Giữ nghề và làng nghề
Làng nghề truyền thống ở Hội An là tiềm năng du lịch hấp dẫn đối với du khách trong và ngoài nước từ nhiều năm qua. Sự ra đời, phát triển của các ngành nghề là sự kết nối và giao lưu của quá trình phát triển đô thị thương cảng Hội An xưa và nay. “Làng gốm Thanh Hà hiện đang hoạt động rất tốt, mỗi nghệ nhân của làng gốm Thanh Hà được trả một tháng 8 triệu đồng. Do đó người ta có thể hoàn toàn sống bằng nghề và giữ nghề” - ông Nguyễn Văn Sơn, Phó Chủ tịch UBND TP.Hội An cho biết.
Theo các nguồn tư liệu thư tịch, hoạt động nghề truyền thống ở thương cảng cổ Hội An xưa rất nhộn nhịp, với khoảng hơn 50 nghề tập trung vào 4 nhóm: thủ công mỹ nghệ, dịch vụ khai thác, chế biến gia công và nhóm nghề đặc biệt. Những năm qua, việc bảo tồn và khai thác du lịch ở các làng nghề: mộc Kim Bồng (Cẩm Kim), gốm Thanh Hà, rau Trà Quế, quật - hoa cây cảnh Cẩm Hà, sản xuất nông nghiệp ở làng An Mỹ (Cẩm Châu)… theo hướng giữ gìn nguyên vẹn cảnh quan, không gian sinh động của làng nghề để tạo thành điểm du lịch cho du khách hay trình diễn, giới thiệu các công đoạn, các sản phẩm của làng nghề là hướng đi đúng đắn và phát huy được giá trị. Ông Phan Xuân Thanh - Chủ tịch Hiệp hội du lịch Quảng Nam cho rằng, hiện nay du lịch được bổ trợ lớn nhất từ nông nghiệp và ngư nghiệp. Cho nên cần phải giữ lại làng nghề truyền thống. Vì du lịch khám phá đời sống văn hóa xã hội là du lịch quan trọng nhất.
Những năm qua, TP.Hội An chủ trương mở rộng không gian du lịch ra những làng quê, phát triển các dịch vụ du lịch ở nông thôn trên cơ sở phát huy tài nguyên văn hóa và giá trị nhân văn kết hợp khai thác tài nguyên sinh thái. Các tour du lịch sinh thái, du lịch làng nghề rau ở Trà Quế - Cẩm Hà, gốm Thanh Hà, mộc Kim Bồng, sông nước Cẩm Thanh, biển đảo Cù Lao Chàm, hoa cây cảnh Cẩm Châu… được đa dạng hóa loại hình dịch vụ như lưu trú, mua sắm, ẩm thực, trải nghiệm, khám phá. Chính quyền, doanh nghiệp và cộng đồng dân cư kết hợp việc khai thác các tour, tuyến du lịch với trình diễn, giới thiệu câu chuyện văn hóa nghề ở các vùng nông thôn, sông nước đặc trưng của Hội An để tăng thêm hấp lực và mở rộng địa bàn thu hút khách phương xa.
Với đặc thù đô thị thương cảng cổ xưa, nghề truyền thống ở Hội An còn mang trong mình nhiều giá trị văn hóa đặc sắc, hiếm nơi nào có được. Đó chính là mối tương quan với “vẻ đẹp không trùng lắp” của quần thể kiến trúc đô thị cổ - di sản văn hóa của nhân loại, cần được giữ gìn và khơi dậy đúng mức để vừa bảo tồn vừa phát huy hiệu quả giá trị quý hiếm của nghề và làng nghề - những tài sản văn hóa phi vật thể độc đáo, đầy nhân văn.