Chỉ dấu của phố
Nơi đô thị vốn dĩ quen định vị “nhà có số, phố có tên”, nhưng đâu đó nơi góc phố vẫn hiện diện chỉ dấu quen thuộc mà chỉ cần nhắc đến nó thì những ai từng có ký ức với phố chẳng thể lầm lẫn địa chỉ được.
Đầu xuân, chúng tôi hẹn nhau một bữa hàng rong bên rìa phố cổ. Bạn rời phố đã lâu, loay hoay mãi chẳng tìm ra đường. Sực nhớ tôi mới nhắn lại “ngay chỗ Cây Da Kèn” (gần ngã ba Trần Hưng Đạo - Trần Cao Vân).
Thế là chẳng mấy chốc sau mà thấy nhau. Cho đến bây giờ người ta vẫn chưa biết chính xác cây da kèn này bao nhiêu tuổi, chỉ áng chừng ít nhất nó cũng đã hiện diện ở đó vài trăm năm, kinh qua nhiều thế hệ nên nó dần dà len lỏi vào tâm khảm mọi người.
Trước đây, người ta hay gọi nó là cây đa ấp Xuân Lâm hoặc cây đa đình Xuân Lâm vì mọc ngay sát bên đình rồi dần “gán” cho nó tên gọi Cây Da Kèn lúc nào chẳng hay. Rồi thế là ai có việc gì cần đến quán xá gần đó cứ “bồi” thêm câu gần cây da kèn là tự khắc những người từng gắn bó với phố Hội sẽ biết ngay vị trí nào.
Bây giờ bản đồ, định vị hiện đại thênh thang. Nhưng với nhiều người, kể cả người trẻ họ vẫn duy trì thói quen “ghim” những chỉ dấu dân dã, mộc mạc đã gắn liền với đời họ mỗi khi có việc cần ghé khu vực có chỉ dấu đó.
Chùa Cầu, miếu Ông Cọp, Cây Thông Một, nhà thờ Tin lành… nhắc đến hầu hết ai cũng biết, nhưng hỏi nó nằm ở đường nào thì đôi khi người Hội An chính hiệu cũng ngờ ngợ không nắm chắc được.
Thấm thoắt Điện Bàn lên thị xã cũng đã 7 năm trời. Nhưng dường như những chỉ dấu ngày cũ vẫn lắng đọng trong mỗi người dân nơi đây khi cần định vị để ra đường. Không ít người ngơ ngác khi hỏi đến đường Trần Thủ Độ, An Dương Vương… dù đường lộ to mấy chục mét, nhưng nhắc về ngã tư Thương Tín, chợ Lai Nghi, cống Ông Đá, tháp Bằng An… thì chẳng hiếm khi nghe câu buột miệng “à, té ra là chỗ nớ”.
Nay mai, phố xá ở thị xã này sẽ tiếp tục mở rộng. Những con đường thênh thang nối tiếp nhau ra đời gắn với nhiều cái tên danh nhân nổi tiếng. Nhưng ắt hẳn nhiều cư dân vẫn sẽ chọn cho mình cách định vị quen thuộc. Họ luôn dành một chỗ để ghi nhớ những chỉ dấu mộc mạc mà trường tồn cùng thời gian…