Nỗ lực giữ chân lao động
Dịch Covid-19 khiến việc sản xuất gặp khó khăn, nhưng nhiều doanh nghiệp (DN) vẫn nỗ lực tìm cách hỗ trợ người lao động (LĐ), trong đó đáng chú ý là vẫn duy trì đóng bảo hiểm xã hội (BHXH).
Nỗ lực của DN
Đóng cửa, tạm ngưng hoạt động nhưng vẫn nỗ lực duy trì tham gia BHXH cho người LĐ là biện pháp được một số DN thực hiện. Với họ, LĐ là vốn quý, thiếu LĐ không thể duy trì hoạt động được khi dịch bệnh được kiểm soát, nên DN giữ chân người LĐ bằng mọi giải pháp có thể.
Ở Công ty TNHH MTV Con đường xanh Quảng Nam, Khu công nghiệp (KCN) Điện Nam - Điện Ngọc, hoạt động sản xuất bắt đầu ngưng trệ từ tháng 2.2020. Bà Lưu Thị Mận - Phó Giám đốc Công ty TNHH MTV Con đường xanh Quảng Nam cho hay, thời gian này việc nhập khẩu nguyên liệu bắt đầu khó khăn. Các hoạt động sản xuất được duy trì từ nguồn nguyên liệu còn trong kho, đảm bảo cho người LĐ có việc làm. Lãnh đạo công ty hy vọng dịch bệnh qua đi để việc nhập khẩu nguyên liệu trở lại bình thường, ổn định sản xuất. Thế nhưng, tình hình dịch bệnh trên thế giới diễn biến phức tạp, đối tác hủy đơn hàng, hàng không xuất được phải lưu kho, nguyên liệu sản xuất cạn kiệt... Dù nỗ lực cầm cự nhưng đến đầu tháng 4.2020, công ty buộc phải thông báo cho người LĐ nghỉ việc, nhà xưởng được niêm phong, chỉ còn bộ phận bảo vệ trực công ty.
Bà Lưu Thị Mận cho biết: “Lúc đầu khó khăn nguyên liệu nhưng sau cũng tạm lo được, đến lúc thị trường Mỹ và châu Âu đóng cửa thì công ty không còn thế xoay xở. Người LĐ phải nghỉ việc không lương, nhưng chúng tôi không báo giảm BHXH cho người LĐ. Bởi lẽ DN may mặc rất cần LĐ, nếu chấm dứt hợp đồng LĐ với người LĐ thì sau này rất khó tuyển dụng lại. LĐ nghỉ không lương, công ty vẫn phải đóng BHXH cho LĐ như lúc họ đi làm việc”.
Theo bà Mận, vì doanh thu không có, không xuất hàng được nên công ty không còn nguồn tài chính để trả lương cũng như các chi phí khác, trong đó có BHXH, nên đành để nợ BHXH. Công ty TNHH MTV Con đường xanh Quảng Nam rất mong khoản nợ này sẽ được gia hạn để khi hoạt động lại, công ty sẽ phân kỳ trả nợ theo tình hình sản xuất. Đồng thời, Công ty Con đường xanh Quảng Nam hy vọng sẽ sớm tiếp cận được gói hỗ trợ cho DN vay do bị ảnh hưởng bởi dịch bệnh Covid-19 để phục hồi sản xuất, trả lương cho người LĐ.
San sẻ khó khăn
Chưa có DN gửi hồ sơ đề nghị vay vốn trả lương ngừng việc cho người LĐ
Nghị quyết 42 và Quyết định 15 của Thủ tướng Chính phủ có quy định hỗ trợ người sử dụng LĐ vay vốn để trả lương ngừng việc cho người LĐ. Theo ông Lê Hùng Lam - Phó Giám đốc Chi nhánh Ngân hàng Chính sách xã hội tỉnh, từ khi triển khai Nghị quyết 42 đến nay, mặc dù đã có nhiều hình thức tuyên truyền đến DN, chủ sử dụng LĐ, nhưng chi nhánh chưa nhận được hồ sơ đề nghị vay vốn nào của DN để trả lương ngừng việc cho người LĐ. Thời gian cuối cùng thực hiện chính sách này tính đến hết ngày 31.7.2020.
Tại TP.Hội An, bà Trương Thị Minh Tâm - Giám đốc BHXH TP.Hội An thông tin, từ tháng 2.2020 DN bắt đầu thông báo giảm đóng BHXH cho người LĐ ở TP.Hội An và số lượng ngày càng tăng. Đáng chú ý, trong đó vẫn có một số DN cố gắng tạm hoãn hợp đồng LĐ với người LĐ mà không báo giảm đóng BHXH.
Bà Tâm cho biết: “Với những DN cần nhiều LĐ, họ rơi vào thế không thể xoay xở được nữa mới báo giảm đóng BHXH cho người LĐ. Thực tế họ cần LĐ, nhất là nguồn LĐ chất lượng, có trình độ tay nghề. Vì thế, dù cho LĐ nghỉ không lương, nhưng vẫn cố gắng duy trì đóng BHXH để không bị mất nguồn LĐ khi sản xuất ổn định trở lại”. Tương tự, tại thị xã Điện Bàn, nhiều DN dù tạm ngưng hoạt động vẫn không báo giảm BHXH để giữ chân người LĐ.
Ông Nguyễn Thanh Danh - Phó Giám đốc phụ trách BHXH tỉnh cho biết, BHXH tỉnh và các huyện đã hướng dẫn DN gặp khó khăn do dịch Covid-19 theo Công văn số 874/LĐTBXH-BHXH gửi BHXH Việt Nam của Bộ LĐ-TB&XH. Công văn này hướng dẫn cụ thể việc tạm dừng đóng vào quỹ hưu trí và tử tuất đối với DN gặp khó khăn do dịch Covid-19.
Theo đó, Tổng Giám đốc BHXH Việt Nam yêu cầu BHXH các tỉnh, thành phố phối hợp với sở LĐ-TB&XH, sở tài chính báo cáo chủ tịch UBND tỉnh, thành phố chỉ đạo rà soát, hướng dẫn, tuyên truyền đến các cơ quan, đơn vị, tổ chức, DN trong các ngành nghề, lĩnh vực hoạt động sản xuất kinh doanh, hoặc theo địa bàn, khu vực bị ảnh hưởng bởi dịch Covid-19 gây ra có từ 50% số LĐ đang tham gia BHXH phải tạm thời nghỉ việc trở lên, để lập hồ sơ làm căn cứ tạm dừng đóng BHXH vào quỹ hưu trí và tử tuất theo quy định, kể từ tháng DN đề nghị đến tháng 6.2020.
Đồng thời, BHXH tiếp nhận, giải quyết ngay hồ sơ đề nghị tạm dừng đóng BHXH vào quỹ hưu trí và tử tuất của DN và không tính lãi theo đúng quy định. Trong thời gian tạm dừng đóng BHXH, không thực hiện thanh tra chuyên ngành đóng hoặc kiểm tra theo kế hoạch việc chấp hành pháp luật về đóng BHXH, BHYT, bảo hiểm thất nghiệp đối với DN bị ảnh hưởng bởi dịch Covid-19 gây ra nếu không có dấu hiệu vi phạm. Trong trường hợp đến hết tháng 6.2020, nếu dịch Covid-19 vẫn chưa thuyên giảm và DN có đề nghị, BHXH tỉnh, thành phố phối hợp với sở LĐ-TB&XH, sở tài chính báo cáo UBND tỉnh, thành phố gửi BHXH Việt Nam xem xét, giải quyết.