Lạc quan chưa?
Trong bộn bề khó khăn, thách thức mà dự báo tăng trưởng rất dè dặt thì những kết quả thực hiện các chỉ tiêu kinh tế - xã hội đã đạt được trong 10 tháng qua của Quảng Nam là khá ấn tượng. Nông nghiệp được mùa. Công nghiệp tăng trưởng. Số thu ngân sách đạt gần 6.790 tỷ đồng, bằng 98% dự toán năm, trong đó thu nội địa hơn 4.800 tỷ đồng. (Cuối tháng 10 năm ngoái, tổng thu ngân sách chỉ đạt hơn 5.200 tỷ đồng, bằng 77% dự toán năm; thu nội địa hơn 3.750 tỷ đồng). Môi trường đầu tư đã ấm lên với tín hiệu vui khi thu hút được 9 dự án đầu tư nước ngoài (FDI), tổng vốn đầu tư 72 triệu USD, tăng 2 dự án so với cùng kỳ và nâng tổng số dự án FDI còn hiệu lực lên 104 dự án.
Những con số nêu trên thật đáng khích lệ, nhưng câu chuyện tăng trưởng bền vững đã có thể lạc quan chưa? Hẳn chưa thể lạc quan quá! Bởi vì, số thu ngân sách phụ thuộc rất nhiều vào một doanh nghiệp là Công ty cổ phần Ô tô Trường Hải. Nếu thị trường ô tô biến động tiêu cực thì nguồn thu bị tác động xấu tức thì. Và, mặc dù hiện tại nguồn thu đạt khá nhưng cũng không đủ bù chi. Do vậy, nhiều chương trình, dự án vẫn đang khát vốn.
Đi sâu hơn vào hoạt động doanh nghiệp – lực lượng chính tạo nguồn thu ngân sách, thì vẫn còn những khó khăn vướng mắc. Trong 10 tháng qua, số doanh nghiệp mới thành lập là 544, giảm hơn 4% so với cùng kỳ, trong khi đó có đến 285 doanh nghiệp bị thu hồi giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh, 98 doanh nghiệp giải thể và 106 doanh nghiệp tạm ngừng hoạt động (tăng 7%). Theo dõi các kỳ tiếp doanh nghiệp của tỉnh gần đây thấy có các vấn đề về nợ thuế, nợ bảo hiểm xã hội, nợ lương người lao động của doanh nghiệp… Có doanh nghiệp cũng bị nhà đầu tư nợ; công trình, dự án hoàn thành nhưng chưa quyết toán nên chưa được giải ngân.
Vì vẫn còn những khó khăn về tài chính nên nhiều người cho rằng cần tiếp tục thắt chặt chi tiêu. Tuy nhiên, trong thời buổi kinh tế khó khăn, tiết kiệm chi tiêu, dành dụm cho những ngày thiếu thốn là suy nghĩ chỉ đúng ở bình diện cá nhân. Còn về mặt xã hội, nếu ai cũng giảm chi tiêu; ngân sách đầu tư phát triển kinh tế - xã hội giảm, thì sẽ dẫn đến tình trạng sản xuất đình đốn, khủng hoảng. Do đó, các biện pháp kích cầu rất cần thiết để tiếp tục tạo động lực phát triển. Đồng thời, cần nghiên cứu cơ chế chính sách tạo môi trường đầu tư thuận lợi hơn nữa để càng có nhiều doanh nghiệp làm ăn được, tăng doanh số, thì nguồn thu mới tăng. Làm thế nào để nguồn thu không phụ thuộc quá lớn vào một doanh nghiệp, nghĩa là cần xây dựng một cộng đồng doanh nghiệp mạnh làm nền tảng cho nền sản xuất, kinh doanh. Đặc biệt, hẳn cần tính toán cơ cấu lại nguồn thu và phải nuôi dưỡng nguồn thu thì mới phát triển bền vững được.
Mừng với những kết quả từ nỗ lực tăng thu ngân sách, song để Quảng Nam trở thành tỉnh giàu, vươn lên tốp những tỉnh có nguồn thu đủ bù chi, là hành trình còn nhiều khó khăn, đòi hỏi nỗ lực lớn suốt nhiều năm tháng.
ĐĂNG QUANG