Xây dựng nông thôn mới ở Hội An: Kích hoạt giá trị tăng thêm
Đại dịch Covid-19 cùng đặc thù của đô thị di sản khiến quá trình xây dựng nông thôn mới (NTM) ở Hội An gặp nhiều thách thức.
Định vị bản sắc nông thôn Hội An
Đến cuối năm 2020, cả 4 xã ở Hội An đều đạt chuẩn NTM, trong đó Cẩm Thanh được công nhận xã NTM nâng cao. Dù vấp phải khó khăn lớn do đại dịch, đến nay đã có 9/11 khu dân cư trên địa bàn TP.Hội An đạt chuẩn khu dân cư NTM kiểu mẫu.
Thành phố cũng tổ chức đánh giá, nghiệm thu 5 dự án phát triển sản xuất liên kết theo chuỗi giá trị gắn với tiêu thụ sản phẩm giai đoạn 2018 - 2020 và xây dựng kế hoạch cho giai đoạn 2021 - 2025. Sắp tới, Hội An cũng sẽ phê duyệt Đề án điểm du lịch cộng đồng có sản phẩm du lịch nông nghiệp gắn với xây dựng NTM xã Cẩm Hà.
Tính đến ngày 30.8, Hội An đã giải ngân hơn 744 triệu đồng (48,3%) vốn đầu tư phát triển nguồn Trung ương hỗ trợ, giải ngân 1,53 tỷ đồng (tỷ lệ 69,7%) vốn đầu tư phát triển nguồn tỉnh hỗ trợ năm 2020 kéo dài sang năm 2021. Thành phố cũng đã giải ngân 3,05 tỷ đồng (tỷ lệ 35,9%) nguồn vốn ngân sách tỉnh hỗ trợ kinh phí sự nghiệp thực hiện chương trình NTM năm 2021 (chưa tính kinh phí tặng thưởng công trình phúc lợi).
Dù diện tích nhỏ nhưng dư địa phát triển nông thôn của Hội An vẫn rất rộng mở một khi gắn với phát triển nông nghiệp cảnh quan, nông nghiệp chất lượng cao và gắn với khai thác giá trị tăng thêm từ du lịch.
Do đó, dự kiến đến cuối năm nay, Hội An sẽ tiếp tục triển khai điều chỉnh quy hoạch xã Cẩm Kim, phê duyệt nhiệm vụ và dự toán phân khu xây dựng khu vực phát triển xã Cẩm Hà, trình UBND tỉnh phê duyệt quy hoạch phân khu Cù Lao Chàm và tổ chức cắm mốc quy hoạch.
Từ cuối năm 2017, Hội An không còn hộ nghèo thuộc chính sách giảm nghèo. Tỷ lệ hộ nghèo diện không có khả năng thoát nghèo trên địa bàn thành phố đến thời điểm tháng 6.2021 là 0,16% (38 hộ), tỷ lệ hộ cận nghèo 0,48% (111 hộ).
Ông Nguyễn Văn Sơn - Chủ tịch UBND TP.Hội An cho hay: “Với lợi thế du lịch phát triển, Hội An đã hoàn thành chương trình giảm nghèo bền vững, bởi trên một thửa ruộng có triển khai sản phẩm phục vụ du lịch, nông dân địa phương hàng năm có thể kiếm 50 - 70 triệu đồng từ giá trị tăng thêm. Rất tiếc là khoảng 2 năm trở lại đây, đời sống người dân gặp khó khăn rất lớn bởi dịch bệnh nên rất cần các khoản hỗ trợ trong ngắn hạn”.
Hài hòa đặc thù đô thị di sản
Đến cuối năm 2020, các xã của Hội An đều đạt chuẩn NTM, thành phố cũng đã lập hồ sơ trình Ban chỉ đạo NTM tỉnh thẩm tra đề nghị Trung ương thẩm định, công nhận thành phố hoàn thành nhiệm vụ xây dựng NTM.
Tuy nhiên, do chưa đảm bảo tiêu chí số 13 (tổ chức sản xuất) nên tỉnh đề nghị địa phương sớm cải thiện và hoàn thiện tiêu chí này. Được biết, về tiêu chí 13, thành phố sẽ cố gắng cải thiện theo hướng có chương trình đầu tư riêng theo lợi thế của từng xã trong thời gian tới.
Ông Trần Anh Tuấn - Phó Chủ tịch UBND tỉnh cho rằng, lãnh đạo thành phố cần phải tính toán, điều chỉnh quy hoạch nhằm giữ cho bằng được “cái hồn” của nông thôn Hội An, giữ những giá trị mà không làng quê nào trên địa bàn tỉnh có được. Đây chính là bệ phóng để kích hoạt gia tăng giá trị phát triển NTM của địa phương gắn với lợi thế du lịch - dịch vụ một khi dịch bệnh đi qua.
Ông Nguyễn Văn Sơn - Chủ tịch UBND TP.Hội An cho hay, quá trình triển khai thực hiện NTM ở Hội An có nhiều đặc thù nên gắn liền với việc lồng ghép một số vấn đề khác chứ không đơn thuần nông nghiệp - nông thôn - nông dân.
Với đặc thù diện tích sản xuất đất nông nghiệp eo hẹp, việc đáp ứng tiêu chí số 3 về phát triển kinh tế nông thôn với xã NTM nâng cao và tiêu chí số 1 về tổ chức sản xuất đối với xã NTM kiểu mẫu ở Hội An gặp nhiều thách thức.
Do đặc thù đô thị du lịch với kinh tế phụ thuộc rất lớn vào nhóm ngành này, trong khi dịch Covid-19 vẫn chưa thể đẩy lùi nên Hội An đề xuất kế hoạch thực hiện xây dựng NTM giai đoạn 2021 - 2025 cần dự lường xem xét các tiêu chí, nhất là tiêu chí về thu nhập nếu đại dịch kéo dài để có giải pháp ứng xử khả thi, phù hợp.