Xoay xở với vật tư y tế - Bài 1: Chật vật điều trị bệnh
Hàng loạt cơ sở y tế công lập rơi vào tình trạng thiếu thuốc và vật tư y tế. Chậm tổ chức đấu thầu, vướng mắc về thanh toán bảo hiểm y tế... là những lý do được đưa ra. Tuy nhiên, giải quyết tình trạng thiếu hụt này như thế nào để đảm bảo công tác khám chữa bệnh cho người dân mới là điều quan trọng.
Từ bệnh viện hạng 1 của tỉnh cho đến những bệnh viện chuyên khoa, trung tâm y tế đều gần như rơi vào tình cảnh thiếu thuốc để cấp cho bệnh nhân; không có hóa chất, vật tư thực hiện các kỹ thuật điều trị chuyên sâu.
Bệnh viện mắt thiếu thủy tinh thể
Bà T.H. (ở xã Tam Lãnh, huyện Phú Ninh) nhiều lần tìm đến Bệnh viện (BV) Mắt Quảng Nam để mổ đục thủy tinh thể. Tuy nhiên, từ tháng 4 đến nay, bà liên tục được BV hẹn.
“Họ nói nếu mổ theo diện bảo hiểm y tế (BHYT) thì phải chờ. Nếu muốn mổ nhanh tôi phải bỏ tiền túi ra mua cườm và mổ dịch vụ, nhưng phí rất đắt. Trong khi đây là loại phẫu thuật được BHYT chi trả, chi phí giảm đến một nửa” - bà H. nói. Trường hợp bà H. cũng là tình cảnh chung của nhiều người đến khám và mổ mắt tại cơ sở y tế này.
“Bệnh nhân đến bệnh viện công đa số là người nghèo và chủ yếu là giải quyết bằng thẻ BHYT. Nếu để bệnh nhân tự mua vật tư thì không đảm bảo quyền lợi của họ. Trong khi bệnh viện đồng ý cho bệnh nhân xin chuyển viện để được hưởng chi trả của BHYT ở nơi khác thì mất nguồn thu”.
(Ông Phạm Ngọc Ẩn - Giám đốc Bệnh viện Đa khoa tỉnh)
Đại diện BV Mắt Quảng Nam cho biết, từ tháng 4 đến nay, những bệnh nhân có chỉ định mổ thay thủy tinh thể đều không thể thực hiện vì BV không còn thủy tinh thể dự trữ.
Theo một số bác sĩ, hiện tại những vật tư nhỏ thì có thể chỉ định mua sắm trực tiếp được, nhưng những loại có giá trị lớn thì bắt buộc phải chờ. Trường hợp quá cấp thiết thì chuyển bệnh nhân đến cơ sở y tế khác để được can thiệp kịp thời.
“Tôi tư vấn cho người bệnh đến BV Đa khoa tỉnh vì ở đây đang có chương trình phẫu thuật 1.000 ca thủy tinh thể miễn phí. Nhưng nhiều bệnh nhân vẫn cứ nói sẽ chờ làm tại BV mắt.
Gói thầu của BV đã hết hạn từ tháng 6.2021. Khi hết hạn phải có thầu mới, nhưng đến nay vẫn chưa thấy. Vật tư tại BV gặp khó khăn, nhiều bệnh nhân phải chuyển lên tuyến trên” - đại diện BV Mắt Quảng Nam cho biết.
Từ cuối tháng 4 đến nay đã có gần 200 bệnh nhân điều trị tại BV Mắt Quảng Nam phải chờ thủy tinh thể hoặc chuyển viện. Giải thích về tình trạng này, ngoài lý do chậm tổ chức đấu thầu, ông Huỳnh Phước Nhất - Trưởng phòng Nghiệp vụ dược Sở Y tế cho biết, sở đã có tờ trình xin phê duyệt chủ trương và dự toán với gói thầu thủy tinh thể từ ngày 4.5, nhưng đến nay vẫn chưa nhận được quyết định phê duyệt dự toán để có thể thực hiện các bước tiếp theo.
Bệnh nhân phải trả thêm tiền
Tại huyện Núi Thành, nhiều bệnh nhân điều trị tâm thần thể nhẹ tại nhà không được nhận thuốc tại trạm y tế. Tương tự, trong những tháng đầu năm, gần như người bệnh tiểu đường, cao huyết áp, bệnh mãn tính... nếu trước đây được nhận thuốc BHYT tại cơ sở y tế ở địa phương thì nay phải đến BV chuyên khoa tuyến trên mới có, hoặc phải bỏ tiền túi ra mua.
Mới đây Quảng Nam đã tổ chức đấu thầu một số gói thầu để giải quyết tạm tình trạng khan hiếm thuốc điều trị cho các cơ sở y tế toàn tỉnh. Tuy nhiên, mới chỉ giải quyết được phần cơ bản nhất của tình trạng khan hiếm thuốc hiện nay.
Ông Lê Văn Tiến - Giám đốc Trung tâm Y tế (TTYT) huyện Núi Thành cho biết, thuốc điều trị tại TTYT đã giải quyết được cơ bản, tuy nhiên thuốc cho bệnh nhân tâm thần tại địa phương hiện rất khan hiếm.
“Nhiều bệnh nhân than phiền vì họ đã bệnh rồi phải đi xa để được nhận thuốc, trong khi thuốc này trước đây được nhận tại trạm y tế xã, phường hoặc là TTYT. Mà đặc thù của bệnh tâm thần là bệnh nhân rất khó khăn, đây là điều khiến chúng tôi rất đau đầu. Bên cạnh đó, vật tư, hóa chất phục vụ công tác khám và điều trị tại TTYT như phim X-quang chẳng hạn, cũng đang thiếu trầm trọng” - ông Lê Văn Tiến nói thêm.
Theo ngành y tế, hiện việc cung ứng thuốc tại một số trạm y tế bị hạn chế do theo Thông tư 30 của Bộ Y tế, trạm y tế là cơ sở khám chữa bệnh hạng 4. Khi người bệnh mãn tính chuyển về khám tại trạm y tế từ các BV (hạng 1, 2) thì thiếu thuốc do trạm y tế không thể thực hiện việc phê duyệt danh mục kỹ thuật và danh mục thuốc vượt hạng. Ngoài ra, hiện nay số người đến khám tại các trạm y tế chưa nhiều nên việc mua sắm thuốc cũng gặp khó khăn do không có nhà thầu tham gia cung ứng thuốc.
Tại các BV tuyến trên, nếu vấn đề thiếu thuốc điều trị cơ bản được giải quyết thì lại gặp khó ở khâu trang bị hóa chất, vật tư. Đại diện BV Đa khoa Quảng Nam cho biết, BV phải liên tục giải thích cho bệnh nhân về các chi phí điều trị hiện tại vì vật tư thanh toán từ BHYT không còn, BV phải mua và bệnh nhân nếu muốn điều trị phải trả thêm chi phí.
Ông Phạm Ngọc Ẩn - Giám đốc BV Đa khoa tỉnh cho biết, các gói thầu về hóa chất và vật tư của BV đã hết hiệu lực gần 1 năm nay. BV đã nhiều lần gửi tờ trình đến các cấp để xin ý kiến chỉ đạo về việc mua vật tư y tế phục vụ cấp cứu và điều trị cho bệnh nhân.
Lẽ ra hàng loạt dụng cụ, vật tư tiêu hao thuộc danh mục bảo hiểm chi trả nhưng nay bệnh nhân phải tự bỏ tiền ra mua. Chính điều này, BV phải liên tục nhận sự than phiền của người bệnh.
“Bệnh nhân đến BV công đa số là người nghèo và chủ yếu là giải quyết bằng thẻ BHYT. Nếu để bệnh nhân tự mua vật tư thì không đảm bảo quyền lợi của họ. Trong khi BV đồng ý cho bệnh nhân xin chuyển viện để được hưởng chi trả của BHYT ở nơi khác thì mất nguồn thu” - ông Phạm Ngọc Ẩn nói.
Hiện nay, các cơ sở y tế phải loay hoay tìm mọi cách để có được hóa chất, vật tư y tế tiêu hao phục vụ công tác chẩn đoán, điều trị và chăm sóc bệnh nhân.
-----------------------
Bài cuối:Chờ... thông tư hướng dẫn
Sở Y tế cho rằng, hiện có quá nhiều văn bản chồng chéo dẫn đến các vướng mắc trong việc mua sắm, đấu thầu vật tư y tế.