Bẫy vay nợ trực tuyến tại Indonesia
(QNO) - Nhiều người dân tại các quốc gia châu Á bao gồm Indonesia lao đao vì hình thức vay nợ trực tuyến với lãi suất cao ngất ngưỡng, có khi lên đến hàng trăm phần trăm.
 |
| Nhiều người tại Indonesia trở thành nạn nhân của hình thức cho vay trực tuyến rất nặng lãi. Ảnh: Reuters |
Công nghệ bùng nổ góp phần thay đổi cuộc sống thuận tiện hơn. Nhưng nhiều năm trở lại đây, hình thức cho vay trực tuyến (online) hay qua mạng internet nở rộ tại nhiều quốc gia. Song, đây được xem là hình thức rất dễ vay, nhưng cũng rất khó trả đối với rất nhiều người.
Tháng trước, một tài xế taxi ở Jakarta tìm đến cái chết, để lại một lời nhắn nói rằng anh ta nợ tiền của những người cho vay trực tuyến và đã bị những kẻ đòi nợ đuổi theo khi anh ta không có khả năng để trả nợ.
Theo Viện Trợ giúp pháp lý Jakarta - một tổ chức phi lợi nhuận, người tài xế taxi trên đã vay của chủ nợ 500.000 rupiah (36 USD), là những đối tượng cho vay trên mạng mà người vay chỉ cần thủ tục nhanh, gọn nhất. Nhưng sau đó, những chủ nợ này áp dụng lãi suất “cắt cổ” và phí quản lý chồng chất theo ngày. Lãi mẹ đẻ lãi con, con nợ trên không còn khả năng trả. Các chủ nợ bắt đầu đòi nợ ráo riết với nhiều hình thức khác nhau, đe dọa và thậm chí quấy rối cuộc sống gia đình, bạn bè của người vay.
Để thành lập một cửa hàng kinh doanh cho riêng mình, Mochamad Yogaswara (29 tuổi) ở miền Tây Java vay tổng cộng 1.999 USD từ 20 người cho vay trực tuyến kể từ tháng 8 năm ngoái. Đến nay, Mochamad Yogaswara đã trả nợ được 2.210 USD. Tuy nhiên, khoản tiền đó không phải là sau cùng bởi lúc này lãi suất đã lên hơn 100%.
Cơn ác mộng Yogaswara bắt đầu khi những người cho vay gọi anh hàng trăm lần mỗi ngày để yêu cầu thanh toán, quấy rối người thân và bạn bè, thậm chí là nói với mẹ của anh rằng họ sẽ báo Yogaswara lên cảnh sát. “Mẹ tôi đã bị sốc và một số bạn bè của tôi tức giận, trách móc tôi vì họ bị liên đới. Các chủ nợ gọi tôi mọi lúc, sử dụng ngôn ngữ thô lỗ” - Yogaswara cho biết.
Theo số liệu từ Cơ quan Dịch vụ tài chính Indonesia, tổng nợ từ hình thức cho vay ngang hàng trực tuyến kể từ tháng 12.2016 đến tháng 10.2018 đã lên đến hơn 15.000 tỷ rupiah (1,07 tỷ USD), tăng 432,5% so với tháng 1 năm ngoái. Ước tính đến cuối năm 2018, Indonesia có 3 triệu con nợ của hình thức này, phần lớn là đối tượng vay cá nhân và doanh nghiệp nhỏ.
Các giới chức Indonesia cho biết, phần lớn các chủ nợ cho vay hoạt động bất hợp pháp từ Indonesia, nhưng có tới 40% là từ Trung Quốc. Khi truy dấu các máy chủ cho vay, chúng dẫn đến các máy chủ đặt tại Canada, Singapore và Mỹ.
Hiện mới chỉ có 99 đơn vị cho vay trực tuyến là hợp pháp, hoạt động có đăng ký tại Indonesia. Chỉ từ đầu năm nay, Indonesia triệt phá hàng trăm hoạt động cho vay trực tuyến bất hợp pháp. Hoạt động cho vay với lãi suất “cắt cổ” hay nặng lãi trên mạng rất khó để kiểm soát hay xử lý trong khi những người đi vay không dám trình báo cơ quan chức năng. Vì vậy, chính quyền Indonesia kêu gọi người vay nên cân nhắc khả năng trả nợ, tìm hiểu kỹ các điều kiện vay, nhận thức rõ ràng khi sử dụng dịch vụ này tránh sập bẫy khi vay trực tuyến.
Các cơ quan quản lý tại Indonesai cũng đang đối mặt với nhiều chỉ trích vì không theo kịp với thực tế phát triển của hình thức cho vay này, thiếu kiểm soát, qua đó gián tiếp để mặc người dân bị các đối tượng cho vay trái phép dụ dỗ và quấy rối. Mochamad Yogaswara cho rằng cứ tiếp tục như thế sẽ như một quả bom hẹn giờ treo trên đầu người đi vay.
NAM VIỆT