin về người bán, xem xét về vấn đề nguồn gốc rõ ràng, được cơ quan quản lý kiểm tra về an toàn thực phẩm.