Dặm dài ăn vặt

CHÂU NỮ 07/08/2022 06:03

Trong chuyến rong ruổi Nam Trung Bộ theo kiểu phượt, gia đình tôi có dịp thưởng thức các món ngon dọc đường với nhiều trải nghiệm ẩm thực thú vị.

Món ngon dọc đường phượt Nam Trung Bộ. Trong ảnh: bánh xèo Quảng Ngãi.
Món ngon dọc đường phượt Nam Trung Bộ. Trong ảnh: bánh xèo Quảng Ngãi.

Đặc sản vùng miền

Cũng bánh xèo đó, nhưng bánh xèo Quảng Ngãi khác hẳn bánh xèo các địa phương khác và món ăn dân dã này tự bao giờ trở thành niềm tự hào của người dân nơi đây. Đến nỗi, một chủ nhà hàng hải sản ở biển Mỹ Khê bảo: “Tới biển Quảng Ngãi, trước khi ăn hải sản, phải thử bánh xèo Quảng Ngãi để khỏi nuối tiếc”.

Tôi nhìn quanh, thấy đúng là bàn nào cũng gọi bánh xèo để ăn, dù ăn món này vào mùa hè có vẻ không hợp lắm. Bánh xèo Quảng Ngãi không có màu vàng bắt mắt như bánh xèo Quảng Nam, nhưng lại thu hút bởi vị riêng: không quá ngậy, bánh giòn (hoặc mềm tùy sở thích của khách), thơm mùi gạo, giá chỉ 5.000 đồng/cái.

Bí quyết để có sự khác biệt này ở chỗ, gạo đúc bánh xèo là dùng gạo cũ, khuôn đúc cũng cũ để có thể dùng ít dầu mà bánh vẫn giòn ngon và phải đúc trên lửa than.

Chưa hết bánh xèo, lại được mời món don: “Mùa hè ăn don Quảng Ngãi thì mát không chi bằng. Mà phải là don sông Vệ, sông Trà, chớ không phải là hến như ở các nơi khác”.

Nhà tôi thỉnh thoảng ăn món bánh hỏi lòng heo, nguyên liệu và cách chế biến cũng dễ làm, nhưng khi thưởng thức ở Quy Nhơn, lại có cảm giác thú vị và ngon miệng hơn.

Có thể ngon ở chỗ, mình được thưởng thức ngay nơi sản sinh đặc sản dân dã, dễ chế biến này; được nghe chủ quán bày cách pha nước chấm, cách chọn lòng heo, cách chọn bánh hỏi…

Bánh canh hẹ Phú Yên.
Bánh canh hẹ Phú Yên.

Dạo các quán vỉa hè ở Phú Yên, tôi được mời chào bánh canh hẹ và cơm gà. Khi tôi bảo mình đến từ Quảng Nam, xứ sở cơm gà Tam Kỳ, Hội An nức tiếng cả nước, thì chủ quán nói mà như nài nỉ: “Nhưng phải thử mới biết cơm gà Phú Yên khác cơm gà Tam Kỳ”.

Tôi mềm lòng trước sự thuyết phục của cô chủ quán ven đường. Ăn cơm gà Phú Yên, tôi nghiệm ra, ngoài cái chính là thịt gà phải thơm ngon, thì nhất định phải chọn cho được loại gạo thật ngon để nấu cơm và cách nấu cũng phải đặc biệt để cơm thơm, hạt rời nhưng không cứng, lại có vị béo, mằn mặn.

Chưa kịp rời Phú Yên để đến Nha Trang, thì tôi nhận được tin nhắn: “Nhất định phải thử nem nướng Ninh Hòa”, rồi bạn tôi ngân nga qua điện thoại: “Đi đâu cũng nhớ Khánh Hòa/ Nha Trang gió mát, Ninh Hòa nhiều nem”.

Món này cũng như nem nướng ở Tam Kỳ, cũng thịt băm nướng lụi nhưng mỗi xiên nướng to hơn nem nướng Tam Kỳ quê tôi, điểm khác biệt nhất của món này là nước chấm và tôi nghĩ rằng sự khác biệt đó làm cho món ăn thú vị và ngon hơn. Chủ quán tiết lộ công thức chính pha chế nước lèo là thịt nạc xay và nếp nhưng không tiết lộ tỷ lệ của hỗn hợp - vốn là bí quyết gia truyền.

Và hải sản

Chợ Đầm - chợ trung tâm của thành phố biển Nha Trang vốn nổi tiếng với hải sản và hàng lưu niệm; Phú Yên và Bình Định đều có chợ Đầm - cũng là những vựa hải sản. Sẽ thiếu sót, nếu như đi dọc Nam Trung Bộ mà chưa thưởng thức các món hải sản.

Với vị trí địa lý tiếp giáp biển, hải sản trở thành đặc sản của các tỉnh ven biển miền Trung. Tất nhiên mỗi địa phương lại có những món đặc trưng khác nhau. Các tuyến đường ven biển Quảng Ngãi, Quy Nhơn, Tuy Hòa, Nha Trang… dày đặc quán hải sản tươi sống.

Ghềnh Đá Đĩa ở Phú Yên.
Ghềnh Đá Đĩa ở Phú Yên.

“Chưa ăn mắt cá ngừ đại dương, coi như chưa đến Phú Yên”, “Không thể bỏ qua hải sản ngon khó cưỡng ở Nha Trang”, “Cua huỳnh đế và các loại ốc Bình Định là số một” - dọc đường đi, thực khách sẽ được “mời chào” như vậy.

Mà Phú Yên không chỉ nổi tiếng món mắt cá ngừ, hầu như các quán ăn, nhà hàng nào ở Phú Yên cũng phong phú thực đơn cá ngừ đại dương, phổ biến nhất là sashimi, rồi đến gỏi, nhúng giấm, nướng, lườn hấp/nướng, lòng cá ngừ xào, gỏi bao tử cá ngừ đại dương…

Tôi được cư dân bản địa giới thiệu quán bà Tám trên đường Lê Duẩn (Tuy Hòa). Quán có vẻ tuềnh toàng. Dù trời mưa, nhưng từ chiều tối quán ken đặc thực khách chờ. Món ấn tượng nhất của quán là mắt cá ngừ hầm thảo dược và thuốc bắc. Chắc hẳn những “tín đồ” của hải sản sẽ rất thích thú và khó quên nếu có dịp thưởng thức đặc sản của các tỉnh Trung Bộ.

Trừ khi tiếp khách hoặc được mời vào những nhà hàng, quán ăn sang trọng, tôi giữ thú vui ngồi quán xá vỉa hè, hoặc “ăn hàng ở chợ” khi rong ruổi Nam Trung Bộ. Trong không gian đó, với những người bình dân và trò chuyện, tôi có cảm giác gần gũi, thân quen như ăn với người thân.

CHÂU NỮ