Thương hoài bánh tét không nhưn
(VHQN) - Tôi đồ rằng cái sự đơn giản đến mức tối giản của bánh tét không nhưn đã làm thổn thức trái tim bao đứa con xa xứ. Chẳng phải tết này ở Sài Gòn, chị tôi đã reo lên khi mở bọc quà mẹ gửi, thấy hai đòn bánh tét mẹ gói ghém gọn gàng cùng với hũ thịt muối và mấy ký bánh tráng đó sao.
Chưa cần tét bánh, chị đã chắc rằng đó là bánh tét không nhưn. Chị bảo, thèm lắm nhưng chỉ ăn dè chừng đặc sản mẹ gửi vào để thêm nhớ, thêm thương cái mùi vị bánh chỉ có ở nhà mình, quê mình.
Và dường như cũng chỉ có người mẹ hiểu sở thích của những đứa con mới gói ghém đòn bánh tét không nhưn, khiến đứa nào cũng rưng rưng trong mùi hương của yêu thương. Bánh tét không nhưn là “đặc sản” trứ danh ở Đại Lộc quê tôi. Bánh chỉ có nếp trộn với ít dầu phụng, muối, mì chính và đương nhiên là… không có nhưn.
“Sự tích” bánh tét không nhưn vẫn thường được ôn lại mỗi độ gia đình tôi sum vầy ngày xuân. Nhà tôi thời ấy chỉ trồng bắp. Mỗi mùa tết, dì tôi bên kia sông thường đội mủng nếp sang biếu nội tôi. Không có thịt hay đậu xanh để làm nhưn bánh, mẹ tôi chỉ có thể gói những đòn bánh tét, cũng “trong trắng ngoài xanh” như ai, nhưng không có nhưn, trước mẹ để cúng tổ tiên ông bà, sau dành cho mấy đứa con ăn lai rai tới ra Giêng.
Còn “sự tích” loại bánh này ở nhà bạn tôi bắt đầu từ chuyện bạn chỉ thích ăn bánh tét chiên, mà nếu làm nhưn đậu xanh thì khi chiên sẽ dễ cháy và không ngon bằng bánh không nhưn. Mẹ bạn tôi, vì chiều sở thích của con, nên tết năm nào cũng gói riêng mấy đòn bánh tét không nhưn.
Mấy năm nay mẹ tôi không đủ sức để gói bánh nữa, nhưng tết nào mẹ cũng đặt bánh tét không nhưn gửi mấy đứa con, y như rằng đây là món “truyền thống” của gia đình vậy. Nhưng lạ là, không có đòn bánh tét nào ngon như đòn bánh thuở ấu thơ. Cũng nếp, cũng gia vị, cũng cách gói, cách nấu đó thôi, nhưng vẫn không dậy lên trọn vẹn mùi yêu thương. Cái mùi vị đặc trưng từ những đòn bánh của mẹ dường như đã thấm rất sâu trong tâm hồn chúng tôi trên đường đời.
Về Đại Lộc, mua bánh làm quà
Chẳng biết có phải nhờ phù sa của sông Thu Bồn và Vu Gia hay không, mà các thức quà bánh như xôi đường, bánh hột sen, bánh ít ngọt, bánh tổ, bánh tét, bánh khô mè, bánh in, bánh ú tro… có nguyên liệu chính được trồng trên đồng đất Đại Lộc mang hương vị đặc trưng. Thực khách có thể tìm mua trên các sàn thương mại điện tử: dacsanngon3mien.net, dailocphat.org, dacsanngonblog.wordpress.com.Nếu có dịp lang thang khám phá vùng đất với nhiều điểm du lịch sinh thái lý tưởng này, bạn có thể mua sản phẩm truyền thống làm quà.
Các loại bánh cổ truyền như bánh in đậu xanh, bánh hột sen được bày bán tại các cửa hàng, siêu thị mini ở thị trấn Ái Nghĩa, huyện Đại Lộc.
Bánh ú tro: hiện có 2 loại bánh có nhân và không nhân, địa chỉ: Khu Song Mỹ, thị trấn Ái Nghĩa, huyện Đại Lộc.
Dạo quanh các chợ Ái Nghĩa, Quảng Huế, Phú Thuận, dễ dàng nhìn thấy các gian hàng bánh truyền thống Đại Lộc bày bán suốt dãy dài.