Khẩn trương quản lý, bảo vệ Phật viện Đồng Dương
Đó là ý kiến chỉ đạo của Phó Chủ tịch UBND tỉnh Trần Văn Tân tại buổi làm việc với huyện Thăng Bình và các sở ngành có liên quan về công tác quản lý, bảo vệ và phát huy giá trị Di tích lịch sử Quốc gia đặc biệt Phật viện Đồng Dương, vào sáng 10.6.
Khó khăn
Di tích Phật viện Đồng Dương (thôn Đồng Dương, xã Bình Định Bắc) đã được Thủ tướng Chính phủ công nhận Di tích lịch sử Quốc gia đặc biệt tại Quyết định số 2499 ngày 22.12.2016; cuối năm 2019 UBND huyện Thăng Bình đã tổ chức lễ công bố quyết định và đón bằng công nhận. Thời gian qua, huyện Thăng Bình đã thành lập Tổ quản lý di tích Phật viện Đồng Dương, xây dựng tường rào, thường xuyên phát hoang cây dại và lập kế hoạch thu hồi, lưu giữ các hiện vật. Tuy nhiên hiện nay di tích lịch sử đặc biệt này đang xuống cấp nghiêm trọng, nhất là tháp Sáng đang bị bào mòn, một số ván lót, khung sắt để chống đỡ tháp đã bị hư hỏng.
Ông Lê Văn Để - Bí thư Đảng ủy xã Bình Định Bắc cho biết, ngay từ khi Phật viện Đồng Dương được công nhận là Di tích lịch sử Quốc gia đặc biệt, địa phương đã vận động người dân không sản xuất xâm lấn cũng như đào bới gạch và các hiện vật trong khu di tích. Tuy nhiên, do tác động của thời gian, hiện tháp Sáng đã xuống cấp rất nghiêm trọng, nguy cơ đổ ngã rất cao.
Theo ông Nguyễn Thanh Hồng - Giám đốc Sở VH-TT&DL, để công tác quản lý, bảo vệ và phát huy giá trị di tích được thực hiện hiệu quả, UBND huyện phải khoanh vùng quản lý, tuyệt đối không cho phép người dân trồng cây trong khu vực vùng lõi khu di tích. Đối với các hiện vật của Phật viện Đồng Dương, địa phương phải tiếp tục quản lý; những hiện vật đang được lưu giữ tại nhà thờ Tộc Trà (thôn Đồng Dương) nên tiếp tục được quản lý tại đây; đồng thời vận động người dân không đào bới, lấy hiện vật trong khu di tích.
Sớm có giải pháp
Ông Võ Văn Hùng - Chủ tịch UBND huyện Thăng Bình nêu ý kiến, trong thời gian tới, UBND tỉnh cần kiến nghị Bộ VH-TT&DL tham mưu trình Chính phủ thống nhất chủ trương và từng bước thực hiện lập dự án quy hoạch tổng thể và quy hoạch chi tiết nhằm bảo vệ, phát huy giá trị văn hóa Phật viện Đồng Dương. Xây dựng phương án khẩn cấp lắp đặt lại hệ thống chống đỡ cổng tháp Sáng, xây dựng nhà lưu trữ và trưng bày hiện vật tại khu di tích Phật viện Đồng Dương.
“Những vấn đề này cần phải được triển khai để Di tích lịch sử Quốc gia đặc biệt Phật viện Đồng Dương được bảo vệ tốt hơn, về lâu dài sẽ phục vụ công tác phát lộ, khai quật nhằm tìm hiểu và phát huy giá trị di tích” - ông Hùng nói.
Phó Chủ tịch UBND tỉnh Trần Văn Tân yêu cầu UBND huyện Thăng Bình xác định rõ ranh giới, từ đó quản lý, khoanh vùng bảo vệ nghiêm ngặt vùng lõi 5,3ha của Di tích lịch sử Quốc gia đặc biệt Phật viện Đồng Dương, không để các yếu tố bên ngoài, kể cả con người có tác động xâm hại đến di tích. Ngoài ra, vận động, tuyên truyền để 2 hộ dân đang có nhà trong vùng lõi của di tích di dời ra nơi ở mới; đồng thời khẩn trương đo đạc xác lập hồ sơ địa chính, hồ sơ pháp lý và cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho toàn bộ 5,3ha vùng lõi di tích này để có cơ sở quản lý, bảo vệ tốt hơn.
“Sở VH-TT&DL phải có trách nhiệm chủ trì, phối hợp với UBND huyện Thăng Bình và các sở ngành liên quan tiến hành lập quy hoạch tổng thể, quy hoạch chi tiết đối với khu di tích Phật viện Đồng Dương. Khẩn trương khảo sát để làm lại giá chống đỡ tháp Sáng, bởi đây là biểu tượng còn lại của Phật viện nhưng hiện đã xuống cấp nghiêm trọng. Việc này phải thực hiện trong năm 2020, chậm nhất là năm 2021” - Phó Chủ tịch UBND tỉnh Trần Văn Tân nhấn mạnh.