Thúc đẩy du lịch sáng tạo ở miền núi
(VHQN) - Ở các huyện miền núi Quảng Nam, di sản văn hóa của các tộc người thiểu số rất phong phú, đa dạng, độc đáo; nếu được khơi dậy, bảo tồn và phát huy chắc chắn sẽ tạo ra sự chuyển biến tích cực cho hoạt động du lịch, trong đó có du lịch sáng tạo.
Du lịch sáng tạo (creative tourism) là loại hình du lịch văn hóa nhằm cung cấp cho du khách cơ hội để trải nghiệm, tham gia tìm hiểu, học hỏi văn hóa bản địa hoặc những đặc trưng của điểm đến và có sự kết nối với người dân địa phương.
Vì vậy, cần thay đổi về nhận thức nhằm nhận diện các giá trị văn hóa được coi là bản sắc của đồng bào các dân tộc thiểu số Quảng Nam để thiết kế các chương trình du lịch sáng tạo một cách hợp lý, hiệu quả. Đừng để những giá trị văn hóa ấy dần mai một, biến đổi một cách đáng tiếc.
Muốn làm được điều này cần dựa vào sức mạnh của những già làng, người có uy tín... để họ vừa giáo dục, trao truyền cho lớp hậu sinh gìn giữ, phát huy; đồng thời cũng phải có cơ chế, chính sách đặc thù, mạnh mẽ hơn nữa để doanh nghiệp có nhiều cơ hội tham gia đầu tư phát triển loại hình du lịch sáng tạo ở những vùng đặc biệt khó khăn.
Trong khuôn khổ bài viết này, xin được gợi ý một số giá trị đặc trưng văn hóa truyền thống của đồng bào các dân tộc thiểu số vùng tây Quảng Nam có thể phục vụ tốt cho du lịch sáng tạo như: lễ hội mừng lúa mới (dân tộc Cơ Tu, Xê Đăng, Co); lễ cầu mưa, lễ giả rạ, trang trí cây nêu và bộ gu (Co); lễ mừng gươl mới, lễ kết nghĩa ăn thề, lễ tạ ơn rừng, nói lý, hát lý, múa tâng tung da dá (Cơ Tu); hát đối đáp (Bh’noong); lễ hội cầu mưa, lễ cúng máng nước, lễ ăn trâu huê (Xê Đăng); diễn tấu đinh tút (Tà Riềng); hát ting ting (Ca Dong, Xê Đăng)...
Ngoài ra, văn hóa ẩm thực; loại hình điêu khắc gỗ, các làng nghề thủ công truyền thống như trồng bông, chế biến sợi, nhuộm màu, dệt vải và sản xuất các sản phẩm thổ cẩm mang đậm dấu ấn tộc người cần được đầu tư, hỗ trợ để gìn giữ, phát triển. Tất cả hoạt động trên phải được thiết kế lại một cách bài bản, chuyên nghiệp để du khách cùng trải nghiệm với cộng đồng địa phương theo hướng du lịch sáng tạo đúng nghĩa.
Các nhà nghiên cứu cho rằng, việc phát triển du lịch sáng tạo sẽ góp phần làm đa dạng và nâng cao chất lượng cho hệ thống sản phẩm du lịch; bảo tồn giá trị văn hóa, thu hút sự tham gia của cộng đồng vào phát triển du lịch.