Bên lề những… cuộc hẹn
Nhà văn Trần Trung Sáng (Đà Nẵng) vừa ra mắt bạn đọc tập truyện ngắn “Những cuộc hẹn bên lề” (NXB Hội Nhà văn, 2017). Cuốn sách gồm 17 truyện chọn lọc, trải dài từ những trang viết đầu tay tới những sáng tác mới gần đây, nên ra dáng như một “tuyển truyện” của anh.
 |
| Tập truyện ngắn “Những cuộc hẹn bên lề”. |
Trần Trung Sáng được độc giả biết đến qua 7 cuốn sách đã in gồm nhiều thể loại: truyện ngắn, truyện vừa, tiểu thuyết viết cho cả thiếu nhi lẫn người lớn. Anh từng có nhiều tác phẩm in trên tạp chí Bách Khoa vào trước 1975 ở miền Nam với bút danh Tần Hoa, trong đó có truyện ngắn đầu tay đặc sắc “Con nai nhỏ trên đoạn đường gian nan”. Khi được đăng truyện ngắn đầu tay, tác giả Tần Hoa mới 17 tuổi. Nhận định về “Những cuộc hẹn bên lề”, nhà văn Võ Chân Cửu cho rằng: “Với 17 truyện ngắn được viết qua các chặng đời, ẩn chứa nhiều biến động và những cảnh ngộ xã hội đổi thay, nhưng tác giả vẫn giữ một giọng văn trong sáng; khai thác nội tâm qua các chi tiết chuyển động lớn, nhỏ. Cho dù, có khi nó chỉ là “những cuộc hẹn bên lề”.
Từ sự trong trẻo, hồn nhiên “Nhưng với tôi, đáng nhớ hơn cả, đó là những cô thiếu nữ Hà Nội. Trời ạ, cứ 10 cô thì có đến 9 cô rưỡi đẹp mê hồn. Nói mê hồn là chắc chưa chuẩn xác, phải nói rằng đẹp và sâu lắng tựa bước ra từ những trang sách Tự Lực văn đoàn!” (Con mèo ngái ngủ) của những ngày đầu ngơ ngác đi viếng thăm thủ đô đến bao nhiêu biến động của không ít số phận mà anh làm chứng nhân sau này. Có khi chỉ là một “cuộc gặp bên lề”, có vẻ như “lạc” ra ngoài câu chuyện của một phóng viên với nhân vật nhưng nhiều day dứt “Gã bảo đã hoàn thành được bài viết rất hay. Tuy nhiên vẫn không kịp nhìn thấy giọt nước mắt nơi chị” (Cuộc gặp bên lề). Dĩ nhiên, gã chẳng bao giờ nhìn được giọt nước mắt ấy! Bởi, như chị nói, chỉ là chuyện bên lề! “Trái tim con rồng đá” đọc khá thích với sự trải dài của số phận hai con người bởi những lý do “không đâu vào đâu” của “truyền thuyết cao sang về một con vật chẳng có thật, để có những kẻ ghép mình trong chiếc vỏ của nó, cách biệt, lịm chết trước cuộc đời đầy sống động, bao la…”.
Trần Trung Sáng nhắc một chi tiết rằng không hiểu vì sao “họp lớp” cứ lọt qua mấy tập truyện, đến lần này mới chịu “nằm im”! Câu chuyện đã vượt ra ngoài khuôn khổ một truyện ngắn và gặp lại trong đời thực của tác giả với sự xuất hiện của một cô gái tên Đông Hà. Đã có nhiều thằng con trai mới lớn đêm nằm cứ mơ về một đứa con gái “ngọt ngào” của mình và cứ thế mang theo suốt cả cuộc đời, đến lúc qua đời. Vẫn có một người rất lặng lẽ trong đám bạn tham gia họp lớp, không bàn tán gì về câu chuyện một thời học trò, đã ghi tên con mình bằng cái “ngọt ngào một thuở”: Đông Hà! Truyện của Trần Trung Sáng đằm, luôn hướng tới những điều tốt đẹp. Dễ dàng nhận ra trong các truyện ngắn: Cuộc đua, Chiếc nhẫn cưới, Dì ghẻ, Chuyện Ngọ xưa, Con nai nhỏ, Bức tranh thiếu nữ…
Theo Gérard Chapuis - nhà nghiên cứu văn hóa người Pháp gốc Việt thì “Hy vọng trong một thời gian sớm nhất, nếu không vướng mắc rào cản thủ tục, tôi sẽ cố gắng chuyển đến nhà văn Trần Trung Sáng và bạn đọc món quà tặng “Những cuộc hẹn bên lề” bằng bản in Pháp ngữ”. Có vẻ như đang thuận buồm xuôi gió cho một cuộc hẹn bên lề khác bởi nhiều truyện trong tập này đã được chuyển ngữ xong.
LÊ TRÂM