Vườn ươm cây giống lâm nghiệp chết hàng loạt: Do nhân tai hay thiên tai?

Nhận thông tin phản ánh qua đường dây nóng, chúng tôi về xã Quế An gặp ông Nguyễn Hồng Dũng để tìm hiểu tình hình. Ông Dũng cho biết, hơn 15 năm qua, gia đình ông gắn bó với nghề ươm cây giống lâm nghiệp, chủ yếu là keo lai giâm hom. Bình quân mỗi năm, vườn ươm của ông cung ứng ra thị trường hơn 1 triệu cây giống. Đồng thời cơ sở này cũng là đầu mối nhập cây giống từ nhiều nơi khác về rồi tiến hành phân phối, tiêu thụ ở các huyện miền núi trong tỉnh như Phước Sơn, Nam Giang, Nam Trà My, Tiên Phước, Hiệp Đức… với số lượng từ 2 - 3 triệu cây/năm.

Hằng năm, mô hình sản xuất - kinh doanh này đạt tổng doanh thu gần 500 triệu đồng, sau khi trừ chi phí thì gia đình ông Dũng có mức lãi ròng không dưới 250 triệu đồng. Nhiều năm nay, cơ sở của ông tạo công ăn việc làm ổn định cho 10 lao động ở địa phương với mức thu nhập bình quân 6 triệu đồng/người/tháng.

Tuy nhiên, các đợt mưa lũ và gió bão vừa qua khiến vườn ươm của ông Nguyễn Hồng Dũng bị thiệt hại nặng nề, bởi gần như toàn bộ cây giống bị ngập úng, chết dần.

Ông Dũng nói: “Gia đình tôi bố trí 2 khu vực ươm cây giống với tổng diện tích hơn 9.000m². Trong đó, có khoảng 30.000 cây keo mẹ ở cánh đồng Giang và nằm sát vách khu tập kết rác thải của thôn Thắng Đông. Do khu tập kết rác này nằm ở phía trên, lượng rác khá lớn tồn đọng rất lâu nên khi mưa lớn kéo dài, rác thải và nước thải từ đây đổ dồn xuống vườn ươm. Theo tôi, đây là nguyên nhân chính khiến toàn bộ cây keo mẹ chết, thiệt hại hơn 90 triệu đồng. Ngoài ra, một nguyên nhân nữa là đất cát từ khu vực nghĩa trang nhân dân đang thi công gặp mưa lớn kéo dài đổ tràn xuống vườn ươm lấp cây giống. Không chỉ vậy, một khu vườn ươm khác có số lượng 200.000 cây cũng bị chết hàng loạt do gió bão và mưa lớn gây ngập úng nặng, khiến tôi mất trắng 140 triệu đồng, đó là chưa tính công vận chuyển, chăm bón. Thời gian đến, tôi mong chính quyền địa phương sớm di dời bãi tập kết rác này và có cơ chế, chính sách hỗ trợ để gia đình tôi khôi phục sản xuất”.

Cũng theo ông Dũng, đối với 30.000 cây keo mẹ nêu trên, nếu không gặp sự cố vừa qua thì trong vòng 6 năm tới ông có thể nhân ra hàng triệu cây con giống phục vụ thị trường.

Không chỉ ông Nguyễn Hồng Dũng, một số người dân địa phương cũng nhận định, chính nước thải từ khu tập kết rác ở thôn Thắng Đông của xã Quế An là nguyên nhân hàng đầu khiến cây keo mẹ chết la liệt. Thế nhưng, trao đổi với phóng viên Báo Quảng Nam, ông Lương Văn Phước - Chủ tịch UBND xã Quế An cho rằng, vườn ươm cây giống của ông Nguyễn Hồng Dũng bị chết hàng loạt không phải do rác thải và nước thải tồn đọng từ khu tập kết rác của xã chảy tràn xuống. Theo ông Phước, khu vực vườn ươm này trước đây là đất canh tác lúa, thường xuyên bị ngập nước khi trời mưa lớn. Trong 2 tháng qua, mưa to xuất hiện nhiều đợt kéo dài, nước từ trong núi liên tục chảy ra với lưu lượng lớn. Trong khi đó, hệ thống thoát nước tại khu vực vườm ươm của ông Dũng không đảm bảo nên dẫn đến cây giống bị ngập úng nặng và hư thối.

“Ngay sau khi nhận được phản ánh của ông Nguyễn Hồng Dũng, chính quyền địa phương đã cử cán bộ đi kiểm tra thực tế và nhanh chóng phối hợp với các đơn vị liên quan xử lý lượng rác thải tồn đọng tại khu tập kết cũng như bị trôi chảy xuống mương. Đối với đề nghị của ông Nguyễn Hồng Dũng về việc có cơ chế, chính sách hỗ trợ khắc phục thiệt hại thì chúng tôi không có cơ sở giải quyết” - ông Phước nói.

HOÀI NHI