Tìm lời giải cho bài toán tăng thu nội địa

Linh hoạt bù hụt thu

Cục Thuế công bố tổng thu ngân sách nội địa năm 2019 đạt 102,5% (18.998,5 tỷ đồng). Trừ thu từ khu vực doanh nghiệp ngoài quốc doanh, doanh nghiệp nhà nước trung ương và thu từ quỹ đất công ích, thu hoa lợi công sản không đạt dự toán, giảm so cùng kỳ thì 14/17 chỉ tiêu thu nội địa đều đạt và vượt dự toán.

Thống kê này cho thấy ngành thuế đã vượt qua áp lực về tình hình chung trên địa bàn tỉnh trong năm qua là suy giảm GRDP, dịch bệnh, hạn hán trong nông nghiệp, công nghiệp chậm tăng trưởng, sản xuất, mua bán ô tô khó khăn, thủy điện thiếu nước… Những nỗ lực “không mệt mỏi” từ việc đưa ra các giải pháp thu thuế, chống thất thu, giảm nợ đọng, nhất là tập trung toàn lực 3 tháng cuối năm 2019 đã giúp ngành thuế hoàn thành tốt nhiệm vụ.

Theo ông Lê Mai Khắc Hưng – Phó Cục trưởng Cục Thuế, dự lường được khó khăn của thị trường ô tô và thủy điện, toàn ngành đã tìm mọi cách để tăng thu từ bia, tiền sử dụng đất, thu nhập cá nhân, lệ phí trước bạ, các doanh nghiệp công thương nghiệp ngoài quốc doanh và FDI (ngoài ô tô và bia) để bù đắp số hụt thu từ ô tô và thủy điện.

Sự linh hoạt của ngành thuế trong việc tìm kiếm các nguồn thu khác để bù đắp sự thiếu hụt ngân sách dù được ghi nhận vẫn không thể lấp đầy khoảng trống thu ngân sách.

Cục Thuế thừa nhận việc dự báo, đánh giá tình hình thu thuế chưa thật sát, bị động, chưa đạt yêu cầu trong việc tham mưu các giải pháp hoàn thành dự toán thu. Các kế hoạch thanh tra chỉ đơn thuần theo tiêu chí rủi ro. Kỹ năng thanh tra chưa thật sự mang tính chuyên nghiệp. Thất thu thuế hoạt động khai thác khoáng sản, kinh doanh vận tải, các dự án đầu tư, kinh doanh bất động sản không thành lập pháp nhân, doanh nghiệp có địa điểm kinh doanh tại địa phương nhưng không kê khai nộp thuế, nợ đọng kinh doanh cá thể có xu hướng tăng, áp mức thuế khoán hộ kinh doanh chưa sát doanh thu thực tế… tiếp tục diễn ra.

Sẽ gia nhập câu lạc bộ 20.000 tỷ đồng

Năm 2020, con số thu nội địa ấn định là 20.524 tỷ đồng. Vậy nên, số thu tăng thêm sẽ dựa vào sự tăng trưởng của thủy điện, bia khi dự kiến năm 2020 sản lượng tiêu thụ bia đạt 150 triệu lít với số nộp ngân sách dự kiến tăng 13,1% so với số thực hiện năm 2019.

Công ty TNHH Nam Hội An nộp thuế kinh doanh, dịch vụ, đặc biệt là casino, dự kiến 700 tỷ đồng, thu tiền sử dụng đất tăng 87,5% so dự toán, tăng 50% dự toán Trung ương giao năm 2020, do dự kiến phát sinh tiền sử dụng đất của dự án Nam Hội An và các dự án vùng đông của tỉnh.

Nguồn thu phát sinh từ nhà các nhà máy thủy điện là 159 tỷ đồng (nhà máy thủy điện Đăk Mi 3 - Phước Sơn 12 tỷ đồng; nhà máy thủy điện Sông Tranh 3 - Tiên Phước 30,5 tỷ đồng, nhà máy thủy điện Sông Bung 2, Sông Bung 4 - Nam Giang 116,5 tỷ đồng)… và nguồn thu phát sinh của Công ty TNHH Number one Chu Lai (Núi Thành) là 80,2 tỷ đồng.

Theo phân tích của Cục Thuế, ba nguồn thu chủ lực của Quảng Nam là ô tô, bia và thủy điện sẽ tiếp tục gặp khó khăn từ chính sách, thời tiết, nhất là sự cạnh tranh khốc liệt không chỉ các doanh nghiệp ô tô khu vực ASEAN mà ngay cả nội địa sẽ ảnh hướng lớn đến nguồn thu ngân sách.

Cục Thuế đã đưa ra kế hoạch hành động cụ thể. Đó là chủ động thành lập các tổ thu nợ, xây dựng kế hoạch thu hồi nợ đọng, chống thất thu ngân sách cho từng quý/năm, thường xuyên theo dõi tình hình sản xuất, kinh doanh, kịp thời nắm bắt, thu thập thông tin, thu nợ thuế đạt hiệu quả cao nhất.

“Sẽ hoàn thành lắp đặt thiết bị camera quản lý khai thác khoáng sản, giám sát chặt chẽ việc kê khai thuế kinh doanh xăng dầu, vận tải, theo dõi quản lý thuế doanh nghiệp ngoại tỉnh (xây dựng cơ bản vãng lai), kinh doanh bất động sản, chống thất thu thuế hộ khoán. Chấm dứt tình trạng quản lý thuế hộ kinh doanh không sát đăng ký kinh doanh…” – ông Lê Mai Khắc Hưng, Phó Cục trưởng Cục Thuế nói.

Tuy nhiên, con số dự lường thu nội địa này khó có thể đạt được khi bia sẽ có nguy cơ giảm sút vì bị tác động lớn bởi chính sách (Nghị định phòng chống tác hại bia rượu có hiệu lực từ ngày 1.1.2020); và thủy điện cũng sẽ không khá hơn khi thời tiết vẫn diễn biến bất lợi. Tai kỳ họp HĐND tỉnh mới đây, ngành Công Thương, NNN&PTNT, hai huyện Đông Giang, Tây Giang lo lắng về các khoản thu này.

Ông Nguyễn Quang Thử - Giám đốc Sở Công Thương cho biết dư địa chính sách ô tô không ổn. Cam kết miễn thuế nhập khẩu ô tô 0% không thể không chấp hành nên ô tô sẽ ảnh hưởng nặng nề. Còn thủy điện hiện nay vẫn thiếu hụt nguồn nước. Sở Công Thương đã buộc các thủy điện dừng phát điện để cung cấp nước cho vụ đông xuân. Với tình hình này, thủy điện sẽ còn khó nữa. Không biết có thu thuế được như ước định hay không?

Quảng Nam đã dự lường số thuế thu theo kế hoạch tương đối chính xác, xác định dự toán cho năm 2020 bằng các “địa chỉ” cụ thể. Nhưng, tất cả chỉ là dự báo. Câu trả lời cho con số chính thức phải chờ vào lực đẩy của thị trường.

Cục trưởng Cục Thuế Ngô Bốn cho hay, cơ quan thuế đang tìm mọi cách để tăng thu bằng việc khai thác triệt để các nguồn thu. Không bỏ sót bất cứ nguồn thu nào, chống thất thu, gian lận thuế và thu hồi nợ đọng. Cho dù sẽ gặp khó khăn, nhưng chắc chắn sẽ thu đạt dự toán. Quảng Nam sẽ gia nhập câu lạc bộ thu nội địa 20.000 tỷ vào năm 2020 không phải là chuyện khó!

TRỊNH DŨNG