Gặt lúa đêm trăng
Những ruộng lúa hè thu chín vàng ở quê tôi đang mùa thu hoạch. Khi ánh trăng vén màn mây nhô lên, soi tỏ bóng người, tiếng nói cười cùng tiếng động cơ máy gặt đập liên hợp rộn rã cả cánh đồng. Bà con tranh thủ gặt đêm, kịp thời vụ cũng là kịp đem thành quả lao động sau thời gian “bán mặt cho đất, bán lưng cho trời” về nhà, tránh mùa mưa gió đang đến.
Sau bữa cơm tối ăn vội, mọi người hối hả ra ruộng, đem theo bao đựng lúa, thúng mủng hốt lúa, hòa nhịp vào không khí sôi nổi của buổi gặt đêm. Các con đường dẫn ra ruộng râm ran tiếng hỏi han nhau, tiếng chủ máy gặt gọi chủ ruộng thông báo sắp đến ruộng nhà, chuẩn bị sẵn bao đựng lúa để kịp tiến độ sang ruộng khác. Bởi đêm ngắn, ruộng nhiều, mọi người ai cũng mong lúa ruộng mình được gặt đem về nhà sớm.
Dọc bên đường, xe máy, xe bò, xe ba gác đứng chờ chở lúa về. Không khí lao động hăng say tràn khắp cánh đồng. Những giọt mồ hôi không ngăn được bước chân thoăn thoắt của bà con theo sau máy gặt, đón hạt lúa vào bao cùng niềm vui vô bờ bến. Những bao lúa nặng trĩu được chuyển từ ruộng lên xe, bon bon khắp các đường quê. Sớm mai đây, ruộng lúa chín vàng chỉ còn trơ gốc rạ, sân nhà vàng óng hạt tinh tươm.
Nội tôi bảo, gặt đêm ngày xưa cực lắm, không thong thả và nhẹ nhàng như bây giờ. Hồi đó mọi thứ đều phải dùng sức người. Từ lúc ướm xem lúa đã chín vàng chưa, đến lúc tiến hành cắt, đập rồi mang lúa về sân phơi đều làm thủ công, không có sự hỗ trợ của máy móc gì, ngoài chiếc máy tuốt lúa thô sơ dùng sức của đôi chân để đạp. Đàn bà thì cắt, đàn ông thì đạp máy tuốt lúa, rồi hè nhau gánh lúa về. Ngày đó phương tiện vận chuyển chủ yếu là đôi vai người, sau này mới có xe đạp thồ nhưng cũng phải dùng sức người để thồ nên vẫn vất vả.
Ngày nay đã có máy gặt đập liên hợp làm hết mọi công đoạn, bà con nông dân chỉ việc cầm bao đi sau hứng lúa. Nhanh và gọn nhẹ hơn nhiều. Không còn cảnh người nông dân quần quật cả ngày trên đồng, trong lòng nơm nớp lo không đem lúa về kịp trong đêm, lo trời mưa gió thì vụ mùa thua trắng, lo bữa cơm lưng chén, sách vở con thơ lem luốc màu thiếu thốn.
Trong đêm trăng sáng, những bông lúa vàng ươm trĩu đầy hạt mẩy, bà con nông dân quê tôi ai nấy đều vui.
DIỆU TRANG