Thơm mát canh rau rừng xứ biển
Mỗi bận dì vào đất liền, ghé lại thăm nhà là lòng tôi cứ rộn lên - dẫu đã qua cái tuổi háo hức chờ quà, bởi chiếc giỏ lỉnh kỉnh tôm, cá khô… Lần này, hương vị biển mát dịu từ đảo Cù Lao Chàm theo chân dì như lan tỏa cả căn bếp nhà tôi là món canh rau rừng nấu ruốc tươi.
Rau rừng xứ đảo Cù Lào Chàm mọc hoang dã ở các chân núi, bờ khe, phiến đá, khá phong phú về chủng loại. Để hái được rau rừng, dì tôi cũng như những người dân trên đảo đi hái từ sớm tinh mơ, có thể len lỏi vào bụi rậm, lúc lại đứng chênh vênh trên những vách đá để hái những sọt rau rừng xanh mướt.
Dì kể, ngày xưa hạt lúa củ khoai trên đảo khan hiếm, cơm còn bữa đói bữa no, người dân ăn rau rừng thay cơm chẳng có gì lạ. Thời gian gần đây, nhiều du khách ra thăm đảo được cư dân chiêu đãi, vị rau ngon đậm đà khó quên nên dần dần rau rừng xứ đảo Cù Lao Chàm trở thành đặc sản khan hiếm. Mỗi khi có dịp vào đất liền, người xứ đảo thường không quên hái hoặc mua một ít rau rừng làm quà cho người thân.
Một điều lạ, rau rừng xứ đảo Cù Lao Chàm có thể giữ nguyên độ tươi xanh trong nhiều ngày, có lẽ nhờ mọc ở nơi sỏi đá nhất, quanh năm đầy nắng, gió và sóng biển nên rau sở hữu một sức sống mãnh liệt. Rau rừng có thể xào, luộc, hấp, nấu canh với tôm, thịt… làm món chi cũng ngon ngọt, hiền lành.
Riêng tôi, thích chút chấm phá mới lạ, thích cảm giác được tận hưởng nhiều hương vị, thế nên canh rau rừng nấu ruốc luôn là lựa chọn số một. Đặc biệt, canh rau rừng nấu ruốc rất “dễ tính”, có thể ăn nóng hoặc nguội và còn có thể ăn kèm cơm hoặc ăn riêng cũng ngon và đủ dưỡng chất, nhất là trong những ngày đầu hạ oi ả nắng như thế này.
Muốn có tô canh rau rừng nấu ruốc thật ngon, điều đầu tiên phải hội tụ đầy đủ nguyên liệu. Con ruốc tuy quen thuộc nhưng không phải khi nào đi chợ cũng sẵn có. Rau rừng lại càng hiếm bởi phải đủ vị rau rừng đảo Cù Lao Chàm (có đến cả chục loại) thì bát canh mới đúng “chất”.
Theo kinh nghiệm dân gian, rau rừng tính ôn hòa, có tác dụng nhuận tràng, bồi bổ nguyên khí. Loại rau này không chỉ chứa các nguyên tố vi lượng như canxi, sắt mà còn có nhiều kali, magie... Riêng ruốc có nhiều thành phần dinh dưỡng cốt yếu, đặc biệt là protein, lại dễ hấp thụ. Với những thành phần trên, canh ruốc tươi nấu rau rừng là món ngon bổ dưỡng và phù hợp với mọi thể trạng.
Thường phải chịu khó ra chợ thật sớm chọn mua được loại ruốc tươi ngon. Ruốc mang về rửa sạch, ướp một tí nước mắm để khi nấu canh, nồi canh thêm phần đậm đà. Tuyệt đối không cho hành ngò vì như vậy làm mất mùi thơm đặc trưng. Sau khi đã chuẩn bị các nguyên liệu đâu vào đấy, bắc nồi nước vừa ăn. Khi nước sôi to, nêm nếm gia vị, cho ruốc vào trước, đun sôi một lúc sau đó mới cho rau vào. Rau vào nồi nước sẽ hạ nhiệt, chờ nước sôi lại cỡ vài phút mới tắt bếp, vậy là đã có thể thưởng thức.
Tô canh rau rừng xứ biển mới nhìn đã thích con mắt. Màu hồng nhẹ của những con ruốc biển điểm xuyết cho màu xanh mát mắt của rau càng tăng thêm vẻ hấp dẫn cho món canh giản dị miệt biển.