Rắc rối từ việc xác định vị trí đất theo... xứ đồng
Hơn 15 hộ dân xã Tam Anh Nam (Núi Thành) có đất ruộng bị ảnh hưởng bởi Dự án đầu tư xây dựng và kinh doanh cơ sở hạ tầng Khu công nghiệp Thaco Chu Lai (giai đoạn 2) có đơn khiếu nại yêu cầu xác định lại vị trí đất bị thu hồi sau khi UBND huyện phê duyệt áp giá bồi thường, hỗ trợ.
Yêu cầu xác định lại vị trí đất
Theo thông tin từ cuộc đối thoại về nội dung trên do Thanh tra tỉnh chủ trì vừa qua, Dự án đầu tư xây dựng và kinh doanh cơ sở hạ tầng Khu công nghiệp Thaco Chu Lai (giai đoạn 2) có hơn 1.000 thửa đất bị ảnh hưởng phải thu hồi, với tổng diện tích hơn 450ha.
Đến nay, còn 16 hộ dân chưa đồng thuận, cho rằng quyền lợi mình bị ảnh hưởng khi chính quyền địa phương xác định vị trí đất theo… xứ đồng để áp giá bồi thường, hỗ trợ. Bởi nó không phù hợp với thực tế sử dụng đất sau khi đã được dồn điền đổi thửa theo tiêu chí xây dựng nông thôn mới. Kể cả dẫn chứng, so bì với các hộ có đất liền kề xung quanh mình nhưng lại được xác định ở vị trí khác và được áp dụng mức giá bồi thường, hỗ trợ cao hơn.
Trường hợp khiếu nại của bà Châu Thị Vui (thôn Xuân Ngọc, xã Tam Anh Nam) là một ví dụ. Bà Vui cho rằng, UBND huyện thực hiện bồi thường, hỗ trợ thửa đất số 1019 (đất chuyên trồng lúa, có diện tích 1.820,9m2), tờ bản đồ số 6-2020 theo vị trí số 3 là không đúng và yêu cầu bồi thường, hỗ trợ theo vị trí 1.
Theo tính toán, nếu được xác định đất ở vị trí 1, thì mức bồi thường, hỗ trợ của gia đình bà đối với diện tích đất trên tăng thêm hơn 100 triệu đồng so với mức đã được UBND huyện Núi Thành phê duyệt gần 241 triệu đồng.
Bà Vui chia sẻ, khi thực hiện dồn điền đổi thửa, gia đình bà đã hiến hơn 1 sào đất để làm mương nội đồng; nếu lần này, thu hồi thêm 1.820,9m2 (3,6 sào) thì gia đình không còn đất sản xuất.
Với đơn giá bồi thường 30 nghìn đồng/m2, bà Vui lo cho sinh kế của gia đình gồm 6 khẩu trong thời gian đến. Vậy nên, bà khiếu nại yêu cầu ngành chức năng xác định lại vị trí đất theo hiện trạng sử dụng đất sau khi thực hiện dồn điền đổi thửa, chứ không thể xác định theo xứ đồng để áp giá bồi thường, hỗ trợ. Như vậy sẽ rất thiệt thòi và bà mong muốn được “ứng xử” công bằng như những hộ dân có ruộng liền kề xung quanh nhưng được xác định vị trí đất số 1.
Không có cơ sở giải quyết
Trên cơ sở xác minh, Thanh tra tỉnh cho rằng, theo quy định tại Tiết c, Điểm 1.6, Khoản 1. Mục IV Quyết định số 2708 ngày 26.5.2020 của UBND huyện Núi Thành về Quy định bảng chi tiết vị trí nhóm đất nông nghiệp thời kỳ 2020 – 2024 trên địa bàn huyện quy định: “Đối với xã Tam Anh Nam quy định loại đất trồng lúa nước và đất trồng cây hàng năm khác thuộc xứ đồng “bà Thậm” thôn Xuân Ngọc và các khu vực còn lại của thôn có vị trí 3”.
Đồng thời theo bảng tổng hợp lập ngày 12.7.2021 của UBND xã Tam Anh Nam xác định vị trí thửa đất 1019 của bà Châu Thị Vui thuộc xứ đồng “bà Thậm” có vị trí 3.
Mặt khác, hiện trạng thửa đất có khiếu nại của bà Vui đang sử dụng là đất trồng lúa có vị trí 3 là đúng. Do đó, việc xác định vị trí thửa đất để tính giá trị bồi thường cho hộ bà Vui theo vị trí 3 là đúng quy định. Bà Vui yêu cầu bồi thường theo vị trí 1 là không có cơ sở xem xét giải quyết.
Với góc độ chuyên môn, đại diện Sở TN-MT giải thích, quy định về việc xác định vị trí thửa đất theo 1, 2, 3 không do tỉnh đặt ra mà căn cứ vào hướng dẫn của Bộ TN-MT tại Thông tư 36.
Vị trí 1 là vị trí đất có các điều kiện tự nhiên thuận lợi nhất cho quá trình sản xuất. Tại bảng giá đất thời kỳ 2020 - 2024 theo Quyết định 24 ngày 20.12.2019, UBND tỉnh giao cho huyện Núi Thành căn cứ điều kiện tự nhiên để quy định bảng giá đất.
Lý giải thêm cho câu hỏi tại sao không áp dụng xác định vị trí đất ở sau thời điểm đã thực hiện dồn điền đổi thửa mà lại căn cứ theo xứ đồng trước đây, theo ông Trương Văn Trung – Phó Chủ tịch UBND huyện Núi Thành, việc xác định giá đất của UBND huyện Núi Thành căn cứ trên đề nghị của UBND xã Tam Anh Nam. Các hộ có đất bị ảnh hưởng nằm ở xứ đồng “bà Thậm” đều được xác định đất vị trí 3.
Cũng do UBND xã Tam Anh Nam thống kê xác định vị trí đất “kỹ quá”, còn các xã khác trên địa bàn huyện chỉ xác định một vị trí đất nhằm tạo thuận lợi cho công tác quản lý nhà nước và cả việc bồi thường, thu hồi đất bị ảnh hưởng bởi dự án.
Rõ ràng là có bất cập, cũng ruộng lúa nước hai vụ, có thủy lợi tưới tiêu như nhau nhưng ở các xứ đồng khác nhau thì được xác định vị trí đất khác nhau. Việc xác định lại vị trí đất này rất khó, còn yêu cầu thay đổi vị trí đất theo từng thửa thì huyện không thể làm được.