Trang đời mở
Câu chuyện phát triển Khu Kinh tế mở Chu Lai luôn gợi những điều suy ngẫm, trăn trở suốt thập kỷ qua.
Được thành lập theo Quyết định số 108/2003/QĐ-TTg ngày 5.6.2003 của Thủ tướng Chính phủ, Chu Lai mang kỳ vọng tạo đòn bẩy quan trọng cho vùng kinh tế trọng điểm Trung Bộ. Tuy nhiên, 10 năm qua, một chữ “mở” của Chu Lai vẫn chưa đi hết trang đời của đứa con được khai sinh trên vùng xứ Quảng.
Mở với khao khát thành khu kinh tế thí điểm những cơ chế, chính sách thông thoáng nhất của Việt Nam.
Mở với mô hình khu thuế quan và phi thuế quan mà nhiều nơi trên thế giới áp dụng hiệu quả.
Mở với con đường đầy ước mộng tiếp nối thương cảng quốc tế sầm uất xứ Đàng Trong một thời, để có bước chuyển hội nhập toàn cầu thành công. (…)
Song, những kỳ vọng, khao khát ấy vẫn là những trang đang mở ra ở phía trước, còn hiện tại “chiếc áo chật của cơ chế chính sách” như các nhà quản lý, nhà đầu tư, doanh nghiệp, chuyên gia nêu lên trong số báo Quảng Nam cuối tuần này khiến những người quan tâm đến Chu Lai phải tiếp tục suy ngẫm. Vì rằng, mở mà chưa thông thoáng, mở mà còn những rào cản kỹ thuật, mở không đồng bộ… thì Chu Lai cũng khó có ưu thế vượt trội trong hành trình phát triển.
Điều khiến chúng ta cảm thấy còn niềm tin yêu lớn với Chu Lai, là sự nỗ lực không ngừng nghỉ suốt cả thập kỷ qua để thay đổi diện mạo vùng đất nghèo. Hơn thế, Chu Lai đóng góp già nửa nguồn thu ngân sách của Quảng Nam, giải quyết hàng chục nghìn lao động, tạo động lực lớn cho chuyển dịch kinh tế theo hướng công nghiệp, hiện đại. Chúng ta cũng nhìn lại, với 2 đầu của tỉnh, KCN Điện Nam – Điện Ngọc phía Bắc và Chu Lai phía Nam, chính là 2 cái mấu đòn gánh cho công nghiệp Quảng Nam. KCN Điện Nam – Điện Ngọc là một mô hình KCN thành công khi đã cho các nhà đầu tư thuê khoảng 201,2ha đất, cơ bản lấp đầy giai đoạn 1 và 90% giai đoạn 2. Sau 15 năm, KCN đã thu hút 48 dự án đầu tư (không kể các dự án mở rộng sản xuất) với tổng vốn đầu tư hơn 2.104,8 tỷ đồng và 289,117 triệu USD, giải quyết việc làm cho hơn 21.000 lao động. Còn Chu Lai, dù chưa thành công như mong đợi nhưng lượng thu hút đầu tư, đóng góp ngân sách vượt gấp nhiều lần KCN Điện Nam – Điện Ngọc. Thế “mở” ở đây có thể thuyết phục tính khả thi bằng kết quả thực tế trước hết của tầm địa phương.
Nói khác đi, bà mẹ nghèo Quảng Nam đã sinh ra “hai đứa con cưng” của ngành công nghiệp và đều tìm cách mở lối đi. Đứa con Chu Lai được gắn một trang đời mở bởi không chỉ nhằm phát triển công nghiệp nội địa mà còn hướng đến quốc tế, không chỉ ấp ủ khao khát mở ra mặt đất mà còn mở cửa bầu trời và biển cả. Không kể thời gian thai nghén, chỉ tính quãng 10 năm ra đời, Chu Lai có thể đã đi xa hơn nếu ít gặp sóng gió, trở lực, gập ghềnh. Tuổi dậy thì để trưởng thành phía trước của Chu Lai cần được bà mẹ Việt Nam bảo bọc, với quy mô đầu tư mạnh hơn từ Trung ương, để tiếp thêm sức mạnh mà bước ra thế giới.
Và, trang đời mở của Chu Lai luôn cần nối rộng vòng tay xúc tiến đầu tư quốc tế để có bước chuyển chiến lược khi Việt Nam tiến đến gia nhập TPP (Hiệp định Đối tác kinh tế chiến lược xuyên Thái Bình Dương).
ĐIỆN NAM