Dự thảo Luật Bảo hiểm xã hội (sửa đổi): Xây dựng hệ thống bảo hiểm xã hội đa tầng

Bám sát Nghị quyết 28

Theo ông Lê Hùng Sơn - Phó Tổng Giám đốc BHXH Việt Nam, dự thảo Luật BHXH (sửa đổi) bám sát các mục tiêu của Nghị quyết số 28 ngày 23/5/2018 của Ban Chấp hành Trung ương khóa XII về cải cách chính sách BHXH.

Nhằm thể chế hóa những quan điểm, mục tiêu đề ra trong Nghị quyết số 28, đặc biệt trong việc mở rộng diện bao phủ BHXH theo lộ trình điều chỉnh năm tuổi nghỉ hưu phù hợp với từng thời kỳ thì cần có giải pháp, thể hiện bằng những quy định cụ thể trong dự thảo luật.

Dự thảo Luật BHXH (sửa đổi) bám vào 5 chính sách đã được Quốc hội thông qua, bao gồm: xây dựng hệ thống BHXH đa tầng, linh hoạt; mở rộng diện bao phủ đối tượng tham gia BHXH; mở rộng diện bao phủ đối tượng thụ hưởng BHXH (lương hưu, BHXH hằng tháng và trợ cấp hưu trí xã hội); bổ sung nội dung quy định quản lý thu, đóng BHXH; đa dạng hóa danh mục, cơ cấu đầu tư quỹ BHXH theo nguyên tắc an toàn, bền vững, hiệu quả.

BHXH Việt Nam khẳng định, việc sửa Luật BHXH bám vào định hướng chính trị với các nhóm cải cách chính sách BHXH, mục tiêu xây dựng BHXH Việt Nam đa tầng, hiện đại và từng bước phù hợp với thông lệ quốc tế.

Trong đó, dự thảo luật bám sát nhóm chính sách đã thể chế như điều chỉnh tuổi nghỉ hưu, các gói chính sách, giao nhiệm vụ cho các cấp chính quyền. Việc phát triển, mở rộng BHXH gặp không ít khó khăn vì đây là chính sách gắn chặt với quyền lợi của người dân và người lao động.

Thực tế cho thấy, chính sách BHXH tới nay bao phủ được 38% lực lượng lao động là sự cố gắng rất lớn. Chính vì vậy, việc tham gia xây dựng nhằm hoàn thiện Luật BHXH là trách nhiệm lớn của toàn hệ thống chính trị.

Theo đại diện ILO tại Việt Nam, dự thảo Luật BHXH sửa đổi đã có nhiều thay đổi về chế độ BHXH bắt buộc và tự nguyện; trợ cấp hưu trí xã hội; mở rộng bao phủ với người lao động thời vụ, bán thời gian; khuyến khích sự tham gia BHXH tự nguyện của người lao động phi chính thức với việc tăng trợ cấp mức đóng, bổ sung trợ cấp ngắn hạn.

Đáng chú ý là hướng mở rộng phạm vi đối tượng đóng BHXH liên quan đến nhóm đối tượng làm việc theo hợp đồng và nhóm đối tượng ở khu vực phi chính thức.

Đảm bảo quyền lợi cho người lao động

Dự thảo Luật BHXH (sửa đổi) cụ thể hóa quy định 11 nội dung lớn, bao gồm: bổ sung trợ cấp hưu trí xã hội để hình thành hệ thống BHXH đa tầng; mở rộng đối tượng tham gia BHXH bắt buộc; bổ sung quyền lợi hưởng các chế độ ốm đau, thai sản đối với người hoạt động không chuyên trách ở xã, phường, thị trấn; bổ sung chế độ thai sản vào chính sách BHXH tự nguyện; giảm điều kiện về số năm đóng BHXH tối thiểu để được hưởng lương hưu hằng tháng từ 20 năm xuống 15 năm; quy định hưởng BHXH 1 lần; bổ sung quy định quản lý thu, đóng BHXH nhằm xử lý tình trạng trốn đóng BHXH; về căn cứ đóng BHXH bắt buộc; sửa đổi các quy định gắn với tiền lương khu vực Nhà nước phù hợp với định hướng của Nghị quyết số 27-NQ/TW; sửa đổi, bổ sung về đa dạng hóa danh mục, cơ cấu đầu tư Quỹ BHXH theo nguyên tắc an toàn, bền vững, hiệu quả; chi phí quản lý BHXH.

Dự thảo cũng bổ sung quy định trách nhiệm của các cơ quan trong xác định và quản lý đối tượng thuộc diện tham gia BHXH; sửa đổi, bổ sung nhiều biện pháp xử lý, chế tài xử lý tình trạng trốn đóng BHXH, bao gồm: quy định nộp số tiền tính trên số tiền trốn đóng (như lĩnh vực thuế); quyết định ngừng sử dụng hóa đơn đối với người sử dụng lao động trốn đóng BHXH từ 6 tháng trở lên; quyết định hoãn xuất cảnh đối với người sử dụng lao động trốn đóng BHXH từ 12 tháng trở lên; cơ quan BHXH kiến nghị khởi tố đối với trường hợp có dấu hiệu phạm tội trốn đóng BHXH theo quy định của Bộ luật Hình sự.

Ngoài ra, để bảo đảm quyền lợi của người lao động, dự thảo luật bổ sung trách nhiệm của người sử dụng lao động phải bồi thường cho người lao động nếu không tham gia hoặc tham gia BHXH bắt buộc không đầy đủ, kịp thời mà gây thiệt hại đến quyền, lợi ích hợp pháp của người lao động.

Liên quan vấn đề này, nhiều ý kiến thống nhất cao với định hướng cần có quy định chế tài đủ mạnh để xử lý đối với các trường hợp trốn đóng, chậm đóng BHXH bắt buộc; đồng thời đề nghị cần phân biệt rõ hành vi trốn đóng và chậm đóng BHXH.

Triển khai đợt giám sát sử dụng thẻ bảo hiểm y tế tại cơ sở khám chữa bệnh

BHXH tỉnh triển khai đợt giám sát người bệnh sử dụng thẻ BHYT để khám chữa bệnh (KCB) tại các cơ sở KCB trên địa bàn tỉnh trong những tháng cuối năm 2023.

Theo BHXH tỉnh, đợt giám sát này nhằm phòng ngừa, phát hiện và xử lý vi phạm trong việc chấp hành pháp luật về BHYT, phát hiện những hạn chế và sai phạm để kịp thời chấn chỉnh.

Qua đó nhằm khắc phục tình trạng mượn, sử dụng thẻ BHYT sai quy định, tăng cường hiệu quả và nâng cao nhận thức của người sử dụng thẻ BHYT và của cơ sở KCB.

BHXH tỉnh yêu cầu quá trình giám sát thẻ BHYT phải đúng người, đúng thẻ, chính xác, khách quan, dân chủ, công khai, có trọng tâm, trọng điểm, tuân thủ quy định hoạt động của các cơ sở KCB, của cơ quan BHXH và các quy định pháp luật khác có liên quan.

Khi thực hiện phải thận trọng, hợp lý, tránh tình trạng gây phiền hà cho người bệnh trong công tác KCB BHYT. Trong đó, mỗi phòng nghiệp vụ BHXH tỉnh và mỗi BHXH các huyện, thị xã, thành phố là một tổ giám sát tại địa phương phụ trách.

Việc giám sát được thực hiện trong và ngoài giờ hành chính (chú trọng các ngày nghỉ cuối tuần, nghỉ lễ hoặc buổi tối), mỗi tháng giám sát tối thiểu là 2 lần/cơ sở KCB (mỗi lần cách nhau một tuần).( D.LỆ)

Tỷ lệ trả hồ sơ đúng hẹn của ngành BHXH đạt hơn 98%

Theo BHXH tỉnh, từ đầu năm đến hết tháng 9/2023, tỷ lệ hồ sơ trả đúng hẹn của ngành BHXH cho người dân, doanh nghiệp đạt 98,28% (1.241.008 hồ sơ), quá hạn 1,72% (21.749 hồ sơ).

BHXH tỉnh và BHXH các huyện, thị xã, thành phố tổ chức tiếp nhận hồ sơ, giải quyết và trả kết quả thủ tục hành chính cho đối tượng thông qua 3 hình thức: trực tiếp tại cơ quan BHXH; thông qua dịch vụ hành chính công của bưu điện; qua giao dịch điện tử.

Ngành BHXH tỉnh đã thực hiện đạt công tác tiếp nhận và trả kết quả thủ tục hành chính tại Bộ phận một cửa; đẩy mạnh thực hiện giao dịch điện tử đối với hồ sơ thu, cấp sổ BHXH, thẻ BHYT và hồ sơ giải quyết hưởng các chế độ ngắn hạn (ốm đau, thai sản, nghỉ dưỡng sức) nhằm tạo thuận lợi cho các tổ chức, cá nhân.

Các đơn vị có lượng hồ sơ tiếp nhận giải quyết lớn là Văn phòng BHXH tỉnh (259.171 hồ sơ), Điện Bàn (193.923 hồ sơ), Thăng Bình (142.027 hồ sơ), Duy Xuyên (133.371 hồ sơ). Một số đơn vị có tỷ lệ hồ sơ quá hạn cao hơn bình quân chung của tỉnh là BHXH Tây Giang 5,87%, Nam Giang 4,42, Phước Sơn 2,88%, Hội An 2,25%. (SONG LINH)

Qua thanh tra chuyên ngành thu hồi số tiền hơn 22,3 tỷ đồng

Trong 9 tháng qua, BHXH tỉnh phối hợp với các cơ quan chức năng đã thanh tra, kiểm tra 211 đơn vị trong toàn tỉnh. Qua công tác thanh tra chuyên ngành, kiểm tra đột xuất, đã thu hồi về quỹ BHXH, BHYT số tiền hơn 22,3 tỷ đồng.

Trong đó, truy thu tăng BHXH bắt buộc do chưa đóng, đóng thiếu thời gian, thiếu mức là 332,8 triệu đồng; thu hồi số tiền chậm đóng BHXH bắt buộc của các đơn vị hơn 21,3 tỷ đồng; thu về quỹ BHXH do các đơn vị đề nghị giải quyết chế độ BHXH ngắn ngày sai quy định với số tiền hơn 31,9 triệu đồng; thu hồi về quỹ BHYT số tiền hơn 944,3 triệu đồng.

Qua công tác thanh tra, kiểm tra chuyên ngành đã kịp thời chấn chỉnh những sai phạm trong việc thực hiện Luật BHXH, Luật BHYT, Bộ luật Lao động tại các đơn vị, doanh nghiệp; hướng dẫn các đơn vị thực hiện đúng quy định những vấn đề liên quan đến quyền lợi của người lao động trong lĩnh vực BHXH, BHYT.( L.DIỄM)

LÊ DIỄM