Bệnh viện thiếu... đủ thứ!
Tình trạng thiếu hóa chất, vật tư, thuốc men cũng như máy móc hư hỏng chờ kinh phí mua sắm, sửa chữa... lại tái diễn khiến nhiều bệnh viện công lập tại Quảng Nam đang đứng ngồi không yên.
Thiếu nghiêm trọng
Ông Phạm Ngọc Ẩn - Giám đốc Bệnh viện Đa khoa (BVĐK) Quảng Nam cho biết, BV đang gặp phải tình trạng thiếu thuốc, hóa chất, vật tư thiết bị y tế ở hầu hết các khoa. Trong đó, một số hoạt động cấp cứu tại chỗ ở BV không thể thực hiện được và thậm chí tình trạng này đã tiếp diễn một thời gian dài. Chưa kể, một số máy móc hư hỏng không thể thay thế được đã diễn ra khoảng 6 tháng nay.
Tại Khoa Nội tiêu hóa của BV, tình trạng thiếu thuốc diễn ra nghiêm trọng khi số bệnh nhân nhập viện từ sau tết đến nay tăng khá cao. Một bác sĩ tại khoa chia sẻ, thuốc albumin gần như không có, PPI - thuốc ức chế bơm proton điều trị cho bệnh nhân xuất huyết tiêu hóa phải dùng hạn chế, các thuốc kháng sinh dạng ống cũng thiếu... Chưa kể, máy nội soi tiêu hóa của BV thì đã cũ và hư hỏng, vẫn đang chờ để mua dàn máy mới.
Đề nghị hướng dẫn, tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc trong đấu thầu vật tư y tế
UBND tỉnh vừa yêu cầu Sở Y tế chủ trì, phối hợp Sở Tài chính, Sở KH-ĐT có văn bản đề nghị Bộ Tài chính, Bộ KH-ĐT hướng dẫn, tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc trong việc xây dựng giá kế hoạch lựa chọn nhà thầu các gói thầu hóa chất - vật tư y tế tiêu hao đấu thầu tập trung cấp địa phương để có cơ sở triển khai trên địa bàn tỉnh đảm bảo quy định.
UBND tỉnh cũng yêu cầu Sở Tài chính, Sở KH-ĐT phối hợp, theo dõi, hướng dẫn Sở Y tế trong việc xác định giá gói thầu và triển khai thực hiện các gói thầu hóa chất - vật tư y tế tiêu hao đấu thầu tập trung cấp địa phương theo đúng quy định và đề nghị trung ương giải quyết các vướng mắc trong quá trình đấu thầu.
Sở Tài chính chủ trì, phối hợp các cơ quan, đơn vị liên quan rà soát các quy định tại Thông tư số 68 ngày 11/11/2022 của Bộ Tài chính để hướng dẫn các đơn vị, địa phương thực hiện; tham mưu UBND tỉnh kịp thời điều chỉnh, bổ sung các quy định liên quan đến công tác lựa chọn nhà thầu mua sắm tài sản, hàng hóa, dịch vụ trên địa bàn tỉnh.Hà Quang
Ông Phạm Ngọc Ẩn cho biết, để thay thế thiết bị của một máy móc bị hỏng hiện nay, theo quy định phải có 3 báo giá từ 3 nhà cung cấp khác nhau. Đây chỉ là đơn cử về cái khó từ quy định đối với thực tế tại BV. Rất nhiều quy định khiến thủ tục đấu thầu hiện nay từ cấp trung ương đến địa phương đều gặp vướng mắc.
Theo đại diện của nhiều BV, trước đây cho phép thanh toán bảo hiểm y tế (BHYT) với các dịch vụ kỹ thuật thực hiện bằng máy đặt, mượn do nhà thầu cung cấp. Thế nhưng, đến năm 2022, lại có công văn quy định, việc sử dụng máy mượn, máy đặt không có trong quy định của văn bản pháp luật và đề nghị dừng thanh toán BHYT.
Sau đó, Chính phủ đã có Nghị quyết số 144 để tháo gỡ khó khăn này nhưng chỉ có giá trị cho các hợp đồng đặt mua hóa chất và đặt máy trước ngày 5/11/2022. Các hợp đồng ký sau tháng 11/2022 (thời hạn áp dụng đến tháng 11/2023) sẽ không được BHYT chi trả. Do đó, từ tháng 12/2022, nhiều BV không thể kéo dài hình thức mượn, đặt máy, theo kết quả đấu thầu hóa chất như trước, nên dẫn đến thiếu hụt.
Tại BV Mắt Quảng Nam, ông Lộ Văn Hùng - Giám đốc BV cho biết, hiện BV chỉ còn khoảng 130 thủy tinh thể. Con số này chỉ đủ để dùng điều trị cho bệnh nhân đến khoảng cuối tháng 3. Nếu tháng 4 vẫn chưa được cung ứng thủy tinh thể, thì BV này đành từ chối tiếp nhận bệnh nhân mổ đục thủy tinh thể.
“Lý do năm 2022, đơn vị trúng thầu hơn 1.000 cái nhưng họ chỉ cung ứng có 400 cái. Theo quy định của Sở Y tế, trong 60 ngày sau khi trúng thầu, đơn vị cung ứng phải cung cấp đủ. Tuy nhiên, theo đơn vị trúng thầu, thủy tinh thể bị ách ở khâu nhập khẩu và hiện tại luật chưa cho phép kéo dài thời hạn sau trúng thầu để cung ứng cho BV” - ông Hùng chia sẻ.
Gỡ rối từ các quy định
Ngày 24/2, tại Hội nghị trực tuyến về công tác y tế toàn quốc, Bộ Y tế kiến nghị Chính phủ xem xét, báo cáo Quốc hội cho phép sửa đổi Luật Dược, xây dựng để ban hành cơ chế đặc thù về dự trữ đối với các thuốc hiếm, cần thiết cho điều trị…
Đối với mua sắm trang thiết bị y tế, Bộ Y tế cũng nêu rõ khó khăn, vướng mắc đang gặp phải như chưa có hướng dẫn chi tiết về nội dung, phương pháp xây dựng quyết định mua sắm và dự toán mua sắm nên các đơn vị lúng túng trong việc thực hiện.
“Thông tư 68/2022/TT-BTC của Bộ Tài chính về hướng dẫn mua sắm quy định tham khảo ít nhất 3 báo giá trong điều kiện chỉ có 1 nhà cung cấp và đối với quy định mua sắm thường xuyên không quy định để chủ đầu tư quyết định dự toán mua sắm trong trường hợp không thể tham khảo giá, dẫn tới khó khăn trong thực tế triển khai. Một số trang thiết bị sau khi kết thúc đề án liên doanh, liên kết có giá trị dưới 50%, nhưng vẫn trong điều kiện hoạt động tốt...” - đại diện Bộ Y tế cho biết.
Trước phản ánh của các BV về khó khăn trong thực hiện đấu thầu một số hóa chất, vật tư tiêu hao chỉ có 1 nhà cung cấp nhưng phải có báo giá của 3 nhà cung cấp để làm căn cứ xác định giá đấu thầu, ngày 25/2, Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà đã yêu cầu lãnh đạo, đại diện các Bộ Tài chính, Bộ KH-ĐT trao đổi, đề xuất phương án tháo gỡ, cho phép đấu thầu những loại hóa chất, vật tư tiêu hao, trang thiết bị y tế chỉ có một nhà cung cấp.
Mới đây nhất, ngày 25/2, Thủ tướng Chính phủ có công điện về việc tiếp tục các giải pháp bảo đảm thuốc, trang thiết bị y tế phục vụ công tác khám bệnh, chữa bệnh.
Trong công điện, Thủ tướng yêu cầu các bộ ngành phải giải quyết dứt điểm tình trạng thiếu thuốc, trang thiết bị y tế ở một số cơ sở khám, chữa bệnh trong quý I/2023, tránh tình trạng đùn đẩy, né tránh, kéo dài không dám chịu trách nhiệm.
Bên cạnh đó, Thủ tướng yêu cầu các bộ cần hướng dẫn lập giá kế hoạch phục vụ mua sắm, đấu thầu bảo đảm thuận lợi cho các cơ sở y tế, bảo đảm công khai, minh bạch. Xây dựng các quy định về đấu thầu thuốc, trang thiết bị y tế trong dự án Luật Đấu thầu bảo đảm phù hợp với đặc thù của ngành y tế...
Đội ngũ y bác sĩ đang chờ đợi những chính sách sát sườn để cải thiện tình trạng thiếu thuốc, hóa chất vật tư đang diễn ra ở các BV công. Bởi nếu tình trạng này kéo dài, thiệt thòi chỉ đẩy về người bệnh, đặc biệt với những bệnh nhân nghèo, đối tượng chính sách...