Sống động lễ hội cầu ngư
Đến hẹn, vào tháng Giêng, cộng đồng ngư dân ở các làng biển huyện Núi Thành lại sôi động tổ chức lễ hội cầu ngư. Đây là nét đẹp văn hóa truyền đời.
Tại thôn An Hải Tây (xã Tam Quang, Núi Thành) lễ hội cầu ngư được tổ chức ở lăng thờ Xuân Hải. Lễ cúng thần Nam Hải được tổ chức trang nghiêm, trịnh trọng với đầy đủ phẩm vật. Đây là dịp để ngư dân quần tụ, bày tỏ lòng thành biết ơn đến thần linh đã độ trì, phù hộ, giúp họ tai qua nạn khỏi suốt năm đánh bắt hải sản trên biển nhiều rủi ro.
“Biển giả thất thường, nhiều khi gió bão bất ngờ ập đến, không dễ ứng phó. May có thần Nam Hải chở che nên chúng tôi an toàn. Nhiều chuyến biển thành công trong năm qua càng giúp chúng tôi thêm biết ơn thần biển”- ngư dân Nguyễn Chí Độ (thôn An Hải Tây) nói.
Năm nay, do ảnh hưởng của dịch bệnh Covid-19 nên lễ hội giản lược, địa phương không tổ chức hát múa bả trạo và đua thuyền truyền thống trên sông Trường Giang. Tuy vậy, không khí đầm ấm, sinh động vốn có vẫn hiện hữu.
Các ngư dân đã chia sẻ lẫn nhau về ngư trường khai thác hải sản có nhiều cá, mực hoạt động. Đặc biết, các ngư dân ở các tổ, đội đoàn kết sản xuất trên biển khác nhau bàn cách giảm nhẹ áp lực thiên tai, thống nhất cách tương trợ, giúp đỡ lẫn nhau nếu không may bão bất thường hay gặp sự cố tàu cá chết máy.
Vài ngày nữa là đến lễ hội cầu ngư truyền thống của ngư dân làng Sâm Riêng (thôn Sâm Linh Tây, xã Tam Quang). Vào thời điểm này, các ngư dân đã bàn bạc, thống nhất cách thức tổ chức lễ hội trang nghiêm, sống động mà vẫn tuân thủ các nguyên tắc phòng chống dịch bệnh. Lễ hội diễn ra ở thôn Sâm Linh Tây nhưng các ngư dân thôn Sâm Linh Đông, Trung Toàn, Thanh Long dự kiến có mặt.
Ngư dân kỳ cựu Huỳnh Minh Cảnh (thôn Sâm Linh Đông) cho biết, bất kể hoàn cảnh nào thì lễ hội cũng phải trang trọng. Tàu đánh bắt hải sản xa bờ làm ăn đạt trong năm qua sẽ vinh dự được bố trí kiệu, lọng để chở các bậc cao niên ra cửa biển An Hòa làm lễ nghinh Ông - thần Nam Hải về lăng Ông cúng vái, thờ tế.
Các phẩm vật tế lễ được chuẩn bị đầy đủ, thể hiện lòng thành của cộng đồng ngư dân với thần linh. Văn tế đã được soạn sẵn để ngư dân kính cẩn đọc dâng lên thần. Lễ hội cầu ngư của làng biển Sâm Riêng thông thường rất quy mô, cũng là dịp để ngư dân ôn lại quá trình mở cõi, mở nghiệp biển, truyền lại cho đời sau của các bậc tiền hiền.
Ở các làng biển của xã Tam Hải, Tam Giang, Tam Tiến, Tam Hòa của huyện Núi Thành năm nào ngư dân cũng xôm tụ rộn ràng tổ chức lễ hội cầu ngư. Ông Phạm Văn Châu - Chủ tịch UBND xã Tam Giang cho biết, lễ hội cầu ngư là nhu cầu sinh hoạt văn hóa của cộng đồng ngư dân.
Nét đẹp truyền thống sẽ còn gìn giữ nghìn đời, gắn chặt với nghiệp biển của ngư dân. Lễ hội đã phát họa rõ nét các tính cách đặc thù của ngư dân như năng động đánh bắt hải sản, đoàn kết giúp đỡ lẫn nhau trên biển, hướng về cội nguồn, hiền hòa hiếu khách, nhất là chung lưng đấu cật làm ăn, có mặt ở Hoàng Sa, Trường Sa, góp phần gìn giữ chủ quyền thiêng liêng của Tổ quốc, dân tộc.