Lì xì

Dượng Ba cỡi chiếc xe Honda dựng bên bụi tre trước ngõ, thong thả từng bước lên những bậc tam cấp đá xanh. Có khách đến nhà, chị em tôi chạy ra sân vòng tay trước ngực mau mắn. “Dạ thưa dượng Ba năm mới!”. Tôi cũng chào theo chị như cái máy: “Dạ thưa dượng Ba!”. Dượng xoa đầu hai chị em tôi, trìu mến: “Hai con mau lớn. Bé Hai xinh gái quá!”. Tôi chờ dượng khen câu tương tự như khen chị Hai nhưng cậu chỉ nhìn tôi cười. Mẹ tôi đang nấu nướng ở nhà dưới cũng bước ra: “Chào dượng năm mới!”. “Em chào chị năm mới”.

Dượng Ba là chồng của dì. Dì Ba bà con xa, nhà cũng ở xa. Bà con xa nên mùng bốn dượng mới tới nhà. Mùng một tết cha, mùng hai tết mẹ, mùng ba tết thầy. Mùng bốn trở đi mới thăm bà con xa và bạn bè. Thăm chơi tết cũng theo đúng phép tắc trước sau.

Dượng Ba ngồi cắn hột dưa, nói chuyện cười đùa với ông bà. Dượng uống gần hết cốc nước trà nóng. Mẹ ở nhà dưới tét đòn bánh tét, xắt dĩa thịt phay, nướng cặp nem. Mùi lá nem nướng cháy sém thơm lựng, cồn cào cả ruột. Tết, khách đến chơi nhà thường được dọn bánh ngọt hột dưa. Trong lúc khách cắn hạt dưa trò chuyện, chủ nhà chuẩn bị mâm bánh mặn. Nhà có khách đàn ông hay khách có tuổi thì dọn cặp nem để uống ly rượu năm mới. Ly rượu năm mới thắt chặt tình thân.

Khi nhà có khách, chị Hai và tôi ra ngoài ngõ chơi. Chị em tôi thường làm vậy để chỗ người lớn nói chuyện. Lảng vảng lên nhà trên, chỗ người lớn nói chuyện là vô phép, không nên. Đến bữa nhà dọn cơm cho khách, nếu quá bữa chị em tôi chỉ được ăn cơm ở nhà dưới.

Hai chị em chơi ngoài bụi tre trước ngõ. Trời tạnh nắng ấm, mấy đứa bạn trong xóm tới ngõ nhà tôi cùng chơi mấy trò chơi dây thun. Thằng Tí con Út mang quấn con tít dây thun to dài trên cổ. Dây thun mới sáng bóng. Con tít thắt năm chắc phải nhiều dây thun lắm. Nhìn con tít dây thun mới cũ dài ngắn thắt năm thắt ba sẽ biết con nhà giàu nhà nghèo. Bao nhiêu tiền lì xì chúng cũng dành mua hết dây thun mới. Hết tết dây thun chỉ làm ná bắn chim hay cho đám con gái nhảy dây.

Trời cũng đã trưa. Chị em tôi vừa chơi vừa trông chừng khi nào khách về, bụng đói meo. Khách về chúng tôi sẽ được ăn dĩa bánh tét còn thừa. Một dĩa năm lát bánh, bốn lát hình hoa thị, lát thứ năm để chồng lên chính giữa bốn lát kia. Dĩa bánh giống như bông hoa bốn cánh. Lát bánh tét viền màu xanh của lá chuối sứ điểm nhưn đậu đen thịt heo mỡ ở giữa thơm béo ngậy, ngon tuyệt vời. Chủ nhà cùng khách ăn vài lát, sẽ còn lại vài lát. Chủ nhà niềm nở mời nhưng khách chỉ dùng lấy thảo.

Nghe lâu quá, tôi giả bộ lấy cớ chạy vào nhà dưới uống miếng nước, coi thử khách sắp xong bữa hay chưa. Tiếng chén đũa khua trên mâm, chắc chắn mẹ đang dọn xuống. Nước không nóng lắm nhưng tôi vừa thổi vừa nhấp từng ngụm nhỏ. Lát sau mẹ cũng bưng mâm xuống. “Con uống nước chi lâu vậy?”. “Dạ, nước nóng quá!”. “Sao không pha thêm nước nguội?”. Mẹ đặt chiếc mâm lên bàn ăn. Vừa uống nước, tôi liếc mắt dĩa bánh tét. Quả đúng như dự đoán, dĩa bánh như bông hoa rụng mất hai cánh.

Những tưởng mẹ sẽ cho chị em tôi phần bánh thừa còn lại. Nhưng không. Mẹ lấy đòn bánh tét dở, chậm rãi lột lá chuối. Miệng mẹ ngậm một đầu lạt mảnh, tay cầm đầu lạt kia tét đúng hai lát sắp lại cho đầy dĩa bánh như cũ. Sửa cho lát bánh ngay ngắn, mẹ lấy chiếc rổ lồng úp lên chắc chắn. Dĩa bánh thành mới nguyên, mẹ để đó khi có khách tới sẽ dọn. Tôi chạy ra ngõ, buồn xo. Trông thấy tôi chị hỏi: “Thua mới có mấy dây thun mà buồn vậy à?”. “Vì đó là dây thun mới!”. Dượng ra sân dòm quanh: “Mấy đứa nhỏ đi đâu hết rồi không thấy hè…”. Tưởng dượng nhờ làm gì, chị em tôi chạy vào: “Dạ có chi không dượng?”. “Bé Hai xinh gái quá. Ước chi dượng cũng có một đứa con gái như bé Hai”.

Lần nào gặp dượng Ba cũng khen chị Hai. Dượng muốn có một đứa con gái nên ráng tìm mãi, được những bốn đứa con trai. Năm mới này dì lại sắp sinh, ra thêm một đứa con trai nữa thì lo. Dượng nói, con trai là con của người ta con gái mới là của mình. Rồi dượng Ba rút tờ tiền dúi cho chị Hai. Chị ngại ngùng chạy vô nhà. Dượng Ba bước theo. Chị Hai chạy lên giường lấy chiếc mền trùm đầu lại kín mít. Dượng vén mép mền nhét tờ tiền gấp tư vào trong cho chị. Chị bẽn lẽn đẩy tờ tiền ra bên ngoài.

Tôi đứng gần đó, khẽ cười buồn. Ai đời lại trốn trong chiếc mền. Trốn mà chị ngồi thù lù trên giường ai cũng nhìn thấy! Nhìn đồng tiền cạnh chị Hai, tôi ước ao. Nếu mình được lì xì tờ tiền mới như thế tôi sẽ cất kỹ trong bị áo ngực. Tôi sẽ không mua dây thun và không mua bánh kẹo. Hết tết tôi sẽ bỏ tiền trong chiếc bùng binh con cá bằng nhựa xanh đã cũ. Chiếc bùng binh cũ nhưng sẽ giữ được tờ tiền luôn mới…

 “Con cầm đi, cầm lấy hên cho dượng!”. Dượng lì xì cho chị Hai lấy hên để dượng sinh con gái. Xóm này làng này ai cũng thích sinh con trai nối dõi tông đường còn dượng thích có được một đứa con gái. Ai thiếu gì thì thèm nấy kiểu như nhà giàu thích củ sắn khoai xáo cơm còn nhà nghèo chúng tôi suốt ngày khoai sắn trừ cơm ước được một bữa cơm không.

Dượng chưa về nên chị vẫn còn ngồi trùm mền. Chiếc mền có lỗ rách nên chị vẫn hé mắt nhìn ra được bên ngoài. Tôi đi ngang giường ngắm tờ tiền lì xì. Nếu tôi là chị Hai tôi sẽ tung mền ngồi dậy chạy đi khoe với bạn bè trong xóm rằng mình được lì xì tờ tiền to mới tinh. Nhưng tôi đâu phải là chị Hai. Con nít được cho tiền thì ngại ngùng lắm. Ai cho gì cũng không lấy, làm bộ nhưng trong bụng lại ưng. Người lớn thì thích những đứa trẻ “khó”, cho như thế mới có giá. Cho tiền mà chưa đưa trẻ đã cầm chẳng thú vị tẹo nào.

Cuối cùng thì dượng Ba cũng về. Khi tiếng xe máy nhỏ dần nơi cuối con dốc nhỏ, chị Hai rón rén ngồi dậy như sợ ai đó bắt gặp. Chị lau vội mặt, cầm đồng tiền gấp tư chạy ra ngõ. Tôi đang chơi tán tiền kên ăn dây thun với bạn. Chị đến vỗ vai tôi: “Chị cho em nè!”. Tôi nhìn lên, chị cầm tờ tiền lúc nãy dượng Ba cho. Tờ tiền mới tinh cạo đứt cả râu: “Dượng lì xì cho chị, em không lấy đâu!”. “Nhưng chị Hai cho em”…

Không thể nào tôi nhận đồng tiền đáng ra là của chị Hai. Tôi lắc đầu nhưng chị cứ dúi đồng tiền vào tay. Chẳng lẽ tôi chạy vào nhà trùm mền trốn như chị Hai lúc nãy? “Chị nhận lấy hên cho dượng Ba sinh con gái. Hay là chị cất đi, sang năm chị lì xì lại cho con gái của dượng…”. “Ừ hay đó!”. Chị Hai gởi nhờ tờ tiền mới tinh vào bùng binh con cá bằng nhựa của tôi. Hai chị em tôi thầm mong cho dượng gặp hên. Sang năm biết đâu quá hên, dượng Ba sẽ lì xì cho cả tôi.

TRƯƠNG ANH QUỐC