Bóng đá Việt Nam: Chuyên nghiệp “nửa vời”
Những chuyển động có phần tiêu cực của đội bóng Than Quảng Ninh và XSKT Cần Thơ trong những ngày qua cho thấy bóng đá Việt Nam đang đối diện nhiều khó khăn trước mùa giải mới và chuyên nghiệp “nửa vời” dù đã hơn 20 năm chuyển sang mô hình chuyên nghiệp.
Tồn tại hay không tồn tại?
Đó là câu hỏi của nhiều người trước thông tin Than Quảng Ninh và XSKT Cần Thơ có nguy cơ bị “xóa sổ” do khó khăn về tài chính và thay đổi phương thức quản lý đội bóng. Cụ thể, đội bóng hạng nhất XSKT Cần Thơ sau thời gian được Công ty TNHH một thành viên Xổ số kiến thiết TP.Cần Thơ quản lý song do nhiều nguyên nhân nên sau khi kết thúc mùa giải 2020 thôi không tiếp tục tài trợ và trả về cho địa phương. Điều đáng nói là đến nay vẫn chưa có quyết định cuối cùng việc thành phố nhận lại đội bóng hay chuyển giao cho một doanh nghiệp khác quản lý theo mô hình bóng đá chuyên nghiệp. Do đó, đội bóng này đang để ngỏ khả năng tham gia giải hạng nhất năm 2021, thậm chí có thể sẽ bị “xóa sổ”, thay vào đó sẽ bắt đầu tham gia thi đấu từ giải hạng nhì 2021.
Trong khi đó, nội tình đội bóng xếp thứ 4 tại V-League 2020 Than Quảng Ninh cũng đang rối như canh hẹ. Từng được xem là đội bóng nhà giàu song mùa giải vừa qua, đội lâm vào tình cảnh nợ lương, thưởng cầu thủ kéo dài do nhà tài trợ không giải ngân. Hiện đội tập trung chuẩn bị cho mùa giải mới 2021 song tương lai đội bóng vùng mỏ vẫn khá mờ mịt. Vì vậy, nhiều cầu thủ trụ cột như thủ môn Tuấn Linh, Thanh Hào, Quách Tân, Văn Việt… cũng đã nói lời chia tay HLV Phan Thanh Hùng để cập bến những nơi thuận lợi hơn. Đội bóng đang chờ tỉnh Quảng Ninh “giải cứu” sau khi nhà tài trợ Tập đoàn Than khoáng sản Việt Nam gặp khó khăn về tài chính không kham nổi nguồn kinh phí cùng với doanh nghiệp của Chủ tịch CLB Phạm Thanh Hùng nuôi đội bóng hàng năm.
Chuyên nghiệp “nửa vời”
Bóng đá Quảng Nam cũng chuyển mình sang chuyên nghiệp khi chuyển giao cho Công ty CP Đầu tư QNK Quảng Nam quản lý từ năm 2011. Những năm gần đây, bên cạnh ngân sách tỉnh hỗ trợ 16 tỷ đồng/năm, mỗi năm doanh nghiệp phải đầu tư gần 70 tỷ đồng. Tuy nhiên, do khó khăn trong sản xuất kinh doanh nên việc đầu tư cho bóng đá của Công ty CP Đầu tư QNK Quảng Nam gặp không ít vướng mắc và hạn chế. Hiện tỉnh đang xây dựng đề án hỗ trợ phát triển CLB Bóng đá Quảng Nam giai đoạn 2021-2025, trong đó ngân sách tỉnh hỗ trợ khoảng 88 tỷ đồng.
Bóng đá Việt Nam chuyển sang mô hình chuyên nghiệp cách đây đã hơn 20 năm. Tuy nhiên, đến nay sự chuyên nghiệp của bóng đá Việt Nam vẫn “nửa vời” về nhiều mặt dẫn đến không ít hệ lụy. Nếu là bóng đá chuyên nghiệp thì phải tự nuôi sống mình song thực tế, phần lớn CLB bóng đá hiện nay sống một phần dựa vào ngân sách địa phương, với một vài CLB thì ngân sách trở thành nguồn chủ lực. Vì vậy, mới có chuyện sau khi các ông bầu không còn tâm huyết với đội bóng thì lập tức chuyển trả về cho địa phương.
Theo quy định pháp luật, không thể sử dụng ngân sách để nuôi CLB bóng đá chuyên nghiệp và cũng không phù hợp với bóng đá chuyên nghiệp. Hơn nữa, ngay cả các địa phương cũng khó mà kham nổi khoản tiền mỗi năm 70 - 80 tỷ đồng đầu tư cho đội bóng. “Đại gia” như Hải Phòng cũng chỉ hỗ trợ đến mức 40 tỷ đồng/năm, còn lại hầu hết địa phương 15 - 20 tỷ đồng nhưng chỉ ưu tiên cho công tác đào tạo bóng đá trẻ. Trong khi đó, doanh nghiệp nhận lời hỗ trợ cho bóng đá nhưng bù lại họ cũng phải được địa phương ưu ái hỗ trợ trong hoạt động sản xuất, kinh doanh. Nói điều này để thấy, các CLB bóng đá ở Việt Nam phụ thuộc không ít vào chính quyền địa phương.
Bóng đá Việt Nam thời gian qua đã từng tồn tại nhiều đội bóng gắn với doanh nghiệp, thậm chí có những đội bóng có tiềm lực tài chính mạnh như Sài Gòn Xuân Thành, Xi măng The Vissai Ninh Bình. Thế nhưng, chỉ sau thời gian ngắn, khi bầu Thụy, bầu Trường không còn cảm thấy có niềm vui từ bóng đá đã quyết định giải thể và đội bóng mất tên từ đó. Với những gì đang diễn ra hiện nay như trường hợp của Than Quảng Ninh và XSKT Cần Thơ, chưa ai dám chắc V-League và giải hạng nhất mùa giải 2021 sẽ đủ 28 đội như kế hoạch. Thông tin mới nhất, đã có cái tên đầu tiên nói lời chia tay là CLB Gia Định - đội mới vừa giành quyền lên hạng nhất.