Hành tinh quá tải rác nhựa, hóa chất

QUỐC HƯNG 15/02/2022 16:27

(QNO) - Lần đầu tiên các nhà khoa học trên thế giới đưa ra kết luận, dòng chảy chất thải nhựa và hóa chất nhân tạo ồ ạt vượt quá giới hạn an toàn cho hành tinh.

Chưa đầy 10% nhựa được sản xuất trên thé giới được tái chế. Ảnh: AFP
Chưa đầy 10% rác nhựa trên thế giới được tái chế. Ảnh: AFP

Các nhà khoa học của Trung tâm Phục hồi môi trường Stockholm (Thụy Điển) ước tính khoảng 350.000 hóa chất được sản xuất khác nhau trên thị trường và một lượng lớn trong số đó đổ ra môi trường.

Bà Bethanie Carney Almroth - đồng tác giả của nhóm nghiên cứu trên nói với AFP: “Những tác động mà chúng ta bắt đầu thấy ngày nay là đủ lớn đến các chức năng quan trọng của hành tinh trái đất và các hệ thống của nó”.

Nghiên cứu được thông báo ngay trước thềm cuộc họp của Liên hiệp quốc ở thành phố Nairobi (Kenya) vào cuối tháng này liên quan đến giải quyết vấn đề ô nhiễm nhựa “từ nguồn ra biển”.

Theo các nhà khoa học, hóa chất và rác nhựa đang ảnh hưởng đến đa dạng sinh học, gây thêm căng thẳng cho các hệ sinh thái vốn đã căng thẳng. Trong đó, thuốc trừ sâu giết chết các sinh vật sống và rác nhựa có trong dạ dày của các sinh vật sống.

Bà Carney Almroth cho biết: “Một số hóa chất đang can thiệp vào hệ thống hóc môn, làm gián đoạn quá trình tăng trưởng, trao đổi chất và sinh sản ở động vật hoang dã”.

Tuy vậy, hiện chưa đến 10% lượng nhựa được sản xuất trên thế giới được tái chế, ngay cả khi sản lượng tăng gấp đôi lên 367 triệu tấn kể từ năm 2000.

Một dòng sông bị bức tử vì hóa chất. Ảnh: openaccessgovernment.
Một dòng sông bị bức tử vì hóa chất. Ảnh: Openaccessgovernment

Theo một nghiên cứu gần đây, tổng trọng lượng nhựa trên trái đất ngày nay gấp 4 lần khối lượng của tất cả loài động vật sống. Vậy nên, hành tinh có lẽ không thể chịu đựng thêm được nữa từ việc ô nhiễm nhựa và ô nhiễm hóa chất.

Bà Carney Almroth nói rằng thế giới vẫn còn thời gian để giải quyết tình trạng báo động trên nhưng ở đó đòi hỏi những hành động khẩn cấp và đầy tham vọng... ở cấp độ quốc tế.

Các nhà khoa học cũng thừa nhận, rất nhiều hóa chất và vật liệu là những thứ nhân loại sử dụng và cần thiết trong cuộc sống hằng ngày. Tuy nhiên, thế giới cần quản lý rác thải, tái chế, tái sử dụng thế giảm thiểu rác thải, bảo vệ môi trường sống.

Vào năm 2021, một nghiên cứu mới của các nhà khoa học Thụy Điển, Na Uy và Đức được công bố trên tạp chí Science cho thấy, rác nhựa trên toàn cầu đến nay có thể gây ra những tác động mà chúng ta sẽ không thể đảo ngược. Ô nhiễm nhựa toàn cầu sắp đến giới hạn không thể phục hồi.

Nhân loại đang trong cuộc khủng hoảng rác thải nhựa khi chúng có mặt khắp nơi từ đường phố, sông hồ, đại dương, ở đâu cũng có. Ông John Tanzer thuộc Quỹ quốc tế bảo vệ thiên nhiên (WWF) cho biết: “Ô nhiễm ở các đại dương nghiêm trọng tới mức ảnh hưởng đến hệ sinh thái ở mọi cấp độ, từ những sinh vật nhỏ nhất cho tới cá voi”.

QUỐC HƯNG