Hạ về nhớ hạt ươi bay
Chẳng cần đợi những chú ve kêu râm ran chào hạ, cũng biết là mùa hè đã bắt đầu với cái nóng gay gắt. Cánh đồng trước nhà cậu dạo này chắc đã khô trơ vết rạ, cả cái giếng sâu nhất, nhiều nước nhất trong làng có lẽ cũng cạn dần.
Lại càng thấy nhớ những ngày dù bận thế nào cậu cũng tranh thủ đi tìm lượm bằng được hạt ươi để về chế biến cho chị em tôi nhâm nhi. Nhưng đâu phải lúc nào muốn là cũng được nhâm nhi bởi hạt ươi thuộc hàng hiếm.
Người quê tôi gọi hạt ươi bay vì một đặc điểm rất khác, mỗi hạt ươi đều có một cái đài, khi đến kỳ ươi chín, nhờ cái đài này làm cánh nâng hạt ươi xoay tròn trong không gian rồi rụng trực tiếp xuống gốc hoặc theo gió bay xa hơn một tí.
Bắt đầu mùa lượm hạt ươi là những ngày hè, khi tiết trời miền Trung trở nên nắng gắt. Hồi nhỏ, mỗi khi cậu lên núi lượm hạt ươi tôi thường xin theo nhưng khi lên cấp ba thi thoảng cậu mới gật đầu đồng ý. So với các loại cây trái khác ít nhất mỗi năm có một mùa, nhưng ươi bay bốn năm mới có một vụ.
Đặc biệt, cây ươi thuộc loại thân gỗ cao đến gần 30m nên mỗi khi lên rừng tìm củi, cậu và tôi chỉ còn cách lượm hột xung quanh cây ươi. Có năm trúng mùa ươi, lượm cả một rổ đầy, cậu còn bảo má mang ra chợ bán. Ngày ấy, giá hạt ươi rẻ rề, chủ yếu để bà con cùng chia nhau chút lộc rừng. Hạt ươi bổ dưỡng, mát lành không chỉ là món quà vặt mà còn là vị thuốc dân gian giúp giải độc, chữa bệnh chảy máu cam cho trẻ em…
Món giải khát hạt ươi có cách làm khá đơn giản nhưng cảm giác nôn nao chờ được thưởng thức ly hạt ươi khó tả vô cùng. Chỉ cần một bụm tay dăm đến bảy hạt, rửa sạch, cắt hai đầu, bỏ vào bát hoặc ly, dùng nước đun sôi ngâm hạt ươi chừng mươi phút để hạt nở hết.
Bên cạnh đó, chuẩn bị một nồi nước đường phèn hoặc có thể đường cát. Sau khi ươi đã nở, loại bỏ phần hạt và vỏ, thêm đường cho vừa ăn. Nếu thích béo và đa dạng hương vị thì thêm một ít hạt é, chan chút nước cốt dừa. Thường hạt ươi được thưởng thức với ít đá lạnh, tăng thêm vị ngon thanh tao, không ngọt gắt.
Hạt ươi tuy là món ăn bổ dưỡng nhưng dường như không hề có mặt tại các quán ăn vặt như chè, sinh tố, kem… Vì vậy, cứ hè đến tôi lại ngóng trông một ít hạt ươi bay, để thêm một lần nữa thưởng thức hương vị một thời tuổi thơ nơi quê nhà.