Kiên quyết đóng cửa mỏ vàng Bồng Miêu

Diễn biến phức tạp

Dự án đóng cửa mỏ quặng vàng tại Bồng Miêu bắt đầu thi công từ ngày 22/7/2023. Theo báo cáo của Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng tỉnh (chủ đầu tư), tình trạng khai thác vàng trái phép tại khu vực này đang diễn ra hết sức phức tạp, gây thất thoát tài nguyên khoáng sản, ô nhiễm môi trường và mất an ninh trật tự.

Trước tình hình đó, ngày 18/8/2023, UBND tỉnh đã có Công văn số 5551 chỉ đạo các vấn đề liên quan nhằm kịp thời ngăn chặn, lập lại trật tự kỷ cương trong công tác quản lý nhà nước; đảm bảo an toàn, an ninh trật tự trong quá trình thi công dự án.

Ngày 15/3/2022, Bộ TNMT đã ban hành Quyết định số 488 phê duyệt Đề án đóng cửa mỏ khoáng sản quặng vàng tại mỏ Bồng Miêu. Trong đó, giao UBND tỉnh chỉ đạo tổ chức đấu thầu lựa chọn đơn vị thi công thực hiện đề án.

Đến ngày 22/8/2022, UBND tỉnh ban hành Quyết định số 2189 phê duyệt chủ trương đầu tư dự án và tại Kỳ họp thứ 10, HĐND tỉnh (khóa X) đã thông qua và ban hành Nghị quyết số 44 ngày 29/8/2022 thống nhất bổ sung Dự án đóng cửa mỏ vàng Bồng Miêu vào Kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2021 - 2025 và Kế hoạch đầu tư công năm 2022. Tổng kinh phí thực hiện dự án hơn 19,5 tỷ đồng.

Theo đó, UBND tỉnh giao Công an tỉnh, Chủ tịch UBND huyện Phú Ninh khẩn trương chỉ đạo các lực lượng chức năng tiếp tục tổ chức kiểm tra, truy quét các tụ điểm khai thác vàng trái phép tại các khu vực Hố Gần, Đập Thải, Hố Ráy, Thác Trắng, Núi Kẽm… trên địa bàn xã Tam Lãnh.

Phát hiện, phá hủy, tịch thu các công cụ, phương tiện tham gia khai thác, chế biến khoáng sản trái phép và xử lý nghiêm, kiên quyết đối với các tổ chức, cá nhân vi phạm, đặc biệt là người đứng đầu tổ chức việc khai thác vàng trái phép ở các tụ điểm nêu trên.

Trường hợp đủ yếu tố cấu thành tội phạm thì truy cứu trách nhiệm hình sự theo quy định để răn đe và có biện pháp quản lý, không để tái diễn tình trạng khai thác vàng trái phép tại các khu vực đã tổ chức truy quét, đẩy đuổi; báo cáo kết quả kiểm tra, xử lý về UBND tỉnh để theo dõi, chỉ đạo.

Tại Công văn số 5551, UBND tỉnh cũng giao Chủ tịch UBND huyện Phú Ninh chỉ đạo UBND xã Tam Lãnh phối hợp với lực lượng công an duy trì hoạt động tại các chốt kiểm soát đã được thành lập, thường xuyên tổ chức tuần tra, kiểm soát, không để các đối tượng vận chuyển dụng cụ, máy móc, phương tiện vào các khu vực khai thác, chế biến khoáng sản vàng trái phép và xử lý kiên quyết đối với các hành vi vi phạm, tịch thu khoáng sản khai thác trái pháp luật.

Đồng thời, phối hợp với Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng tỉnh và các đơn vị liên quan tổ chức tuyên truyền, thông báo rộng rãi phạm vi khu vực và kế hoạch thực hiện dự án đóng cửa mỏ quặng vàng tại Bồng Miêu.

Yêu cầu người dân khẩn trương rời khỏi phạm vi thực hiện thi công dự án để đảm bảo an toàn, nhất là khu vực hầm lò Núi Kẽm và có biện pháp hỗ trợ, đảm bảo an ninh trật tự trong quá trình triển khai thực hiện dự án.

Từ đầu năm đến cuối tháng 8/2023, UBND xã Tam Lãnh đã ban hành 31 kế hoạch truy quét, xử lý tình trạng khai thác vàng trái pháp luật trên địa bàn xã và chỉ đạo triển khai thực hiện.

Tuy nhiên, theo ông Nguyễn Văn Sự - Chủ tịch UBND xã Tam Lãnh, mặc dù công tác kiểm tra, truy quét được tăng cường, nhưng hoạt động khai thác khoáng sản, làm vàng trái pháp luật tại khu vực mỏ vàng Bồng Miêu vẫn còn diễn biến phức tạp, chưa được giải quyết dứt điểm.

Tiềm ẩn nguy cơ xung đột

Tình trạng khai thác vàng trái phép đang diễn biến phức tạp tại xã Tam Lãnh vừa được đặt lên bàn nghị sự tại hội nghị giao ban các cơ quan nội chính quý III/2023 do Thường trực Tỉnh ủy tổ chức.

Đại tá Nguyễn Hà Lai – Phó Giám đốc Công an tỉnh cho biết, lực lượng công an đang tập trung tham mưu, phối hợp với UBND huyện Phú Ninh đảm bảo an ninh trật tự cho việc thi công đóng cửa mỏ.

Tuy nhiên, qua nắm tình hình, lực lượng công an nhận thấy, nếu không có sự chỉ đạo chặt chẽ từ Thường trực Tỉnh ủy, UBND tỉnh với cơ quan chức năng và UBND huyện Phú Ninh trong việc đảm bảo an ninh trật tự tại khu vực Bồng Miêu thì sớm muộn cũng sẽ xảy ra mâu thuẫn, xung đột giữa người dân, đặc biệt là những đối tượng cầm đầu tổ chức khai thác vàng trái phép với đơn vị thi công. Việc thi công mới được triển khai nhưng đã có sự va chạm giữa các bên liên quan, đã có đơn thư tố cáo gửi cho công an.

“Trước mắt, Công an tỉnh chỉ đạo Công an huyện Phú Ninh tham mưu UBND huyện Phú Ninh chỉ đạo thực hiện công tác kiểm tra, truy quét, đẩy đuổi các đối tượng khai thác vàng trái phép; phối hợp tốt với đơn vị thi công dự án đóng cửa mỏ vàng Bồng Miêu để nắm tình hình, đảm bảo an toàn, an ninh trật tự trong quá trình thi công” – ông Lai nói.

Có thể thấy, tình trạng khai thác vàng trái phép tại khu vực mỏ vàng Bồng Miêu chưa bao giờ hết “nóng”. Trước tình trạng này, dư luận đã từng thắc mắc tại sao cơ quan có thẩm quyền chậm đóng cửa mỏ vàng Bồng Miêu. Còn hiện nay, khi đã được bố trí kinh phí để thực hiện thi công dự án đóng cửa mỏ thì có việc người dân và đơn vị thi công phát sinh xung đột.

Chủ tịch UBND tỉnh Lê Trí Thanh đặt vấn đề đằng sau sự xung đột này là vì cái gì? Và đề nghị lực lượng công an phải vào cuộc nắm tình hình, làm rõ ai là người đứng đằng sau, có xúi giục làm mất an ninh trật tự hay không? Có hay không việc đóng cửa mỏ sẽ làm mất quyền lợi của một số người khi không còn tình trạng khai thác vàng trái phép trong khu vực đó?

“Nếu có, thì cấp ủy, chính quyền địa phương, công an xã phải chịu trách nhiệm đến mức độ nào? Cần làm rõ vấn đề này, quyết liệt lập lại trật tự kỷ cương trong công tác quản lý nhà nước để khẩn trương đóng cửa mỏ Bồng Miêu” – Chủ tịch UBND tỉnh Lê Trí Thanh nhấn mạnh.

HÀN GIANG