Vang tiếng ca trên những con phố...
Những gương mặt bừng lên rạng rỡ theo từng giai điệu. Đã có nhiều hơn những đêm ca hát, những buổi diễn ở góc phố... để tăng chất lượng sống trong đô thị.
Từ nghệ thuật quần chúng
Sau 10 năm, Quảng Nam mới lại tổ chức được một Liên hoan nghệ thuật quần chúng thôn, khối phố tiêu biểu lần thứ 2. Cuộc chơi này được ví như một hạnh ngộ giữa những người làm văn nghệ cơ sở, ở những vùng đất được định danh tiêu biểu bởi các tiêu chí từ phong trào Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa (TDĐKXDĐSVH).
Ông Nguyễn Thanh Hồng - Giám đốc Sở VH-TT&DL nói, đằng sau mỗi tiết mục văn nghệ được chuẩn bị bài bản để mang lên sân khấu, còn cho thấy một đời sống tinh thần của các vùng miền xứ Quảng.
Người ta có thể cảm nhận về miền quê lụa Duy Xuyên qua câu chuyện kể của những cô gái làng lụa, hay câu chuyện về một Tắk-pỏ của những người con gái Xê Đăng. Từ vùng đồng bằng đến miền núi, bản sắc vùng đất qua nghệ thuật, âm nhạc và giai điệu, hình như dễ tỏ bày hơn.
Câu chuyện của thôn, khối phố tiêu biểu cũng trở nên dễ tiếp nhận hơn với các tiểu phẩm từ nhà ra phố. Ở đó, một bộ mặt phố phường được chính những người dân ở đó tái diễn, bằng các thủ pháp độc đáo của nghệ thuật biểu diễn. Dễ chừng rất lâu, những người dân xứ Quảng mới lại được xem, nghe kịch bài chòi ngay từ những nghệ sĩ chân đất quen thuộc.
Ông Nguyễn Hoàng Bích - Trưởng ban Giám khảo của liên hoan nói, thật bất ngờ với sự chuẩn bị của các địa phương đến với liên hoan. Không chỉ chỉn chu từ kịch bản, trang phục, phong thái biểu diễn cũng cho thấy mỗi người dân tham gia đã gần như mang đến phiên bản tốt nhất của mình lên sân khấu.
Hơn 20 năm phong trào TDĐKXDĐSVH triển khai rộng rãi, cũng gần từng ấy thời gian phong trào đi sâu vào các khu dân cư đô thị và nông thôn với những quy định, tiêu chí mang tính... thời sự. Nhưng có lẽ, một đời sống văn hóa phát triển với những chuẩn mực về hành xử, nếp sống cùng câu chuyện dựng nên các chương trình biểu diễn, nghệ thuật, tạo sân chơi cho cư dân ở các thôn, khối phố, tăng hàm lượng văn hóa trong từng hoạt động chính là minh chứng sự phát triển của phong trào TDĐKXDĐSVH.
...Đến những góc phố sáng tạo
Bắt đầu từ tháng 9/2023, Tam Kỳ đưa vào hoạt động một số tuyến phố đi bộ và một số khu hoạt động công cộng với những điểm nhấn văn nghệ cộng đồng. “Không gian sinh hoạt văn hóa, nghệ thuật cộng đồng” tại Quảng trường 24/3 và các địa điểm ở công viên hồ Nguyễn Du, vườn Cừa, sân sinh hoạt cộng đồng An Sơn... trở thành nơi kết nối người dân Tam Kỳ.
Từng nhóm trẻ với các hoạt động giao lưu âm nhạc đường phố như khiến không gian về đêm của phố trẻ này nhộn nhịp hơn. Ở một góc khác, vang tiếng gõ phách, tiếng hô thai cùng câu ca bài chòi, để níu chân những người khách lạ quen với phố thị này về một giai điệu dân tộc. Chính các loại hình sinh hoạt nghệ thuật cộng đồng đã góp phần phát huy giá trị của không gian công cộng ở đô thị, thêm vào đó, khiến đời sống tinh thần của thị dân phong phú hơn.
Đúng Ngày thành phố thế giới (31/10), Quảng Nam đón nhận tin vui từ Hội An với danh hiệu “Thành phố sáng tạo” của UNESCO. Gia nhập mạng lưới này, đồng nghĩa với thêm lần nữa Hội An được nhận chân vì những giá trị mình đang sở hữu. Ở đó, cùng với làng nghề truyền thống, nghệ thuật dân gian trở thành một trong những thành tố quan trọng để Hội An phát huy thế mạnh với vị thế của một thành phố sáng tạo.
Thông tin từ UBND TP.Hội An, hiện địa phương này có 658 doanh nghiệp nhỏ và 1.710 hộ kinh doanh hoạt động trong lĩnh vực thủ công và nghệ thuật dân gian.
Đông đảo cư dân Hội An tham gia vào các hoạt động thủ công và nghệ thuật dân gian một cách chính thức hoặc không chính thức từ lao động tự do và sản xuất, kinh doanh thủ công, nhóm các nghệ sĩ, nghệ nhân, cá nhân thuộc các hiệp hội nghề nghiệp, điều hành các xưởng thủ công sáng tạo và nhóm còn lại gồm các doanh nghiệp và nhà kinh doanh trong lĩnh vực thủ công và nghệ thuật dân gian.
Những góc phố Hội An từ nhiều năm nay đã trở thành góc phố sáng tạo, từ âm nhạc đến nghệ thuật biểu diễn lẫn trình nghề thủ công truyền thống. Nó trở thành điều riêng có của phố Hội giữa muôn vàn thành phố di sản khắp nơi.
Gia nhập mạng lưới các thành phố sáng tạo của UNESCO, chắc chắn Hội An sẽ phải phát huy mạnh hơn nữa yếu tố thiết kế sáng tạo, phát huy giá trị của nền tảng truyền thống văn hóa hướng đến mục tiêu phát triển bền vững với con người là trung tâm. Hẳn trong quá trình này, bản thân mỗi người dân cũng cần góp sức nhiều hơn nữa với cá tính sáng tạo của mình, đồng hành với TP.Hội An đưa sự sáng tạo trở thành chất liệu, động lực phát triển.
Khi danh hiệu “Thành phố sáng tạo” ở lĩnh vực thủ công mỹ nghệ và nghệ thuật dân gian được trao cho Hội An, chúng tôi chợt nhớ đến những bước chân của mình ở Chiang Mai (Thái Lan).
Sức hấp dẫn đặc biệt từ bản sắc độc đáo của Chiang Mai đã truyền cảm hứng cho nhiều nhóm người khác nhau tìm kiếm cơ hội tại mảnh đất này. Nhưng trên hết, cộng đồng người dân địa phương đã làm chủ sinh kế cho mình từ việc thông qua sáng tạo và thúc đẩy bảo tồn bền vững bản sắc vùng đất.
Hẳn đó cũng là câu chuyện của những đô thị cùng lớp lớp thị dân bản địa và nhập cư mỗi ngày mỗi nhiều - rằng sống được và sống vui ở chính khu phố của mình...