Hỏi - đáp chính sách bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế (tiếp theo)
(QNO) - Hỏi: Đối với trường hợp người lao động (NLĐ) nghỉ thai sản do điều kiện kinh tế, cá nhân và công việc xin đi làm sớm thì thời gian đi làm sớm theo quy định tại Thông tư số 59/2015 của Bộ LĐ-TB&XH thì NLĐ phải đóng BHXH, BHTN, BHYT, bảo hiểm tai nạn lao động và bệnh nghề nghiệp trong thời gian đi làm sớm. Vấn đề này thể hiện sự tận thu của BHXH vì NLĐ không đi làm sớm thì vẫn được hưởng các chế độ trong thời gian đi làm sớm đó. Đề nghị lãnh đạo tỉnh quan tâm cho NLĐ không đóng những khoản trên trong giai đoạn đi làm sớm hơn thời gian nghỉ thai sản.
Trả lời: Căn cứ khoản 2, Điều 12 Thông tư 59/2015/TT-BLĐTBXH ngày 29.12.2015 quy định: Trường hợp lao động nữ đi làm trước khi hết thời hạn nghỉ sinh con theo quy định thì thời gian hưởng chế độ thai sản từ khi nghỉ việc đến khi đi làm trước khi hết thời hạn nghỉ sinh được tính là thời gian đóng BHXH, kể từ thời điểm đi làm trước khi hết thời hạn nghỉ sinh con thì lao động nữ vẫn được hưởng chế độ thai sản cho đến khi hết thời hạn quy định tại khoản 1 hoặc khoản 3 Điều 34 của Luật BHXH nhưng NLĐ và người sử dụng lao động phải đóng BHXH, BHYT.
Như vậy, trường hợp NLĐ đi làm sớm trước khi hết thời gian nghỉ thai sản theo quy định thì vẫn phải đóng BHXH, BHYT. Đối với đề nghị của NLĐ, cơ quan BHXH xin tiếp thu và sẽ báo cáo với cơ quan nhà nước có thẩm quyền để phản ánh tâm tư nguyện vọng của NLĐ.
Hỏi: NLĐ khi làm việc đã bị doanh nghiệp trừ phần trăm đóng BHXH, BHTN... Tuy nhiên, một số doanh nghiệp không đóng BHXH cho NLĐ gây ảnh hưởng đến chế độ ốm đau, thai sản... của NLĐ, đề nghị lãnh đạo tỉnh:
+ Chỉ đạo BHXH có cơ chế, tạo điều kiện để doanh nghiệp thực hiện việc đóng BHXH cho các đối tượng nhận các chế độ từ BHXH.
+ Chỉ đạo các cơ quan chức năng làm nhanh các thủ tục để NLĐ có đủ điều kiện để khởi kiện chủ doanh nghiệp trong thời gian sớm nhất.
Trả lời: Trong thời gian qua, cơ quan BHXH đã phối hợp với các sở, ban, ngành của tỉnh để hạn chế tối đa vấn đề nợ BHXH, BHYT, BHTN của đơn vị sử dụng lao động để đảm bảo quyền lợi cho NLĐ. Tuy nhiên, vẫn có một số đơn vị vì nhiều lý do khác nhau đã không đóng, trích đóng không kịp thời BHXH, BHYT, BHTN cho NLĐ làm ảnh hưởng đến quyền lợi của NLĐ.
Luật BHXH năm 2014 không giao nhiệm vụ khởi kiện đơn vị nợ BHXH cho cơ quan BHXH. Theo điểm d khoản 1 Điều 14 Luật BHXH thì việc khởi kiện ra tòa án đối với hành vi vi phạm pháp luật về BHXH gây ảnh hưởng đến quyền và lợi ích hợp pháp của NLĐ, tập thể NLĐ theo quy định tại khoản 8 Điều 10 của Luật Công đoàn. Liên đoàn Lao động các cấp đại diện người lao dộng khởi kiện doanh nghiệp vi phạm pháp luật về BHXH.