Sụt giảm người tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện

Dừng tham gia

Làm nghề buôn bán quán ăn nhỏ, bà Trương Thị Tuyết Mai (xã Tiên Phong, Tiên Phước) bắt đầu dành dụm tham gia bảo hiểm xã hội (BHXH) tự nguyện từ năm 2020, với mức đóng thấp nhất so với chuẩn nghèo ở khu vực nông thôn (hơn 150 nghìn đồng/tháng).

Bản thân không chồng con, nên bà Mai ý thức rõ tuổi già không có ai nương tựa sẽ rất vất vả. Còn sức lao động, còn làm được thì tiết kiệm để già hưởng lương hưu. Nhưng đến đầu năm 2022, mức đóng BHXH tự nguyện tăng theo mức tăng của chuẩn nghèo, lên gấp đôi số tiền phải đóng, bà Mai có ý định không tiếp tục tham gia.

Bà Mai nói: “Tôi được thông báo từ tháng 1.2022 số tiền đóng bảo hiểm tự nguyện tăng gấp đôi. Tôi tham gia được hai năm, nay mức đóng tăng cao sẽ khó theo lâu dài. Hiện tôi tạm dừng đóng 2 tháng vừa qua”.

Theo thống kê, tính đến ngày 28.2 toàn tỉnh có 20.415 người tham gia BHXH tự nguyện, đã giảm 2.829 người so với cuối năm 2021. Đây là con số không hề nhỏ, vận động trong thời gian dài mới đạt được kết quả này. Vì vậy, ngành BHXH đang tích cực phối hợp cùng với chính quyền các địa phương, đại lý thu các cấp vận động, giải thích để người dân tham gia vào chính sách mang tính vững bền, dài lâu vì lợi ích thiết thân của chính người tham gia.

Ông Huỳnh Ngọc Hùng - Phó Giám đốc BHXH huyện Tiên Phước, cho biết, so với cuối năm 2021, số người tham gia BHXH tự nguyện giảm 203 người. Số người tham gia bên đại lý bưu điện giảm nhiều nhất, là 178 người, đại lý xã giảm 43 người.

Nguyên nhân chủ yếu do thay đổi chính sách về mức chuẩn hộ nghèo khu vực nông thôn, kéo theo mức đóng BHXH tự nguyện hàng tháng cũng tăng gấp đôi.

Sau khi đã được hỗ trợ mức đóng từ ngân sách nhà nước, với người dân phải đóng hơn 280 nghìn đồng/tháng ở mức thấp nhất đã khiến họ do dự, dừng tham gia.

Số người ngừng tham gia chủ yếu là những người mới tham gia năm 2020, 2021 và đóng theo mức thấp nhất, còn người đã tham gia được từ 3 năm trở lên thì đều duy trì.

BHXH huyện Tiên Phước đang phối hợi với chính quyền và đại lý thu xã tiếp tục giải thích, tuyên truyền, vận động để người dân hiểu về chính sách an sinh này. Sự thay đổi xuất phát từ việc nâng cao chuẩn mức sống theo quy định, tham gia đóng mức cao thì chế độ được hưởng sau này sẽ cao tương ứng.

Tiếp tục vận động

Thời gian qua, tác động của thiên tai, dịch bệnh khiến phần lớn đời sống người dân trong tỉnh gặp khó khăn, thu nhập không ổn định nên ảnh hưởng lớn đến việc tham gia BHXH tự nguyện.

Theo ông Nguyễn Văn Hùng - Phó Giám đốc BHXH tỉnh, với sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị từ huyện đến xã, đặc biệt là sự năng nổ, nhiệt tình của đội ngũ nhân viên đại lý thu trong công tác tuyên truyền và cả xây dựng những mô hình hay trong phát triển người tham gia BHXH tự nguyện, nên số người tham gia tăng đáng kể.

Người dân tham gia với mong muốn khi hết tuổi lao động, lúc về già được nhận lương hưu hàng tháng ổn định cuộc sống, đồng thời được cấp thẻ BHYT miễn phí để khám chữa bệnh, giảm bớt gánh nặng phải phụ thuộc vào con cháu. Nhưng mức đóng tăng theo chuẩn nghèo tăng từ đầu năm 2022 khiến nhiều người ngừng tham gia.

Việc thay đổi mức chuẩn nghèo làm căn cứ đóng BHXH tự nguyện là một quy luật hiển nhiên, mức độ tăng trưởng hàng năm thay đổi, chuẩn nghèo cũng tăng theo để đảm bảo cuộc sống người dân được nâng cao hơn. BHXH tỉnh đã tham mưu UBND tỉnh, HĐND tỉnh có chính sách hỗ trợ người tham gia BHXH tự nguyện.

Theo đó, trường hợp người tham gia BHXH tự nguyện sẽ đóng với mức thấp nhất là 330 nghìn đồng/người/tháng đối với trường hợp chưa có sự hỗ trợ từ ngân sách nhà nước.

Khi được hỗ trợ từ ngân sách nhà nước, mức thấp nhất tham gia BHXH tự nguyện đối với hộ nghèo ở mức 231 nghìn đồng/người/tháng; hộ cận nghèo đóng mức 247,5 nghìn đồng/người/tháng; các đối tượng khác đóng mức 297 nghìn đồng/người/tháng. Sự hỗ trợ này được kỳ vọng sẽ giúp người dân thêm nguồn động viên, tích cực tham gia BHXH tự nguyện, đảm bảo chính sách an sinh xã hội về lâu dài.

LÊ DIỄM