Đài thờ Mỹ Sơn A10 được công nhận bảo vật quốc gia
(QNO) - Ngày 25.12, Phó Thủ tướng Chính phủ Vũ Đức Đam ký Quyết định số 2198/QĐ-TTg công nhận 23 bảo vật quốc gia (đợt 10, năm 2021). Quảng Nam có 1 hiện vật được công nhận là Đài thờ Mỹ Sơn A10 (niên đại thế kỷ IX - X), hiện lưu giữ tại đền A10 Khu đền tháp Mỹ Sơn, Duy Xuyên.
Theo hồ sơ công nhận Đài thờ Mỹ Sơn A10 là bảo vật quốc gia của Bộ VH-TT&DL, đây là một đài thờ vuông được ghép từ 17 khối sa thạch, xếp thành 5 lớp chồng lên nhau, có kích thước cao 2,26m, dài 2,58m, rộng 2,58m. Trên đài thờ là bộ Linga và Yoni liền khối, trong đó Yoni có kích thước dài 2,25m, rộng 1,69m, dày 31cm; Linga có đường kính 55cm, cao 57cm là hình trụ tròn, được mài nhẵn, có đường gờ chạy vòng quanh.
Bốn mặt của phần đế Đài thờ Mỹ Sơn A10 có bố cục trang trí khá giống nhau, mỗi mặt gồm 3 vòm cửa giả thu nhỏ nhô ra, một ở giữa và hai cửa giả ở hai đầu. Trong mỗi vòm cửa mặt đông, tây, nam là những tu sĩ nam đứng chắp tay trước ngực theo dạng thức anjali mudra. Các tu sĩ này mặc sampot có tà trước dài dưới đầu gối và hai dải thòng xuống hai bên từ đai nịt của sampot.
Trong vòm cửa giữa của mặt bắc là một đạo sư có râu cằm dài xuống trước ngực ngồi theo dạng thức rajalilasana (kiểu ngồi hoàng gia) chân phải gấp cao, chân trái xếp bằng, tay phải đặt trên đầu gối phải và cầm tràng hạt, tay trái đặt trên gối trái, mặc đai nịt, khuôn mặt lớn, búi tóc với kiểu thức jata-mukuta, tai dài, lông mày nối, trán ngắn. Đạo sư ngồi trên bục có trang trí bông hoa. Hai người hầu mặc khố, chắp tay đứng trong vòm cửa hai bên.
Đài thờ Mỹ Sơn A10 còn khá nguyên vẹn. Linga có vết rạn nứt chạy dọc từ chân lên đỉnh Linga nhưng nhìn chung chất lượng đá xây đài thờ còn khá tốt. Đài thờ được phát hiện dưới lòng hố thiêng trong quá trình trùng tu Mỹ Sơn do các chuyên gia Việt Nam và Ấn Độ thực hiện.
Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam yêu cầu các bộ, cơ quan, UBND được giao quản lý bảo vật quốc gia cần thực hiện việc quản lý với bảo vật quốc gia theo quy định của pháp luật về di sản văn hóa. Hiện Quảng Nam có 3 bảo vật quốc gia gồm Đài thờ Mỹ Sơn A10, Ekamukhalinga được phát hiện ở Mỹ Sơn và đầu tượng thần Shiva, hiện được lưu giữ tại Bảo tàng Quảng Nam.