Căn cứ cách mạng của vùng đông Tam Kỳ
“Ai về vùng đất Tam Kỳ, ghé thăm Bãi Sậy nhớ ngàn thời xưa”. Trước khi trở thành một điểm đến du lịch của TP.Tam Kỳ thì Bãi Sậy - Sông Đầm là nơi chứng kiến bao cuộc đấu tranh lịch sử của quân và dân vùng đông Tam Kỳ. Có dịp theo chân của những cán bộ Đội công tác vùng đông ngày trước, chúng tôi tường tận hơn về địa danh này.
Bia di tích Bãi Sậy - Sông Đầm. Ảnh: Q.S |
Theo lời của những người dân sinh sống ở đây, Bãi Sậy - Sông Đầm là một vùng đầm nước rộng lớn được hình thành từ thời xa xưa với diện tích tự nhiên khoảng 180ha, mực nước sâu trung bình 1,6m. Trong hai cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp và đế quốc Mỹ xâm lược, nhân dân địa phương các thôn, xã vùng đông Tam Kỳ đã lợi dụng căn cứ Bãi Sậy kết hợp với địa đạo Kỳ Anh che giấu cho các đơn vị vũ trang, du kích, quân chủ lực và đơn vị đặc công, là địa điểm tập kết chuẩn bị lực lượng tiến công đánh vào các cứ điểm của địch như An Hà, Núi Cấm, tỉnh đường Quảng Tín, góp phần giải phóng Tam Kỳ vào ngày 24.3.1975.
Ông Đỗ Xuân Mỹ, cán bộ Đội đặc công huyện Bắc Tam Kỳ giai đoạn 1969 - 1971 tham gia chiến đấu tại đây kể: “Ngày trước sậy ở đây mọc um tùm, che kín hết cả Sông Đầm, anh em chúng tôi sống sót cũng nhờ những bụi sậy này. Do địa hình phức tạp, đầm lầy bao phủ nên muốn đi vào bên trong Bãi Sậy phải là người am hiểu và thông thạo địa hình. Nếu địch có phát hiện thì cũng khó mà tấn công vào được. Nhân dân xung quanh đây đều là cơ sở của ta nên không thiếu lương thực, thuốc men chuyển vào cung cấp cho cán bộ hoạt động”.
Đối với ông Nguyễn Thành Hưng - cán bộ phụ trách 3 Đội công tác vùng đông huyện Bắc Tam Kỳ giai đoạn 1964 - 1973, Bãi Sậy - Sông Đầm gắn liền với cuộc đời ông kể từ khi thoát ly tham gia hoạt động cách mạng đến ngày giải phóng quê hương. Ông Hưng cho biết, nơi đây cũng là căn cứ cách mạng của toàn huyện Bắc Tam Kỳ kể từ kháng chiến chống Pháp rồi đến chống Mỹ. Đặc biệt, đây cũng là nơi tập hợp các cánh quân chủ lực của ta để chuẩn bị lực lượng tiến đánh tỉnh đường Quảng Tín. Ông Nguyễn Thành Hưng nhớ lại: “Năm 1966, quân du kích từ căn cứ Bãi Sậy - Sông Đầm đã bí mật tấn công vào cơ quan của địch đặt tại núi Cấm diệt gọn một tiểu đoàn cộng hòa. Tiếp đến, vào năm 1968, cũng tại căn cứ này, lực lượng du kích địa phương phối hợp với Đội công tác Huyện đội Bắc Tam Kỳ tổ chức hành quân đánh đồn An Hà tiêu diệt đại đội biệt kích của địch. Từ đó, quân ta liên tiếp mở các đợt phản công địch tiến đến giải phóng Tam Kỳ vào năm 1975”.
Hòa bình lập lại trên vùng đất này đã 44 năm, Bãi Sậy - Sông Đầm ngày nay đã có nhiều đổi thay. Tuy nhiên, những câu chuyện về năm tháng hào hùng của quân và dân vùng đông Tam Kỳ vẫn mãi ghi dấu tại nơi đây để nhắc nhở thế hệ mai sau tưởng nhớ công ơn của thế hệ đi trước và cùng chung tay gìn giữ đất này.
QUANG SƠN - LÊ THU