Sấu - món ngon giải nhiệt mùa hè
Ở Hà Nội đang vào mùa thu hoạch sấu và đưa về tiêu thụ khắp các chợ cùng quê. Ai đã một lần nếm vị chua của trái sấu, hẳn sẽ biết vì sao mà quả sấu luôn được ưa chuộng trong chế biến món ăn giải nhiệt ngày hè.
Không chỉ dùng để ngâm nước uống hoặc làm món ăn vặt, trái sấu được các bà nội trợ xứ Bắc rất chuộng vì nấu được nhiều món ngon. Những quả sấu xanh có thể chế biến nhiều món ăn rất hấp dẫn và đậm vị như vịt om sấu, canh sấu thịt băm, canh sấu sườn non, sấu nấu riêu cá, sấu nấu canh nghêu, sấu om chân giò, bún sấu sườn non, thịt kho sấu…
Món dễ nhất mà ai cũng có thể làm được là món nước rau muống luộc dầm sấu. Trong lúc chờ nồi nước sôi để luộc rau, lấy chừng ba quả sấu rửa sạch cạo vỏ để đó.
Nước sôi cho vào ít hạt muối để rau luộc xanh và nước sấu đậm vị. Rau luộc chín tới, vớt ra rổ, cho sấu vào nồi nước luộc, đun thêm chừng ba phút thì tắt bếp để nguội. Đổ nước rau ra bát, lấy muỗng dầm nát quả sấu.
Mâm cơm trưa hè, chỉ cần đĩa cá kho, đĩa rau muống luộc chấm tương, mấy quả cà muối ăn kèm với bát nước rau dầm sấu thay canh là đủ ngon miệng. Mùa sấu rộ, mua chừng 2 ký sấu cất vào ngăn đá tủ lạnh là có sấu để ăn nhiều tháng sau.
Muốn đổi món, có thể chọn món bún sườn nấu sấu xanh. Đi chợ sớm lựa mua loại sườn non, nhiều nạc, dẻ xương nhỏ. Mua thêm vài quả cà chua chín, thêm ít hành lá, rau thơm ăn kèm.
Sườn rửa sạch, chặt miếng nhỏ vừa ăn rồi cho vào nồi nước sôi trụng qua để loại bỏ bớt tạp chất rồi cho vào nồi hầm, nhớ cho thêm củ hành tím vào cùng để nước dùng ngọt và thịt có mùi thơm.
Trong lúc chờ hầm sườn mềm, rửa sạch cà chua rồi cắt múi. Cho hành tỏi băm nhỏ vào chảo dầu nóng, cho cà chua vào xào chín. Nồi sườn mềm, cho chảo cà chua và sấu đã gọt vỏ vào nấu cùng chừng năm phút, hễ thấy sườn và cà chua, sấu quyện vào nhau tỏa mùi thơm và nếm thử thấy vừa miệng là được.
Cho bún ra bát, múc sườn, cà chua, sấu chan vào, thêm vá nước dùng, thêm chút hành lá, mấy cọng rau thơm và chút tiêu bột lên trên là đã thấy bụng dạ cồn cào chỉ muốn ăn ngay. Còn nhiều món om, món hầm rất ngon từ quả sấu xanh.
Trong đó vịt om sấu, chân giò hầm sấu… là những món luôn có trong thực đơn đãi khách quý mà các bà nội trợ khéo tay, hay làm lựa chọn. Chỉ cần chịu khó một chút là bếp nhà có ngay món ngon hợp ý chủ và ngon miệng khách từ quả sấu.
Nước sấu dầm đường là món quà đặc biệt của mùa hè Hà Nội. Muốn làm món nước sấu dầm đường để được lâu, không bị nổi váng, khi mua sấu nên chọn loại sấu bánh tẻ - không non quá, không già quá để khi ngâm quả giòn và thơm.
Cứ một ký sấu thì một ký đường, thêm 3 củ gừng và một chút muối. Sấu cạo vỏ ngâm vào chậu nước muối để không bị thâm. Rửa sạch sấu, dùng dao khía một đường quanh quả sấu rồi cho vào nước muối pha loãng ngâm 30 phút. Đun sôi nước, cho sấu vào trụng sơ qua, thấy quả sấu ngả màu vàng úa thì vớt ra ngâm nước lạnh chừng 5 phút rồi cho ra rổ để thật ráo nước.
Cho sấu vào hũ thủy tinh rửa sạch, tráng qua nước sôi để tiệt trùng. Cứ một lớp sấu, một lớp đường đến khi hết. Để hũ sấu chừng một ngày cho tan hết đường. Chắt lấy nước đường cho vào nồi nấu sôi chừng 3 phút, đập dập gừng cho vào nấu chung. Nước đường nguội cho vào ngâm cùng với sấu trong hũ.
Để khoảng ba ngày là có thể dùng được. Nước sấu dầm đường làm theo cách này có thể để cả năm mà không lo bị nổi váng và giữ được lâu. Khi uống pha thêm nước sôi để nguội, thêm mấy viên đá lạnh.
Trưa hè nắng nóng, có ly nước sấu mát lạnh thơm ngát mùi gừng tươi với vị chua thanh thanh, giòn sựt của trái sấu dầm, bỗng như thấy cái oi bức dường như tan biến, là món quà mà cả trẻ con lẫn người lớn đều ưa thích.