Mùa… đã thu

NGUYÊN NGUYÊN 26/10/2014 09:51

Long lanh đáy nước in trời
Thành xây khói biếc non phơi bóng vàng.

                  (Truyện Kiều - Nguyễn Du)

Những câu Kiều của Nguyễn Du tả bốn mùa xuân hạ thu đông cứ ám ảnh tôi mãi về cái đẹp mà thiên nhiên ban tặng, trong đó mùa thu - mùa của những đám mây trắng bềnh bồng trên nền trời xanh, ngọn gió heo may thoáng nhẹ trong sớm mai này, ngần ấy thôi cũng đủ vương vấn hồn ai những nỗi niềm xúc cảm... khó nói thành lời. Tôi cứ lẩn thẩn với chính mình, rằng mình mắc nợ mùa thu, món nợ không dễ gì trả nổi! Từ cổ chí kim, hình như mùa thu là “tác nhân” gây nhiều cảm xúc nhất. Với tôi, bài hát ru “Gió mùa thu mẹ ru con ngủ/ Đêm năm canh chầy mẹ thức đủ vừa năm” được nghe từ thuở lọt lòng, hay những bài thơ, áng văn, bản nhạc, bức tranh… về mùa thu mà tôi “thu lượm” được từ ngày học vỡ lòng đến bây giờ tôi đều yêu thích và xem đó là “gia tài” của mình về mùa thu. Gió nhẹ, lá vàng, trời xanh, mây trắng, mấy nét chấm phá dung dị ấy thôi nhưng nó đã “vẽ” nên bức tranh thu lay động hồn người.

Tôi nhận ra mùa… đã thu khởi hành từ khu vườn rợp bóng cây xanh của mẹ năm nào. Mùa thu là mùa lá rụng trong vườn, trải vàng trên mặt đất lớp lá thu vàng rực. Lại nghe gió lao xao trở mình, nghe tiếng chim hót, ngắm chiều về qua làn khói bếp mong manh và trên cánh đồng trước nhà, lúa đã gặt, cánh đồng trơ gốc rạ, tiếng cu gáy “cúc… cù … cu…” cuối bãi vọng về khiến lòng tôi xao xuyến bồi hồi. Và hình ảnh “Con cò trên ruộng cánh phân vân” (Xuân Diệu) là bức họa đồng quê tuyệt vời khi mùa thu tới. Rồi tôi chợt nhận ra sự vận hành của thời gian và nhớ hồi còn nhỏ, cứ thấy dấu hiệu của sự chuyển mùa là xòe tay bấm đốt để nhẩm tính còn bao nhiêu tháng, bao nhiêu ngày nữa là đến tết. Không như tôi, mẹ cũng xòe bàn tay chai sần để tính ngày tính tháng đến giỗ ông bà, đến ngày vào vụ mới, đến tết nhứt với biết bao nhiêu lo toan… Còn tôi, tôi vô tư vì đã yêu thích mùa thu, không mưa dầm trắng trời như mùa đông hay nắng rát da như mùa hạ, tôi theo ba mẹ ra cánh đồng trong cái nắng vàng hanh hao để được tung tăng chạy nhảy rong chơi trên bờ bãi đồng nội. Mãi mãi không quên niềm hạnh phúc ấy có được từ mùa thu khi cỏ may dính đầy quần áo...

Bây giờ, khi đã trở thành “người lớn”, đi qua những nhọc nhằn trên hành trình cuộc đời, với tôi, những cảm xúc ấy vẫn còn tươi nguyên. Và tôi cũng nhận ra, rằng mùa xuân là sự khởi đầu của hành trang, của ước vọng để hướng về, đi tới, còn mùa thu mới là miền kỷ niệm hay giấc mơ để suy tưởng và hoài vọng. Có lẽ sắc trời bàng bạc vào thu thường gợi nhắc con người về một dĩ vãng, tình yêu, kỷ niệm đẹp đã  xa. Vâng, sự hoài niệm bao giờ cũng đi liền với những khắc khoải, nuối tiếc, cho dù là những nỗi buồn vô cớ, một kiểu “Hôm nay trời nhẹ lên cao/ Tôi buồn không hiểu vì sao tôi buồn” (Xuân Diệu). Và có lẽ, ai rồi cũng có những nỗi buồn như thế trong sâu thẳm tâm hồn. Mùa… đã thu sẽ làm xao động, khơi đậy những cảm xúc thầm kín ấy là mang đến những vui buồn trong cuộc đời với nhiều cung bậc, sắc thái sẽ làm ta nhìn lại chính mình, và cảm thấy yêu thương hơn. Đó là thông điệp suy tưởng của mùa thu nói với mỗi người, chính là sự nhiệm màu của trời đất vào thu. Cũng chừng đó ngày tháng phân định cho mỗi mùa nhưng dường như mùa thu có vẻ dài hơn trong tiết trời se se lạnh với những buồn vui mà ai cũng đã trải qua...

Tôi cất giữ những vần thơ, khúc hát, áng văn… về mùa thu, xem đó là hành trang tất yếu trong đời sống tinh thần của mình trên chuyến tàu hành trình cuộc đời. Đó có thể là một “tấm vé” quay trở về với khu vườn tuổi thơ trong vắt, với đồng nội, với tổ ấm gia đình, với bạn bè... Tôi cảm nhận những sáng tác ấy hay, đẹp khi liên hệ với những gì tôi nhận ra từ thực tại của mùa thu mỗi nơi mình đang sống. Như không thể nào quên giàn mướp đầy hoa sắc vàng trước sân nhà mẹ nơi quê nhà, hay tiếng trống giòn giã của ngày khai trường trong năm học đầu tiên tôi làm cô giáo. Âm thanh tiếng trống vang vọng trải dài ra trong nắng vàng sân trường. Cứ mỗi độ thu về với bao tình ý tinh khôi ấy là dịp để tôi  trở về với bao kỷ niệm… của mùa... đã thu! Mùa... đã thu, đó là tên một tập thơ của nhà thơ Phan Chín. Tôi xin mạn phép nhà thơ mượn tựa đề ấy để đặt tên cho tạp bút của mình.

NGUYÊN NGUYÊN

NGUYÊN NGUYÊN