Đất tranh chấp vẫn cấp bìa đỏ?
Vụ tranh chấp đất đai giữa mẹ chồng và con dâu kéo dài nhiều năm nay, qua 2 lần xét xử của tòa án nhưng vẫn chưa có hồi kết.
 |
| Bà Hoa bên ngôi nhà gắn liền với mảnh đất 82m2 đang tranh chấp. Ảnh: T.H |
Hai bản án trái chiều
Bà Nguyễn Thị Hoa trú tại khối phố An Trung, thị trấn Tân An (Hiệp Đức) cho biết: Năm 1984, bà và ông Trương Minh Tuấn kết hôn. Năm 1995, vợ chồng bà được cha mẹ chồng là ông Trương Vệ - bà Lê Thị Thu đồng ý cho hố trũng sát bên để làm nhà. Sau khi được cha mẹ chồng đồng ý (không có giấy tờ gì) vợ chồng bà Hoa tiến hành cải tạo đổ đất làm nền và năm 2000 xây dựng căn nhà cấp 4 trên diện tích 100m2. Trong quá trình sử dụng đất gắn với nhà ở, vợ chồng bà Hoa đều nộp thuế nhà đất đầy đủ theo quy định. Tháng 7.2011, vợ chồng bà Hoa ly hôn, 2 người không yêu cầu tòa án giải quyết về tài sản đất và ngôi nhà tồn tại trên diện tích này. Ngày 21.11.2011, UBND huyện Hiệp Đức cấp bìa đỏ đứng tên bà Lê Thị Thu (mẹ ruột ông Tuấn) đối với toàn bộ khu đất (trong đó bao trùm cả thửa đất và ngôi nhà gắn liền với đất nói trên) mà bà Hoa đang ở cho đến nay. Ngày 14.12.2011, bà Thu tặng cho vợ chồng con trai của bà là Trương Minh Phương - Nguyễn Thị Ánh Nguyệt 150m2; diện tích còn lại trong bìa đỏ của bà Thu là 100m2. Ngày 26.8.2013, UBND huyện Hiệp Đức thu hồi 18m2 trong thửa đất 100m2 mà bà Hoa làm nhà ở để thực hiện dự án mở rộng đường. Như vậy, diện tích còn lại 82m2. Ngày 29.4.2016, Sở TN-MT cấp đổi bìa đỏ cho bà Thu với thửa đất nói trên.
Trên giấy tờ pháp lý, diện tích đất 82m2 của bà Thu, nhưng thực tế gia đình bà Hoa (các con và mẹ ruột bà Hoa) đã, đang sử dụng từ ngày xây dựng đến nay. Chính vì vậy, bà Lê Thị Thu đã đâm đơn khởi kiện yêu cầu bà Hoa trả lại tài sản. Tại cấp sơ thẩm, TAND tỉnh không chấp nhận yêu cầu khởi kiện của bà Lê Thị Thu về việc buộc bà Hoa trả lại 82m2 đất tại thửa số 23, tờ bản đồ số 4 tại khối phố An Trung, thị trấn Tân An. Đồng thời chấp nhận yêu cầu của bà Hoa về việc hủy bìa đỏ của Sở TN-MT đã cấp cho bà Thu ngày 29.4.2016. Tuy nhiên, khi phúc thẩm, TAND cấp cao tại Đà Nẵng lại phán quyết hoàn toàn ngược lại với bản án sơ thẩm của TAND tỉnh. Tại Bản án số 32/2017/DS-PT, ngày 2.6.2017, TAND cấp cao tại Đà Nẵng đã chấp nhận một phần yêu cầu khởi kiện của bà Thu về việc buộc bà Hoa trả lại 82m2 đất; đồng thời không chấp nhận một phần yêu cầu của bà Hoa là hủy bìa đỏ của Sở TN-MT cấp cho bà Thu. Bà Lê Thị Thu được quyền sở hữu ngôi nhà cấp 4, thay vào đó bà Thu hoàn trả lại cho bà Hoa 27.170.000 đồng và ông Trương Minh Tuấn 27.170.000 đồng.
Đất tranh chấp vẫn cấp bìa đỏ
Bà Hoa bức xúc nói: “Việc tòa phúc thẩm buộc tôi trả lại 82m2 đất là hoàn toàn thiếu căn cứ và trái pháp luật. Bởi diện tích này vợ chồng tôi đã cải tạo, bồi đắp, làm nhà kiên cố và sử dụng suốt 11 năm liền không có tranh chấp với ai. Tuy nhiên, khi vợ chồng tôi ly hôn, bà Thu mới lén lút đi làm bìa đỏ đứng tên mình và kê khai cả ngôi nhà mà trước đây tôi với ông Tuấn xây dựng rồi khởi kiện để đòi lại đất là quá nhẫn tâm”. Bà cũng cho rằng, sở dĩ bà đâm đơn tố cáo nhờ chính quyền huyện Hiệp Đức can thiệp là việc cấp bìa đỏ năm 2011 của UBND huyện, sau đó Sở TN-MT cấp đổi bìa đỏ cho bà Thu là vi phạm nghiêm trọng pháp luật, không đúng thực tế. Bởi, bà Thu không phải là người đang sử dụng diện tích đất trên. “Tại sao cán bộ biết rõ trên đất có ngôi nhà ở của vợ chồng tôi đang ở, 10 năm đóng thuế nhà đất liên tục mà vẫn cấp bìa đỏ cho bà Thu - không phải là người sử dụng đất” - bà Hoa nói.
Ông Nguyễn Mậu Hóa - Phó Trưởng phòng TN-MT huyện Hiệp Đức khẳng định, việc cấp bìa đỏ cho bà Lê Thị Thu năm 2011 của UBND huyện Hiệp Đức là sai. Sai ở chỗ tài sản trên đất của bà Hoa mà cấp bao trùm lên bìa đỏ cho bà Thu. Theo quy định của Luật Đất đai, đất đang tranh chấp thì không thể cấp bìa đỏ nếu như chưa có bản án có hiệu lực của cơ quan tòa án. Thêm nữa, trong khi chưa xử lý dứt điểm vụ việc thì năm 2016 Sở TN-MT tiếp tục cấp đổi bìa đỏ mới cho bà Thu. “Cái sai cũ chưa kịp xử lý thì lại tiếp tục xảy ra cái sai mới. Về nguyên tắc đất tranh chấp phải để nguyên hiện trạng, không thu hồi bìa đỏ cũ, trong khi cơ quan chức năng khi cấp mới đã thu hồi bìa đỏ cũ” - ông Hóa cho biết thêm. Thế nhưng, trong một văn bản ngày 12.8.2016, ý kiến của Sở TN-MT cho rằng, việc tiếp nhận, giải quyết hồ sơ, cấp bìa đỏ, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất cho bà Thu là đúng quy định pháp luật. Tuy vậy, Bản án sơ thẩm của TAND tỉnh sau đó đã chấp nhận yêu cầu của bà Hoa là hủy bìa đỏ của Sở TN-MT đã cấp cho bà Thu ngày 29.4.2016.
Sở dĩ vụ tranh chấp đất đai kéo dài năm này qua năm nọ do trước đây các ngành chức năng của huyện Hiệp Đức đã sơ suất, cẩu thả trong xác lập hồ sơ, xác minh thực tế khi cấp bìa đỏ cho bà Lê Thị Thu (cấp bao trùm luôn cả tài sản của vợ chồng bà Hoa - ông Tuấn gắn liền với đất). Trong khi thực tế vợ chồng bà Hoa - ông Tuấn đã bỏ tiền xây nhà, sử dụng liên tục ngôi nhà (tài sản) trên đất, điều này cũng được bà Thu thừa nhận. Về hướng giải quyết, ông Nguyễn Như Công - Chủ tịch UBND huyện Hiệp Đức cho biết, vì bà Hoa có đơn tố cáo nên chính quyền đang chỉ đạo các cơ quan chức năng thanh tra lại quá trình đo đạc, trình tự thủ tục cấp bìa đỏ trước đây có đúng quy định của pháp luật hay không. “Khi nào có kết quả thanh tra, địa phương sẽ công bố với cơ quan ngôn luận” - ông Công nói.
TRẦN HỮU